Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Czwartek, 28 marca. Imieniny: Anieli, Kasrota, Soni

Subregion Sądecki jest ostoją dziedzictwa kulturowego

Sztukę malarstwa na szkle kultywuje bardzo udanie najlepsza obecnie paszyńska malarka Władysława Poręba. „Dziedzictwo” Paszyna można podziwiać w miejscowym Muzeum Parafialnym noszącym imię twórcy i opiekuna ośrodka Ks. Dziekana Edwarda Nitki.

W regionie zamieszkałym przez Lachów Sądeckich istniała tradycja wykonywania pięknych, kolorowych kwiatów w z bibuły, którymi zdobiono wnętrza izb w chałupach oraz kapliczki i krzyże przydrożne na nabożeństwa majowe. Wykorzystywano je także w plastyce obrzędowej, do strojenia różdżki weselnej, palm wielkanocnych. Ozdobami z kolorowej bibuły zdobiło się też pająki i podłaźniczki zawieszane u powały izby wiejskiej w okresie Świąt Bożego Narodzenia, zanim do tej izby trafiła dzisiejsza choinka. Barwny i bogato haftowany strój Lachów Sądeckich wyróżnia się bogactwem wśród strojów ludowych w Polsce, podobnie jak i wieloma elementami wyróżniają się stroje Górali Sądeckich. Łemkowszczyzna zasłynęła kamiennymi rzeźbami wykuwanymi w Bartnem i Bodakach, jak również wielkanocnymi pisankami. Mając na myśli tradycje sztuki ludowej na Sądecczyźnie trzeba wspomnieć i o starosądeckich warsztatach garncarskich. Ceramiczne umiejętności,
związane z wyrobem i zdobieniem ludowej ceramiki kultywowane są m.in. w rodzinie Wiluszów ze Starego Sącza. Nie można zapomnieć i o kowalstwie, które miało przede wszystkim charakter rzemiosła, jednak ze względu na bogate w przeszłości zdobnictwo, jak i artystyczne formy wielu wyrobów formowanych z rozżarzonego do czerwoności żelaza, jest uznawane także za dziedzinę twórczości ludowej. Trzeba także wspomnieć o koronkach
klockowych i o cieszących się już europejską sławą ich wykonawczyniach, koronczarkach z Bobowej. Na każdym ludowym targu i jarmarku można było nabyć kolorowe drewniane zabawki: koniki na biegunach, bryczki, ptaki „klepoki” z ruchomymi skrzydłami, ruchome karuzele, różne gwizdki, świstki i fujarki, dziecięce taczki... itp. Jeśli i dzisiaj tak chętnie bawią się nimi dzieci, to znaczy, że te proste, wykonane z naturalnych materiałów przez
ludowych twórców wyroby kryją w sobie coś, co jest im w tym wieku bardziej potrzebne niż osaczające ich od najmłodszych lat plastik i elektronika.
 
W dzisiejszych czasach wytwory sztuki ludowej pełnią przede wszystkim funkcję zdobniczą i dekoracyjną, ale sam proces tworzenia jest coraz częściej znakomicie wykorzystywany w trakcie różnorakich warsztatów jako element edukacji młodego pokolenia. Trzeba też pamiętać, że różne „odwieczne” wzory artystyczne przechowywane w obrębie tego gatunku sztuki, należą do skarbnicy polskiego dziedzictwa kulturowego. Dlatego właśnie tak ogromne znaczenie ma przekazywanie tych tradycyjnych umiejętności z pokolenia na pokolenie, z mistrza na ucznia, dokonujące się najczęściej w kręgu rodzinnym.