Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
03/03/2021 - 08:30

Czytelnicy "Sądeczanina" pytają, Państwowa Inspekcja Pracy odpowiada

Reżim sanitarny, system zdalny, kwarantanna… pandemia nie tylko zdemolowała uporządkowane wcześniej życie zawodowe. Niektórzy, także w Nowym Sączu, pogubili się też w przepisach. Mnożą się pytania. W rozwianiu tych wątpliwości pomagają sądeccy eksperci Państwowej Inspekcji Pracy, którym można było zadawać pytania drogą telefoniczną. Jak wygląda prawo pracy w czasie pandemii po sądecku?

Jestem zatrudniony na umowę o pracę na pełny etat. U mojego pracodawcy jestem już kilka lat. Właściciel firmy twierdzi, że nie ma pieniędzy, bo teraz przez pandemię nie zarabia. Wiem jednak,  że dostał dofinansowanie z tarczy antykryzysowej. Przez ostatnie miesiące wypłacił nam po tysiąc złotych, a za marzec podobno w ogóle nam nie zapłaci. Nie wyrażałem zgody na obniżenie pensji ani na urlop bezpłatny. Poza tym mam już 63 lata i umowę na czas nieokreślony. Czy pracodawca ma prawo nie płacić wynagrodzenia, jeśli nadal jestem zatrudniony i chętnie poszedłbym do pracy, tylko wszystko jest zamknięte?

Na podstawie przepisów tarczy antykryzysowej, pracodawca spełniający warunki wskazane w przepisach ( chodzi między innymi o  spadek obrotów z powodu pandemii) może skorzystać z instrumentów pomocowych przewidzianych w ustawie czyli wprowadzić przestój ekonomiczny, oznaczający okres niewykonywania pracy przez zatrudnionego. Może też obniżyć wymiar czasu pracy pracownika, maksymalnie o 20 proc., jednak nie więcej niż do jednej drugiej etatu. Pracownikowi objętemu przestojem pracodawca wypłaca wynagrodzenie, które może być obniżone, nie więcej jednak niż o 50 proc.

W obu przypadkach, poziom wynagrodzenia pracownika nie może być jednak niższy od minimalnego wynagrodzenia za pracę, z uwzględnieniem wymiaru etatu.  Od stycznia tego roku wysokość wynagrodzenia minimalnego wynosi 2,8 tys. zł brutto w przypadku zatrudnienia na pełny etat.

Wprowadzenie takich  rozwiązań jest dopuszczalne poprzez zawarcie pisemnego porozumienia pomiędzy pracodawcą a stroną społeczną, reprezentowaną przez związki zawodowe. Jeśli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, to z przedstawicielami pracowników wyłonionymi przez załogę w trybie przyjętym u danego pracodawcy. Kopia porozumienia jest przekazywana przez pracodawcę właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy, w ciągu 5 dni roboczych od jego zawarcia.

Co trzeba podkreślić, pracodawca nie jest zmuszony do uzyskania indywidualnej zgody pracownika i nie stosuje trybu wypowiedzenia warunków pracy czy płacy, określonego w art. 42 § 1-3 Kodeksu pracy. Innymi słowy, zgodę poszczególnych pracowników zastępuje tu zgoda podmiotu mającego charakter społeczny (związki zawodowe/przedstawiciele pracowników), co jest istotnym odstępstwem od zasady indywidualnego uzgadniania zmian (w szczególności niekorzystnych) w obszarze warunków zatrudnienia, określonych w treści umowy o pracę, w sferze wynagrodzenia czy wymiaru etatu.

Dodatkowo, konsekwencją wyłączenia przez ustawodawcę obowiązku stosowania wypowiedzenia zmieniającego przy ustalaniu warunków i trybu wykonywania pracy w okresie przestoju lub obniżonego wymiaru czasu pracy, jest to, że omówione rozwiązania mogą być zastosowane również w przypadku pracowników, których stosunek pracy podlega ochronie (np. w tzw. wieku przedemerytalnym – art. 39 Kodeksu pracy).

W sytuacji, gdy pracodawca nie korzysta z rozwiązań przyjętych w tarczy antykryzysowej (np. nie spełnia określonych tam warunków), na podstawie art. 81 § 1 Kodeksu pracy, za czas niewykonywania pracy, jeżeli pracownik był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie. Będzie to wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a wtedy gdy taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania (np. pracownik jest wynagradzany wyłącznie akordowo) – 60 proc. wynagrodzenia. Podobnie jak w przypadku regulacji zawartych w tarczy antykryzysowej, tutaj także wynagrodzenie pracownika, w każdym przypadku, nie może być jednak niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę, proporcjonalnie do wymiaru etatu.







Dziękujemy za przesłanie błędu