Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
30/03/2022 - 10:10

Z Nowego Sącza ubyło już prawie 600 bezklasowych „kopciuchów”. NIE dla smogu!

Nowy Sącz od lat plasuje się w czołówce polskich miast, które mają najbardziej zanieczyszczone powietrze. Władze miasta od 2019 roku kładą większy nacisk na walkę ze smogiem uczestnicząc w różnego rodzaju programach poprawy jakości powietrza. Dzięki pozyskiwanym z nich funduszom udało się w ciągu kilku ostatnich lat wymienić w mieście prawie sześćset starych, bezklasowych kotłów, nazywanych popularnie kopciuchami. Do momentu, kiedy mieszkańcy Nowego Sącza zapomną o wiszącym nad miastem smogu jeszcze… daleka droga.

O działaniach podejmowanych przez władze Nowego Sącza, by likwidować stare „kopciuchy” działające jeszcze w mieście rozmawiamy z Grzegorzem Tabaszem, dyrektorem Wydziału Środowiska Urzędu Miasta w Nowym Sączu.

Kolejna zima ze smogiem w Nowym Sączu za nami. Niestety, jakość powietrza, którym oddychają nowosądeczanie nie poprawiła się znacząco. Nowosądeczanom bynajmniej nie oddychało się lepiej.

Niestety nie. Dzięki jednak automatycznej stacji pomiarowej Państwowego Monitoringu Środowiska na ul. Nadbrzeżnej, posiadamy podawane na bieżąco sprawdzone i pokazywane w czasie rzeczywistym dane dotyczące jakości powietrza. Od października do połowy marca w całej Kotlinie Sądeckiej przekraczane są dopuszczalne normy jakości powietrza pyłów (PM 10), benzoalfapirenu. Stężenie benzoalfapirenu, bardzo silnego związku rakotwórczego, jest przekraczane dziesięciokrotnie. W pozostałych miesiącach roku jakość powietrza można uznać za znośną dla naszego zdrowia.

W październiku, gdy rozpocznie się kolejny sezon grzewczy smog w Nowym Sączu znowu da o sobie znać. I koło znowu się zamknie. W związku z drastycznymi podwyżkami cen gazu, niewykluczone, że część mieszkańców, będzie zmuszonych zrezygnować z ogrzewania gazowego swoich domów i wrócić do węgla, by ogrzać budynek. Biorąc pod uwagę taką sytuację nie wyjdziemy na prostą w kwestii zwalczania smogu w Nowym Sączu…

Prócz gazu, którego ceny są nieprzewidywalne przynajmniej przez najbliższy czas, mamy do dyspozycji możliwość przyłączenia budynków do sieci Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej, zainstalowanie nowoczesnego kotła opalanego peletem lub zdecydować się na odnawialne źródła energii. W przypadku konieczności skorzystania z węgla mamy do dyspozycji paliwa niskoemisyjne. Jednak proszę pamiętać, że nie mamy wyboru: albo będziemy palić tradycyjnym węglem i oddychać zanieczyszczonym powietrzem, albo zastąpimy stare kotły nowymi, czystymi źródłami ciepła.

Przypomnijmy, co jest źródłem zanieczyszczeń w Nowym Sączu, które w finalnym efekcie przekładają się na powstawanie i utrzymywanie się nad Nowym Sączem smogu?

Zanieczyszczenia powietrza są emitowane przez przydomowe kotłownie i piece opalana węglem. Rozpoczęcie sezonu grzewczego powoduje natychmiastowe pogorszenie jakości powietrza. Stare kotły opalne węglem niskiej jakości można porównać do przydomowych fabryczek trucizn. Tak zwana niska emisja (nazywana niska ze względu na opadanie toksycznych dymów w promieniu około 40 - 70 metrów od komina) jest potęgowana przez spalanie drewna o dużej wilgotności oraz śmieci. Niestety spalanie odpadów, które jest najbardziej karygodnym zachowaniem części społeczeństwa, odpowiada w największej mierze za emisję rakotwórczego benzoalfapirenu. W granicach miasta Nowego Sącza pracuje około 3 300 starych kotów, w pozostałych gminach Kotliny Sądeckiej pracuje około 15 tysięcy instalacji na paliwa stałe.

Ile tych starych, pozaklasowych kotłów, zwanych potocznie „kopciuchami” udało się w Nowym Sączu wymienić i w jakim czasie to nastąpiło?

Od 2019 roku wymieniliśmy w Nowym Sączu około 600 kotłów na paliwa stałe.

Czy tempo wymiany „kopciuchów” nie jest zbyt wolne?

Tempo wymiany starych kotłów jest uzależnione od posiadanych środków. Korzystamy ze wszystkich dostępnych źródeł finansowania. Są to zarówno środki zewnętrzne jak i własne, z budżetu miasta.

Czy pogoda ma wpływ, ma przełożenie na jakość powietrza?

Niska emisja powodowana przez spaliny wydobywające się z kotłów centralnego ogrzewania opalanych węglem i niestety, śmieciami, w niekorzystnych warunkach pogodowych tworzy widoczną mgłę koloru szaroniebieskiego, która niczym „czapa” zalega nad całą Kotliną Sądecką. Widoczna dla oka niska emisja nazywana jest smogiem. Czapa smogu jest doskonale widoczna z gór otaczających Kotlinę Sądecką. Zjawisko smogu potęgują dni bezwietrzne, bez opadów deszczu i śniegu. Dni bezwietrzne powiązane są z tak zwaną inwersją warstw powietrza, która niekiedy trwa przez kilka dni, powoduje kumulację zanieczyszczeń tuż przy ziemi. Okresy inwersyjne i kumulacja zanieczyszczeń stanowią zagrożenie dla osób z chorobami układu oddechowego i krążenia.

Jak zatem rozwiązać w Nowym Sączu problem niskiej jakości powietrza? Jakie kroki można jeszcze podjąć, by walczyć ze smogiem?

Jedynym i sprawdzonym w wielu miejsca Europy i Polski rozwiązaniem zjawiska niskiej emisji i smogu jest likwidacja i wymiana starych kotłów na paliwa stałe. W przypadku miasta Nowego Sącza istnieje możliwość przyłączenia budynku do sieci Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej, skorzystanie z programów dotacyjnych oferowanych przez Urząd Miasta Nowego Sącza lub programu Czyste Powietrze. W Wydziale Środowiska Urzędu Miasta Nowego Sącza od czterech lata pracuje zespół ekodoradców, którzy pomagają mieszańcom korzystać z programów dotacyjnych.

Miasto Nowy Sącz uczestniczy w różnych ogłaszanych programach poprawy jakości powietrza. Obecnie realizuje program pod nazwą: III Etap Poprawy jakości Powietrza w Mieście Nowym Sączu. Proszę przybliżyć założenia tego programu?

Miasto Nowy Sącz realizuje w 2022 i 2023 roku III etap programu poprawy jakości powietrza. Dotacja w wysokości ponad 5 000 000 złotych pozwala na udzielenie 200 mniejszych dotacji przeznaczonych na likwidację starych kotłów opalanych paliwami stałymi. Maksymalna dotacja na wymianę starego kotła wynosi 14 tys. złotych, w tym 8 tys. złotych na wymianę kotła oraz 6 tys. złotych na modernizację instalacji centralnego ogrzewania. Stary piec należy wymienić w zależności od technicznych warunków na kocioł gazowy, przyłączenie do sieci MPEC, kocioł opalany peletem lub odnawialne źródła energii.

Prócz tego istnieje możliwość połączenia wymiany kotła i modernizacji kotłowni z termomodernizacją budynku Wysokość dodatkowej dotacji na docieplenie ścian i wymiany stolarki może wynieść dodatkowo 25 tys. złotych. Tym samym maksymalna kwota dotacji może wynieść nawet 39 tys. złotych na mieszkańca.

Jakie są warunki uzyskania dotacji?

Programem dotacyjnym objęte są jedynie domy mieszkalne jednorodzinne położone na terenie miasta Nowego Sącza. Uzyskanie dotacji jest poprzedzone oceną energetyczną budynku finansowaną ze źródeł projektu.

Kolejne etapy uzyskania dotacji (złożenie wniosku, podpisanie umowy, realizacje zadania i wypłaty dotacji), są prowadzone przez zespół ekodoradców Wydziału Środowiska Urzędu Miasta Nowego Sącza ul. Szwedzka 2 tel. 18 – 4468718; 18-4468716 ; 18-4468714.

Kto może starać się o taką dotację?

Każdy mieszkaniec Nowego Sącza, który jest właścicielem domu jednorodzinnego ogrzewanym kotłem na paliwa stałe. Wysokość dotacji jest wystarczająca na wymianę kotła i remont kotłowni oraz docieplenie całego budynku.

Kiedy mieszkańcy będą mogli wreszcie odczuć zauważalną na plus różnicę?

Dopiero wówczas, gdyż zlikwidujemy wszystkie stare kotły na paliwa stałe. W Nowym Sączu jak i całej Kotlinie Sądeckiej, która otacza niczym obwarzanek miasto.

Czy kiedyś będziemy mogli mówić: Nowy Sącz modelowo poradził sobie ze smogiem, Nowy Sącz to miasto, w którym oddycha się czystym powietrzem?

Wówczas gdy automatyczna stacja pomiarowa Państwowego Monitoringu Środowiska na ul. Nadbrzeżnej pokaże wyniki jakości powietrza podświetlone zielonym, bezpiecznym dla zdrowia mieszkańców kolorem…

Dziękuję za rozmowę.

Akcja partnerska

Rozmawiała Iga Michalec, fot. Iga Michalec.







Dziękujemy za przesłanie błędu