Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Czwartek, 28 marca. Imieniny: Anieli, Kasrota, Soni
22/05/2022 - 13:25

Zdumiewające! Zaczynali od małego biznesu. Teraz ich buty nosi cały świat

Firma z bogatą historią, tradycjami, nowoczesnym podejściem, innowacyjnością, ale i z tragicznymi historiami rodziny założycieli, to wszystko zawiera marka Baťa, dobrze znana i kojarzona na całym świecie, choć nie wszędzie jest rozpoznawalna jako marka czechosłowacka.

Historia firmy sięga roku 1894, kiedy to w ówczesnym czeskim mieście Zlín, rodzeństwo: Antonín, Anna i Tomáš Baťa rozpoczyna produkcje butów. Na początku firma nosiła nazwę A. & T. Baťa. „Triumwirat” rodziny wytrzymał tylko rok i już w 1895 roku stery firmy przejmuje wyłącznie Tomáš.

Już w 1905 roku fabryka rękoma 250 pracowników produkowała 2200 par butów dziennie.   Umożliwiło to ekspansję firmy na rynek niemiecki, na Bałkany oraz w regionie Środkowego Wschodu. Produkcja w 1917 roku wyniosła rocznie aż 2 miliony par butów, a ilość zatrudnionych pracowników sięgała 5 000. Tomáš Baťa nie dbał tylko i wyłącznie o zyski, ale i o swoich pracowników. W mieście Zlín w pobliżu fabryki zlecił wybudowanie mieszkań, szkół i szpitali dla pracowników i ich rodzin.

Największe problemy w funkcjonowaniu firmy pojawiły się w 1922 roku. Po pierwszej wojnie światowej oraz dewaluacji waluty, która zmniejszyła siłę nabywczą, Tomáš Baťa wymyślił plan, jak dostosować się do powojennego kryzysu gospodarczego i obniżył ceny obuwia o 50 procent. Pracownicy zgodzili się na obniżenie swoich wypłat o 40 procent, w zamian za to Baťa zapewniał im dostawy żywności, ubrań i innych potrzebnych rzeczy za połowę ceny. W trudnych czasach firma oferowała pracownikom niższe czynsze oraz tańszą żywność, ponieważ jej właściciel wierzył, że firma powinna służyć ludziom. Eksperyment ten ostatecznie zakończył się sukcesem i napływem klientów do sklepów marki Baťa.

Tomáš Baťa był innowatorem i nie wahał się wdrożyć w firmie „warsztatów i działów samorządowych“, gdzie pracownicy mogli wyrażać swoje opinie i mieli realny wpływ na wysokość swoich zarobków, pracując nad zwiększeniem rentowności działu. System ten Baťa wprowadzał już od 1923 roku. Jego celem było, aby każdy dział firmy osiągnął zysk. Baťa również w 1925 roku założył własną szkolę, która koncentrowała się na kształceniu merytorycznym i praktycznym, wychowując sobie w ten sposób przyszłych menadżerów.

Firma prosperowała tak dobrze, że w 1927 roku podwyższyła produkcję o 75 procent z 9 do 15 milionów par obuwia rocznie. W latach 30-tych XX wieku firma Baťa stała się czołowym światowym eksporterem obuwia, zakładając swoje oddziały we Francji, Austrii, Rumunii, Szwecji, Szwajcarii, Egipcie, Belgii, Finlandii, Luksemburgu, na Węgrzech, we Włoszech, Indonezji, Singapurze oraz w Indiach. Nowe fabryki produkujące obuwie za granicą otwarto w szwajcarskim mieście Möhlin oraz indyjskiej Kalkucie.

To właśnie lot do szwajcarskiej fabryki w 1932 roku był ostatnim w życiu Tomáša, który zginął w katastrofie lotniczej. Kierownictwo firmy przejął wówczas jego przyrodni brat Jan Baťa, który postanowił rozszerzyć asortyment i oprócz dotychczasowej produkcji butów pod marką Baťa rozpoczęto produkcję opon, rowerów oraz samolotów. Firma w 1934 roku otworzyła nowe magazyny w Holandii, Singapurze oraz we Francji. Posiadała wówczas nawet dwa statki do morskiego transportu własnych towarów.

W 1939 roku pod marką Baťa sprzedano ponad 60 milionów par obuwia w ponad 30 krajach świata. Na początku drugiej wojny światowej Baťa zatrudniał 42 000 pracowników. Po wojnie, kiedy doszło do znacjonalizowania wszystkich oddziałów firmy w Europie Wschodniej, firma Baťa przetrwała tylko dzięki oddziałom zlokalizowanym w innych częściach Europy i świata.

Równie odważny co ojciec, był syn założyciela – Tomáš J. Baťa. W 1940 roku zdecydował się na relokację ponad 100 pracowników i ich rodzin do Kanady, gdzie założył firmę Bata Shoe Company of Canada w mieście Batawa w pobliżu Toronto.

W latach 70-tych firma rozszerzyła swoje portfolio o prywatne marki takie jak Bubblegummers, Power, Marie Claire i North Star. W latach 80-tych zaczęła się koncentrować na sprzedaży detalicznej, wchodząc na rynek z nowym konceptem działu sportowego i otwierając sklepy wielkopowierzchniowe.

W 1989 roku Tomáš Baťa został zaproszony przez prezydenta Václava Havla do Czechosłowacji. Otwarto nowe sklepy z siedzibą główną w mieście Zlín. Do dnia dzisiejszego jedyne miejsce produkcji butów firmy Baťa na terytorium Czech znajduje się w gminie Dolní Němčí. Zatrudnionych jest tam 140 pracowników, rocznie produkowanych jest 300 000 par butów, przy czym większość produkcji jest nadal ręczna.

W 1995 roku pod marką Baťa otwarto sklepy w Polsce, Chorwacji, Słowenii i Rosji.

Kolejne pokolenie rodziny Baťa wykorzystywało nowe, innowacyjne strategie zarządzania firmą skoncentrowane na kliencie, marketingu i pracownikach. Wprowadzono w życie całą gamę oryginalnych koncepcji, między innymi: markowe produkty, nowoczesne koncepcje sklepów detalicznych, politykę sprzedaży zorientowaną na styl życia oraz sprzedaż artykułów nieobuwniczych. Dzisiaj firma Baťa sprzedaje swoje produkty w ponad 70 państwach świata, średnio 270 milionów par obuwia.

W 1998 roku rozpoczęła swoją działalność również Fundacja Tomáša Bati, której głównym motto jest: „Promowanie wartości firmy i ducha przedsiębiorczości poprzez wspieranie kultury, edukacji i młodzieży, dzięki czemu nazwa Baťa zyskała sławę.“

W 2001 roku wnuk założyciela Tomáš J. Baťa przejął kierownictwo nad firmą. W 2002 roku otwarto centra innowacji, które koncentrują się nie tylko na designie obuwia, ale również na  najnowszych technologiach produkcji butów.

W 2004 roku firma otworzyła swoje centrum w chińskim mieście Guanzhou. W 2006 roku zmodernizowany został kompleks fabryczny Batanagar mieszczący się w pobliżu Kalkuty. Modernizacja objęła budowę 2 500 domów dla pracowników, budowę szpitala, szkoły, parku IT, hotelu oraz luksusowych apartamentów.

W 2010 roku Baťa założył fundację charytatywną The Bata Children´s Program działającą w 19 krajach, której celem jest pomoc rodzinom i dzieciom w dziedzinie służby zdrowia, rozwoju przedsiębiorstwa, edukacji oraz pomocy w przypadku klęsk żywiołowych.

W 2013 roku Muzeum Południowych Moraw otworzyło nową ekspozycję w budynku numer 14, leżącym na terenie dawnego kompleksu fabrycznego. Działo się to w ramach projektu kulturalno-oświatowego 14|15 Instytut Baťa, który prezentuje historię firmy Baťa od jej powstania w 1894 do 1948 roku. Kolekcja obuwia zawiera ponad 600 eksponatów firmy Baťa, ale również inne kolekcje butów egzotycznych i historycznych, a najstarszy oryginał pochodzi w 1588 roku.

Obecnie firma obsługuje ponad milion klientów dziennie, zatrudnia ponad 40 tysięcy pracowników, jest właścicielem ponad 5 tysięcy sklepów i sprzedaje swoje produkty w ponad 100 tysiącach sklepów w ponad 50 państwach świata. Obuwie produkowane jest w 40 fabrykach w 25 krajach na świecie, w ilości koło 150 milionów par butów rocznie. Analiza ISW Barčík, fot. Pixaby







Dziękujemy za przesłanie błędu