Czym ma być klaster energii odnawialnych?

O projekcie sądeckiego klastra energii odnawialnych czytaj: Źródła energii odnawialnych. Gdzie ich szukać na Sądecczyźnie

Klaster to:

Wg definicji M. Portera
„(…) geograficzne skupisko wzajemnie powiązanych firm, wyspecjalizowanych dostawców, jednostek świadczących usługi, firm działających w pokrewnych sektorach oraz związanych z nimi instytucji ( np. uniwersytetów, jednostek normalizacyjnych i stowarzyszeń branżowych) w poszczególnych dziedzinach, konkurujących między sobą, ale również współpracujących.”

Wg definicji Ministerstwa Gospodarki
„(…) klaster to przestrzenna i sektorowa koncentracja podmiotów działających na rzecz rozwoju gospodarczego lub innowacyjności, oraz co najmniej dziesięciu przedsiębiorców, wykonujących działalność gospodarczą na terenie jednego lub kilku sąsiednich województw, konkurujących i współpracujących w tych samych lub pokrewnych branżach oraz powiązanych rozbudowaną siecią relacji o formalnym i nieformalnym charakterze, przy czym co najmniej połowę podmiotów funkcjonujących w ramach Klastra stanowią przedsiębiorcy.” Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2 grudnia 2006 roku (Dz. U. z dnia 11 grudnia 2006r.)

Wg słownika Języka Polskiego
w niektórych zastosowaniach najbardziej polski odpowiednik angielskiego słowa „Cluster” to słowo : zgęstek – określające zgrupowanie przestrzenne lub powiązanie systemowe mniejszych obiektów w jeden większy.

Klaster może zostać powołany oddolnie, czyli inicjowany bezpośrednio przez tworzące je przedsiębiorstwa lub odgórnie, gdy jego powstanie jest zamiarem realizowanej polityki władz na poziomie lokalnym, regionalnym czy też krajowym.”

„W klastrze, wielkie i małe przedsiębiorstwa osiągają znacznie więcej niż gdyby miały pracować same, dzięki sieci związanych przedsiębiorstw, dostawców, usług, instytucji akademickich oraz producentów skoncentrowanych na tym samym obszarze. Koncentracja wspomaga tworzenie nowych przedsiębiorstw, produktów oraz nowych miejsc pracy dla wysoko wykwalifikowanych, dobrze opłacanych pracowników. ”

Pierwszym i zarazem najsłynniejszym klastrem na świecie jest Dolina Krzemowa. Na przestrzeni 300 mil kwadratowych w Kalifornii ulokowanych jest obecnie ponad 6 tys. firm wysokotechnologicznych, w których pracuje ponad 1 mln. osób. Rozwój technologii informatycznych przyciąga najlepszych informatyków z całego świata, co sprawia, że przedsiębiorstwa Doliny Krzemowej uzyskują przewagę wobec konkurencji.

Klaster powstaje w celu wzajemnej współpracy grupy przedsiębiorstw oraz powiązanych z nimi instytucji, zajmujących się określoną dziedziną dla zbudowania lokalnego systemu innowacyjnego, który stanie się motorem rozwoju danego regionu. Klaster mogą tworzyć przedsiębiorstwa branżowe, instytucje i jednostki samorządu terenowego, zawodowego, organizacje pozarządowe, środowiska naukowe, instytucje finansowe. 

Charakterystyczną cechą klastrów jest to, że wszystkie przedsiębiorstwa skupione w nim konkurują ze sobą, ale jednocześnie zachodzą pomiędzy nimi wzajemne, korzystne interakcje w tych obszarach, w których możliwe jest uzyskanie efektów synergicznych. Instytucje wewnątrz klastra mogą być wewnętrznie zorganizowane umową o wzajemnej współpracy i wymianie doświadczeń, umową spółki cywilnej, jako stowarzyszenie zwykłe i stowarzyszenie, spółdzielnia, spółki prawa handlowego, formy mieszane, grupy kapitałowe.

Klastry mogą działać w obszarze wspólnych i wielopłaszczyznowych działań na rzecz ochrony środowiska, w tym kształtowanie postaw proekologicznych wśród dzieci i młodzieży, rozszerzenia i umocnienia współpracy pomiędzy podmiotami gospodarczymi i instytucjami tworzącymi klaster, stworzenia możliwości wymiany informacji o technologiach i organizacji pracy przedsiębiorstw, tworzenia wspólnej ścieżki rozwoju inwestycyjnego,wdrażania rozwiązań naukowo-technicznych, wynalazków, patentów, pozyskiwania na rzecz działań członków klastra zewnętrznych środków finansowych, wprowadzenia nowych produktów i usług na rynek, uczestnictwa w międzynarodowych projektach i pozyskiwanie zagranicznych partnerów do współpracy, efektywniejsze wykorzystanie potencjału kadr i możliwości jej kształcenia na potrzeby branży, tworzenia nowych miejsc pracy, stałego podnoszenia kwalifikacji kadr sektora, propagowania przedsiębiorczości ze szczególnym naciskiem na postawy proinnowacyjne, kreowania postaw szacunku dla środowiska poprzez efektywniejszą współpracę z placówkami szkolnymi,kształtowania jak najlepszego wizerunku Klastra poprzez wspólne działania promocyjne, utworzenia strony internetowej, logo, kontaktu z mediami.


Nie istnieje żadna specjalnie dedykowana klastrom forma prawna. Przedsiębiorcy mają jednak do wyboru szereg form organizacyjnych przewidzianych przez Kodeks Cywilny, czy też Kodeks Spółek Handlowych. Należy mieć jednak na uwadze, że wybór właściwej formy organizacyjnej będzie mieć wpływ na jego funkcjonowanie, zakres obowiązków uczestników klastra, czy charakter ich współpracy. W praktyce, bardzo często klastry powstają z inicjatywy osób związanych z konkretną branżą, zorientowanych, jaka jest koncentracja i siła przedsiębiorstw na tle regionu czy kraju. Tworzenie oraz określenie strategii Klastra winno być poprzedzone analizą możliwości odnoszącą się do: budowania struktury, pozyskania członków, uwarunkowań prawnych funkcjonowania.  

ANP
fot. mat.ze str. odnawialnezrodlaenergii.pl