Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
30/06/2022 - 19:50

Midsommar – skandynawskie przesilenie letnie

Święto Midsommar („Środek lata”) przypadające na weekend najbliższy nocy świętojańskiej, obrzędami przypominające słowiańską Noc Kupały jest swoistym świętem wolności dla pragnących ciepła i promieni słonecznych. Jak co roku w trakcie 3 dni niekończącej się zabawy w Szwecji notowane są rekordowe wartości sprzedaży alkoholu, śledzi, dżemu i kruchego pieczywa. Choć według opozycji tegoroczne świętowanie ze względu na wysoką inflację może być jednym z najdroższych w historii.

Od XV wieku Midsommar było przede wszystkim świętem młodzieży, ale obchodzono je również w społecznościach przemysłowych w środkowej Szwecji, gdzie wszyscy pracownicy zakładów otrzymywali ucztę składającą się z marynowanego śledzia, piwa i sznapsa. Jednak dopiero od początku XX w. święto to stało się najbardziej szwedzkim ze wszystkich tradycyjnych świąt. Idąc za potrzebą ludu, rząd (szw. Riksdag) w 1952r. postanowił, że najważniejsze święto społeczeństwa przebijające popularnością nawet Boże Narodzenie powinno być zawsze obchodzone w weekend. Decyzja ta weszła w życie w następnym roku, w wyniku czego obecnie święto wypada pomiędzy 20-26 czerwca. Ponadto cieszyć się nim można przez 3 dni, gdyż piątek jest oficjalnie dniem wolnym od pracy, kiedy wypada wigilia Święta Lata, czyli Midsommarafton.

Jedynie przez te 3 dni w roku Sztokholm jest jednym z najbardziej wyludnionych miast świata, kiedy to mieszkańcy „uciekają” do swoich domów letniskowych z przyjaciółmi i rodziną ( w kraju liczącym 10 mln mieszkańców domków jest ich ponad 700 000).

To właśnie na wsi, wśród zieleni i wody odbywają się główne obchody tego święta. Centralnym jego punktem jest wysoki, ozdobiony roślinami słup/krzyż, tzw. Słup Majowy (szw. majstång, od szwedzkiego słowa maja czyli dekorować) z zawieszonymi po obu stronach kółeczkami, które mają być symbolem kobiety i mężczyzny, ale także płodności, przywędrował on do Skandynawii najprawdopodobniej z Niemiec. Wokół udekorowanego słupa odbywają się tańce i śpiewy wraz z obowiązkowym wiankiem na głowie. Szwedzi podczas tych dni, używając kwiatów czy zielonych gałązek, dekorują także swoje budynki i samochody. Typowe menu skandynawskiego święta składa się z marynowanego śledzia, gotowanych ziemniaków, łososia czy dzikich truskawek z bitą śmietaną, dodatkowo na stołach można spotkać szczypiorek i marynowane śledzie, a także wiele innych przysmaków, popijanych zimnym piwem i wódką (najlepiej z przyprawami i zawsze przy akompaniamencie piosenek). Popularnością cieszy się Skåne Akvavit , wódka na bazie ziół z kminkiem, koprem włoskim i anyżem.

Inne tradycyjne zabawy to tzw. taniec żaby, przeciąganie liny, skakanie w worku i wspólne śpiewanie piosenek przeplatanych przerwą na mocniejsze trunki. Warto dodać, iż spożywanie alkoholu podczas tych trzech czerwcowych dni, wśród dosyć wycofanych i uporządkowanych Szwedów, często przybiera formę zawodów osiedlowych meneli. Państwowy sklep monopolowy Systembolaget sprzedaje 150 tys. litrów wódki oraz 627 tys. litrów napojów alkoholowych w okresie święta Midsommar, czyli ponad siedem razy więcej niż w normalnym tygodniu(!).

Być może tak duża konsumpcja napojów wysoko procentowych w połączeniu z rzekomymi magicznymi mocami, które przepełniają wtedy naturę i upojonych Skandynawów, powoduje, iż to 22 marca jest datą najczęstszych urodzin w Szwecji. Ponadto w większości obszarów Skandynawii w trakcie świętowania występują też tzw. białe noce, które pozwalają cieszyć się zabawą przez całą „noc” oraz zapomnieć o przyziemnych sprawach i problemach.

Tegoroczne Midsommar zapowiada się na jednak jako najdroższe w historii, według „indeksu Midsommar”(IMS) prowadzonego przez bank SEB. Pokazuje on zmianę cen towarów najczęściej kupowanych z okazji czerwcowego świętowania.

Ceny koszyka towarów wzrosły średnio o 11,7 procent, co jest wartością wyższą niż szerszy Indeks Cen Konsumpcyjnych (CPI), który wzrósł o 7,3 procent w czasie ostatniego roku.

Mimo rosnących cen Szwedzi z pewnością nie zrezygnują z hucznego świętowania w tym roku, pamiętając także iż będzie to pierwsze Midsommar bez jakichkolwiek restrykcji pandemicznych od ponad 2 lat. Jak pokazują badana Szwedzkiej Federacji Handlu. W ciągu tygodnia, w którym odbywa się święto spodziewane jest zwiększenie obrotów handlowych w wysokości około 1 miliarda koron szwedzkich, co stanowi wzrost w stosunku do roku poprzedniego o 10 proc.

Z pewnością więc tegoroczne świętowanie będzie huczne jak co roku, a czasu do korzystania z pięknego lata nie jest za wiele, gdyż jak mówi szwedzkie przysłowie „szwedzkie lato to najlepszy dzień w całym roku”!.

Michał Gębski, ISW, Analizy, Fot. Pixabay.com – zdjęcie ilustracyjne.







Dziękujemy za przesłanie błędu