Mapy zagrożenia powodziowego. Wskazówka dla samorządów

Od 2003 roku wszystkie dokumenty planistyczne przygotowywane przez samorządy muszą być konsultowane z zarządami gospodarki wodnej.
W 2011 roku Polska w całości wprowadziła do prawa postanowienia dyrektywy powodziowej. Od tego czasu w wojewódzkich planach przygotowanych przez marszałków i zatwierdzonych przez sejmiki wojewódzkie wskazane są obszary zagrożone zalaniem.
Są to akty prawa miejscowego i powinny być one uwzględnianie w dokumentach gminnych. Nie tylko w planach zagospodarowania przestrzennego, ale także w decyzjach o warunkach zabudowy, czy decyzjach budowlanych. Przepisy nakazują przegląd i uaktualnianie co 6 lat m.in. map zagrożenia i map ryzyka powodziowego.
Nie jest możliwa budowa domu na terenie zagrożonym powodzią. Studia ochrony przeciwpowodziowej opracowane przez dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej muszą być uwzględnione m.in. w planach zagospodarowania przestrzennego, miejscowych dokumentach planistycznych czy zgodach na budowę.
Mapy ryzyka i mapy zagrożenia powodziowego dają natomiast samorządom precyzyjne narzędzie, które pomaga uniknąć szkód spowodowanych ewentualną powodzią i pozwala skutecznie walczyć z żywiołem. Osoby zainteresowane mieszkaniem lub inwestowaniem mogą sprawdzić, na stronie internetowej ISOK http://www.isok.gov.pl/pl/mapy-zagrozenia-powodziowego-i-mapy-ryzyka-powodziowego czy lokalizacja przez nich wybrana jest bezpieczna.
Obecnie dostępne są już mapy zagrożenia powodziowego przygotowane w ramach systemu ISOK (Informatyczny System Osłony Kraju). Oficjalnie zostaną one przekazane właściwym władzom samorządowym jeszcze w 2014 roku. Od tego momentu gminy będą miały 18 (a jeśli parlament zaakceptuje rządową propozycję zmian w Prawie wodnym - 30 miesięcy) na uwzględnienie danych tam zawartych w dokumentach przestrzennych gmin.
- Czekamy na te mapy od dawna. Dla nas najważniejsze jest bezpieczeństwo mieszkańców, bez względu na koszty – mówi Ryszard Wąsowicz, kierownik Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego w Nowym Sączu. – Możliwe, że gminy będą musiały zweryfikować swoje plany zagospodarowania przestrzennego, ale będzie to tylko służyć bezpieczeństwu mieszkańców w przyszłości. Niestety boleśnie przekonaliśmy się w czasie ostatnich powodzi, że z naturą nie można się droczyć. Trzeba się nauczyć do niej przystosowywać – dodaje Ryszard Wąsowicz.
Celem przygotowywania i uaktualniania map ryzyka i zagrożenia powodziowego jest zapewnienie ochrony życia, zdrowia i mienia ludności. Każdy obywatel może sprawdzić, czy zamieszkuje obszar zagrożony powodzią, a jeśli tak, to jak bardzo jest on zagrożony
Udostępnienie informacji o obszarach i poziomie zagrożenia powodzią oraz wskazanie jak duże jest ryzyko wystąpienia powodzi na danym obszarze, z pewnością pomoże mieszkańcom i władzom lokalnym podejmować właściwe decyzje odnośnie lokalizacji inwestycji.
- Popieram pogląd wojewody małopolskiego, że zamiast budować wały przeciwpowodziowe, lepiej przesiedlić ludzi z terenów zagrożonych powodziami na tereny bezpieczne. Jest to rozsądniejsze, tańsze i skuteczniejsze. Przekonaliśmy się ostatnio wiele razy, że wały nie są w stanie zatrzymać potęgi żywiołu i dochodziło do tragedii. Rozsądniej jest oddać naturze tereny, które od tysięcy lat bywały zalewane i będą w przyszłości. Te mapy pomogą nam żyć z naturą w zgodzie – dodaje Ryszard Wąsowicz.
Informacje zawarte na mapach będą także przydatne w reagowaniu i zarządzaniu kryzysowym w przypadku wystąpienia powodzi. Opracowanie map zagrożenia powodziowego i map ryzyka powodziowego to również podstawa do opracowania planów zarządzania ryzykiem powodziowym.
Mapy będą skutecznym narzędziem pozyskiwania danych, podstawą ustanawiania priorytetów i podejmowania dalszych decyzji o charakterze technicznym, finansowym i politycznym dotyczących zarządzania ryzykiem powodziowym.
Na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią wprowadzono całkowity zakaz wykonywania robót oraz czynności utrudniających ochronę przed powodzią lub zwiększających zagrożenie powodziowe.
Chodzi tu szczególnie o zakazy:
- wykonywania urządzeń wodnych oraz budowy innych obiektów budowlanych;
- sadzenia drzew lub krzewów, z wyjątkiem plantacji wiklinowych na potrzeby regulacji wód oraz roślinności stanowiącej element zabudowy biologicznej dolin rzecznych lub służącej do wzmacniania brzegów, obwałowań lub odsypisk;
- zmiany ukształtowania terenu, składowania materiałów oraz wykonywania innych robót, z wyjątkiem robót związanych z regulacją lub utrzymywaniem wód oraz brzegu morskiego, a także utrzymywaniem, odbudową, rozbudową lub przebudową wałów przeciwpowodziowych wraz z obiektami związanymi z nimi funkcjonalnie.
Zakazy te mają charakter powszechny i do ich przestrzegania zobowiązane są także organy administracji samorządowej.
Dlatego też zakazy te obowiązują niezależnie od miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Zwolnić od tych zakazów może, w drodze decyzji, dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej, o ile nie utrudni to ochrony przed powodzią.
(jg)
Źródło: ISOK
Fot.: scan ze strony http://www.isok.gov.pl/pl/mapy-zagrozenia-powodziowego-i-mapy-ryzyka-powodziowego