Unie + Lever, czyli jak powstały globalne problemy z Unilever

Unilever jest firmą międzynarodową, która produkuje głównie artykuły żywnościowe, środki czystości i higieny osobistej. Firma podzielona jest na Unilever NV w Niderlandach oraz Unilever PLC w Wielkiej Brytanii. Aktualnie jest to jedna z największych brytyjskich firm, a także jedna z najwyżej notowanych firm na giełdzie.

Unilever powstało z fuzji holenderskiego producenta margaryny Margarine Unie i brytyjskiego producenta mydła Lever Brothers w 1929 r. Obecna nazwa „Unilever” została stworzona z członów nazw obydwu firm: Unie + Lever. Firmy połączył podstawowy produkt na którym bazowały – olej palmowy, i zdecydowały się na fuzję w celu ograniczenia nakładów finansowych związanych z importem surowca, który w początkowych latach działalności Unilever stanowił aż 90%.

Z czasem użycie oleju palmowego zaczęło spadać w związku z dywersyfikacją produktów, która rozpoczęła się ok. 1930 r. Unilever rozpoczął wtedy podbój rynków światowych i dokonał serie istotnych dla rozwoju firmy przejęć. Rozpoczęło się od podboju Afryki, Ameryki Łacińskiej, Stanów Zjednoczonych i obecnie Unilever posiada ok. 400 fabryk na praktycznie każdym kontynencie i zatrudnia ponad 200 tys. pracowników.

Pod płaszczem Unilevera kryje się ponad 400 marek z przeróżnych sektorów, których codziennie używa ponad 2,5 miliarda ludzi w tym m.in. Lipton, Knorr, Kasia, Rama, Algida, Tortex, Cif, Domestos, Persil, Dove, Timotei i wiele wile innych. Wiele z marek Unilevera dostępnych jest na całym świecie, jak np. Dove, natomiast ciekawą strategią firmy jest także produkowanie danego produktu na jeden kraj, jak np. margaryna Kasia.

Tego typu produkty mieszkańcy danego kraju często odbierają jako wytworzone przez markę lokalną, co jest przykładem prawidłowej lokalizacji produktu. Podobnym przykładem jest sieć sklepów Biedronka, która mimo faktu, iż należy do portugalskiego koncernu Jerónimo Martins, to nadal kojarzona jest z marką lokalną. Choć firma Unilever dysponuje ponad 400 markami, to na 70 procent dochodu rocznego firmy pracuje tylko 25 najbardziej zyskownych i rozpoznawalnych marek, tzw. bilion-dollar brands.

Unilever w Polsce obecne było już przed II wojną światową i posiadało akcje w kilkunastu polskich fabrykach, produkujących oleje, margaryny, środki czystości, mydła, jak np. Biały Jeleń czy Elida. Unilever był także współwłaścicielem fabryki przy ul. Szwedzkiej w Warszawie, która produkowała produkty chemiczne i dzięki współpracy miała dostęp do taniego oleju palmowego. Następnie Unilever wycofał się z Polski na kilkadziesiąt lat po czym wrócił w 1991 r. poprzez wykup akcji bydgoskiej Polleny.

Wtedy utworzono firmę Lever Polska. Unilever od tamtej porty rozwinęło w Polsce cztery fabryki (Katowice – herbata , Bydgoszcz - kosmetyko i kostki toaletowe, Poznań - żywność, Banino k. Gdańska - lody Algida), biuro główne w Warszawie, Europejskie Centrum Operacji Unilever w Katowicach i kilka innych obiektów. Koncern w 2016 zatrudniał w Polsce ok. 4 tys. pracowników.
Unilever nie tylko w Polsce, ale także na całym świecie, bardzo dobrze poradziło sobie w czasie pandemii, choć w całym 2020 r. Covid-19 miał poważny wpływ na zachowania konsumentów, szczególnie w Europie, Indonezji i Ameryce Łacińskiej.

Chociaż wzrost popytu na produkty higieniczne wzrósł w pierwszej połowie roku, zwiększając zysk netto o 10%, to w III kwartale 2020 roku spadł. W sumie firma zanotowała spadek zysku netto o 2,4% do 12,9 mld euro za kwartał. Mimo to w Unilever nie przeprowadzono masowych zwolnień i przystosowano pracę do warunków pandemicznych, np. w biurze w Warszawie wprowadzono opcję pracy przez jeden miesiąc w roku z dowolnego miejsca na świecie, a w pozostałych miesiącach pracę hybrydową. Firma znajduje się w pierwszej setce najlepszych pracodawców w Polsce według rankingu Forbesa z 2021 r.

Jednakże, aspektem, który wywołuje najbardziej negatywne opinie związane z firmą jest jej wpływ na środowisko. Wiele organizacji walczących ze zmianą klimatu wytknęło firmie ogromny wpływ na rozwój kryzysu klimatycznego. Jednym z takich aspektów było znaczące wylesienie Indonezji w celu tworzenia plantacji palm. Z tego także powodu, Indonezja znalazła się na 14 miejscu pod względem emisji gazów cieplarnianych.

Kolejnym problemem jest wykorzystanie plastiku przez Unilever na ogromną skalę. Według badań ruchu BreakFreeFromPlastic z 2019 r. wynika, że Unilever jest jednym z dziesięciu największych źródeł zanieczyszczenia plastikiem na całym świecie. Dodatkowo, według analizy organizacji GAIA, Unilever razem z Nestle są odpowiedzialne za jedną czwartą odpadów w skali światowej. Jednym z największych skandali klimatycznych firmy Unilever było przyłapanie fabryki termometrów rtęciowych w Indiach na utylizacji ok. 2 ton rtęci w zamieszkanej części miasta.

Dodatkowo, firma została oskarżona przez swoich pracowników narażenie zdrowia i życia z powodu chorób spowodowanych obecnością rtęci w miejscu pracy. Unilever aktualnie stara się pracować nad zmianą działań w celu zmniejszenia śladu ekologicznego produktów firmy, co na przestrzeni lat udało się zmniejszyć o 52% na tonę produkcji, np. poprzez pozyskiwanie surowców w sposób zrównoważony, zasilanie fabryk energią ze źródeł odnawialnych, itp.

Według Unilevera, do roku 2030 cała energia z której korzysta koncern zostanie w całości oparta tylko o zielone źródła energii. Firma aktualnie działa naprawdę prężnie w ramach zrównoważonego rozwoju, choć aby zrekompensować wszelkie dotychczasowe szkody wyrządzone dla klimatu z pewnością potrzeba jeszcze wiele czasu. (E. Jankowska, ISW) Fot. DSwati CC BY-SA 3.0