Sto lat sądeckiej przedsiębiorczości: spółdzielczość to nowoczesność

Czy spółdzielnie dobrze odnajdują się w realiach nowoczesnej gospodarki?
- Wręcz znakomicie. Spółdzielczość to sektor gospodarki społecznej, a ten rozwija się bardzo dynamicznie. Do pewnego stopnia stanowi odpowiedź na obserwowane przez nas wszystkich procesy globalizacji, zwłaszcza w obszarze działalności międzynarodowych koncernów.

Spółdzielnie są w stanie konkurować z międzynarodowymi korporacjami?
- Jeśli ktoś uważa, że to walka Dawida z Goliatem, powinien uważniej przyjrzeć się strukturze dużych, zagranicznych podmiotów, zwłaszcza tych, działających na polskim rynku. Okaże się wtedy, że na przykład hurtownie Selgros należą do niemieckiej spółdzielni ReWe Group, mającej w handlu największe przychody na świecie, bankiem spółdzielczym jest holenderski bank Eureko, tak samo jak banki Credit Agricole, czy Raiffeisen Zentralbank. Spółdzielnie na całym świecie tworzą 100 milionów miejsc pracy, o 20 procent więcej niż międzynarodowe korporacje.

Dlaczego więc wciąż uważamy, że symbolem nowoczesności w gospodarce są spółki akcyjne, czy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością?
- Niestety, wiele osób kojarzy spółdzielnie z reliktem przeszłości, a miarą nowoczesności są dla nich supermarkety, galerie handlowe, czy właśnie spółki. Tymczasem takie skojarzenia i stereotypy nie mają związku z rzeczywistością.

Bolesnym faktem jest jedynie degradacja spółdzielni we współczesnej Polsce i marginalizacja ich znaczenia. To razi, zwłaszcza w porównaniu z sytuacją w bogatych krajach, takich jak Francja, USA, Niemcy, Japonia, Holandia. Te kraje łącznie mają 75 proc. wszystkich przychodów spółdzielni na świecie. Przychody francuskiej spółdzielczości to 448 mld dolarów. Dla porównania - PKB w Polsce za 2016 rok to 488 mld dolarów. Spółdzielczość to gigant.

Czym więc odróżniają się spółdzielnie od firm i przedsiębiorstw?
- Spółdzielczość należy do sektora gospodarki społecznej, a podstawą współczesnej gospodarki społecznej jest dobrowolne współdziałanie, kooperacja. Właśnie współdziałanie, a nie konkurencja było podstawą tworzenia cywilizacji ludzkiej. Istota spółdzielczego systemu gospodarowania oparta jest na trzech zasadach: pierwszeństwo człowieka nad kapitałem, dobrowolność (zasada „otwartych drzwi”) oraz demokracja, czyli jeden człowiek - jeden głos.

 Ile osób pracuje w spółdzielniach?
- Międzynarodowy Związek Spółdzielczy podaje, że na całym świecie członkami spółdzielni jest około miliarda osób. Przychody wszystkich spółdzielni są szacowane na 1,6 biliona dolarów. Ruch spółdzielczy kwitnie zwłaszcza wśród najmocniejszych gospodarek świata.

Projekt jest realizowany przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego

Rozmawiał Tomasz Kowalski ([email protected])