Kilka lat temu na mapie pojawiło się nowe, innowacyjne miasto. Oto Innopolis

W 2010 roku prezydent Tatarstanu – Rustam Minnichanow i minister cyfryzacji Nikołaj Nikiforow wracając ze spotkania z ówczesnym prezydentem FR Dmitriem Miedwiedewym wpadli na pomysł budowy rosyjskiej Doliny Krzemowej. - Istotą projektu jest skoncentrowanie i stworzenie w jednym miejscu całej infrastruktury potrzebnej innowacyjnym firmom z zakresu informatyki do pracy, tak aby z jednej strony było to wygodne dla pracodawców, z drugiej strony, jest to interesujące dla samych pracowników, nie tylko z Tatarstanu, ale także z innych regionów – tłumaczył Nikiforow. Projekt zakładał budowę całego miasta od podstaw, w którym miały powstać biurowce, domy mieszkalne oraz infrastruktura sportowa, rekreacyjna i edukacyjna. To wszystko zostało obliczone w sumie na 155 tys. mieszkańców.

Dwa lata po publicznym przedstawieniu projektu przez prezydenta Minnichanowa, w 2012 roku ruszyła budowa Innopolis. Wybrano na ten cel obszar o wielkości 1,4 ha, oddalony od Kazania (stolicy Tatarstanu) o 40 km i ok. 800 km na południowy wschód od Moskwy. Opracowanie planu budowy powierzono biuru architektonicznemu RSP Architects Planners & Engineers i byłemu głównemu architektowi Singapuru Liu Thai Kerowi. Środki finansowe pochodziły ze skarbu państwa. Budowa trwała 3 lata i 1 stycznia 2015 roku Innopolis otrzymał prawa miejskie, a 9 czerwca 2015 roku nastąpiło oficjalne otwarcie z udziałem Dmitria Medwiediewa, Rustama Minnichanowa i Nikołaja Nikiforowa.

Centrum miasta zbudowane jest na planie trójkąta - w sercu stanął Uniwersytet Innopolis wraz z akademikami i kompleksem sportowym, dalej – technopark im. Aleksandra Stepanowicza Popowa i budynki mieszkalne. W Innopolis, tak jak w każdym innym mieście są żłobki, przedszkola i szkoły, a także kawiarnie, restauracje, sklepy, siłownie, przychodnie itd. Liczba mieszkańców rośnie z każdym rokiem i obecnie (stan na 2021 r.) wynosi 3700 osób, ponadto dodatkowo około 2000 osób dojeżdża do pracy w Innopolis z okolic. Szefem administracji od 2016 roku jest wybrany na pięcioletnią kadencję Rusłan Szagalejew – absolwent Ufjskiego Państwowego Lotniczego Uniwersytetu Technicznego, były dyrektor regionalny firmy świadczącej usługi telekomunikacyjne i były zastępca kierownika Komitetu Wykonawczego miasta Innopolis.

Ponieważ twórcy i władze Innopolis przedstawiają to miasto jako kuźnię specjalistów w dziedzinie IT, najważniejszą instytucją miasta stał się uniwersytet. Jest to prywatna, płatna, szkoła wyższa, która kształci studentów w obszarze informatyki i robotyki. Cena wynosi ponad 16 tys. euro za rok nauki, studenci mają również możliwość bezpłatnej nauki dzięki grantom VTB Banku, Mobile TeleSystems (największego operatora telefonii komórkowej w Rosji i krajach WNP) i rosyjskiego przedsiębiorstwa telekomunikacyjnego MegaFon. Wszystkie zajęcia odbywają się w języku angielskim, funkcjonują również programy wymiany z uniwersytetami w Singapurze, Południowej Korei, Austrii, Hiszpanii, Włoch i Turcji.

Uczelnia zwraca szczególną uwagę na robotykę i interakcję robotów z człowiekiem i środowiskiem. Uniwersyteccy naukowcy stworzyli robota Gagarina, który rozpoznaje emocje rozmówców i potrafi prowadzić rozmowę. W 2018 roku Uniwersytet Innopolis wygrał konkurs na stworzenie i rozwój Centrum Kompetencyjnego technologii end-to-end „Komponenty Robotyki i Mechatroniki”, dzięki któremu w mieście zostaną otwarte cztery laboratoria w różnych obszarach, m.in. "Robotyka przemysłowa". Trwają również prace nad projektami dla Aeroflotu i Gazpromu. - Mamy projekt dotyczący robota liniowego, który sprawdza wnętrze rur pod kątem korozji, potencjalnego zużycia i jednocześnie zbiera wióry - powiedział Nikołaj Nikiforow, przewodniczący rady nadzorczej.

W mieście funkcjonuje centrum biznesowe i specjalna strefa ekonomiczna dla przyciągnięcia najbardziej obiecujących firm technologicznych. Celem Innopolis jest zostanie stolicą IT Rosji, miastem, w którym opracowywane i komercjalizowane są najlepsze innowacyjne rozwiązania. W FR istnieje już inna „Dolina Krzemowa” - centrum innowacji „Skolkovo”. Jednak według byłego mera Innopolis Jegora Iwanowa, Skołkowo i Innopolis to różne narzędzia do realizacji jednego wielkiego zadania – zmiany orientacji rosyjskiej gospodarki z branży surowcowej na zaawansowane technologie.

- Jesteśmy potrzebni, aby rosyjscy programiści nie wyjeżdżali za granicę, ale tworzyli prawdziwe rosyjskie produkty i usługi w kraju. Fundacja Skolkovo stawia na innowacyjność, na startupy, ale ze względu na skalę jest zmuszona działać jak wielka korporacja. Innopolis, w przeciwieństwie do Skolkovo, to firmy przemysłowe o ugruntowanej pozycji, które starają się powiększyć swoje portfolio produktów. Ale powtarzam raz jeszcze, używamy różnych narzędzi do rozwiązywania tych samych problemów – powiedział Jegor Iwanow.

W 2021 roku w Innopolis otwarto drugi technopark - im. N.I. Łobaczewskiego, gdzie swoje siedziby mają firmy, które prowadzą działalność w sferze technologii informacyjnych oraz start-upy. Ogółem zajęte jest już 86 proc. powierzchni nowego technoparku. W całym mieście funkcjonuje 130 start-upów, z czego 74 rozpoczęły swoją działalność i Innopolis w ubiegłym roku. Suma inwestycji w nowe projekty IT wynosi ponad 7,4 mld rubli.

Po siedmiu latach od powstania miasta można powiedzieć, że Innopolis, co prawda nie w takim tempie jak początkowo zakładano (25 tys. mieszkańców do 2020 roku) ale rozwija się. Nieprzerwanie rośnie liczba firm otwierających tu swoje siedziby oraz liczba mieszkańców (jednym z bieżących problemów miasta jest obecnie brak miejsc w żłobkach i przedszkolach oraz brak mieszkań dla nowych mieszkańców), organizowane są konferencje IT, powstają takie instytucje jak centrum kultury, mediateka oraz kino. Średnie miesięczne wynagrodzenie wszystkich mieszkańców Innopolis wynosi 86 tys. rubli (ok. 4500 zł. ), a pracowników IT – 130 tys. rubli (ok. 6900 zł.) przy średnim wynagrodzeniu w Rosji ogółem - ok. 55 tys. rubli. W roku 2020 Innopolis wygenerował ponad 4 mld rubli przychodu do budżetu skarbu państwa.

W mieście nie funkcjonuje transport publiczny, jednak kursują nowoczesne taksówki – samochody autonomiczne. Do najbliższego miasta – Kazania, można dostać się autobusem, który kursuje kilkanaście razy na dobę. W Innpolis rozwija się turystyka – Rosjanie są ciekawi nowego – nowoczesnego miasta, zwiedzają uniwersytet i technoparki. Według mera – Rusłana Szagalejewa w przeciągu najbliższych dziesięciu lat miasto będzie dalej bardzo dynamicznie się rozwijać, a liczba mieszkańców wzrośnie do 30 tys., obala też mit, że to tylko miasto „naukowców”. (Alina Anisimowicz - ISW, fot. Pixabay)