Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
08/11/2019 - 09:30

Dobra książka: Piotr J. Tengowski, „Dzieje Rzemiosła Nowosądeckiego” (5)

Rola rzemiosła nie ograniczała się do sfery produkcyjnej. Mieszczanie zwyczajowo mieli zapewniać środki potrzebne miastu do obrony do czasu nadejścia pomocy ze strony regularnych wojsk.

Powstanie cechów w Nowym Sączu przypada zapewne na XIV stulecie. Zapewne, gdyż pierwsze wzmianki o nich pochodzą dopiero z wieku XV.
Ocalały z pożaru dokument z 1467 roku, wystawiony 4 lipca w ratuszu przez burmistrza, rajców i ławników nowosądeckich, wymienia starszych pięciu miejscowych cechów głównych i starszego przekupniów (magistri operariorum principales... alias czechy), rzeźników (Marcin Strasza), szewców (Benedykt Reschka), zbiorowego (Bartłomiej Rudlew), kowalskiego (Benedykt Kuschnya), krawieckiego (Jaronek) i kramarskiego (Stefan Bednarz).
Następny dokument, również datowany na 4 lipca 1467 roku, potwierdza istnienie cechów rzeźników i piekarzy. Nieoceniona księga wójtowsko-ławnicza informuje o cechach kuśnierzy i mydlarzy. Nie były to z pewnością wszystkie organizacje cechowe istniejące w średniowiecznym Sączu. Wiadome jest to, że były to cechy łączne, tzn. cech kowali zrzeszał rzemieślników branży metalowej, cech tkacki sukienników i płócienników itp. Rozwój rzemiosł pociąga za sobą zróżnicowanie i specjalizację.
Ze źródeł późniejszych wiemy, że w Nowym Sączu działało trzynaście cechów: bednarski, kołodziejski, kowalski, krawiecki, kuśnierski, piekarski, rymarski, rzeźniczy, siodlarski, szewski, stolarski, ślusarski i tkacki.

Rola rzemiosła nie ograniczała się do sfery produkcyjnej. Mieszczanie zwyczajowo mieli zapewniać środki potrzebne miastu do obrony do czasu nadejścia pomocy ze strony regularnych wojsk. Jak pisał Zygmunt Gloger: „Gdy bowiem większe miasta opasane były murami, mieszczanie i cechy miały podzielony między siebie obowiązek obrony murów i baszt poszczególnych, w których swoje cechowe arsenały utrzymywały własnym kosztem i które własnemi piersiami zasłaniały podczas szturmów. Gdy szlachcic stawał do boju w otwartem polu, to mieszczanin i rzemieślnik na murze, u strzelnicy”. Fascynujący okres rozwoju rzemiosła w średniowiecznym mieście i – będący jego konsekwencją, ale równocześnie przyczyną – okres rozwoju grodu, czyni Nowy Sącz najistotniejszym po Krakowie ośrodkiem Małopolski, zarówno pod względem ilości rzemieślników, warsztatów, wielości specjalności, jak i rozmiarów produkcji. XVI-wieczny Nowy Sącz staje się gospodarczą potęgą. 

Piotr J. Tengowski, „Dzieje Rzemiosła Nowosądeckiego”, Wydawca Cech Rzemiosł Różnych i Przedsiębiorczości w Nowym Sączu, 2017
Wybór fragmentów: Piotr J. Tengowski


 






Dziękujemy za przesłanie błędu