Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
23/08/2018 - 16:20

1 Pułk Strzelców Podhalańskich: repliki tablic w miejscu zaginionych oryginałów

31 października 2018 roku w Basztę Kowalską sądeckiego zamku zostaną wmurowane odtworzone tablice z nazwiskami 194 poległych żołnierzy I Pułku Strzelców Podhalańskich, którzy walczyli o odzyskanie niepodległości w latach 1918-1920. Przed II wojną światową pod tymi tablicami 15 sierpnia odbywały się uroczystości z okazji Dnia Żołnierza.

Tradycje 1. Pułku Strzelców Podhalańskich sięgają 1918 roku, kiedy to w Nowym Sączu zaczął stacjonować batalion Armii Austro-Węgierskiej 20 pułku piechoty, którego rejony werbunkowe znajdowały się na Sądecczyźnie i Podhalu. I PSP otrzymał swoją nazwę 1 grudnia 1918 roku na wniosek pułkownika Andrzeja Galicy. Jednostka wzięła udział w obronie Lwowa i walkach z Ukraińcami w Małopolsce Wschodniej, w starciach z Czechami na Spiszu, Orawie i Śląsku Cieszyńskim oraz w wojnie z Rosją Sowiecką. Najcięższe walki pułk stoczył w Brześciu nad Bugiem. Na pamiątkę tych wydarzeń na sztandarze pułku widniały nazwy miast: Kijów, Brześć, Grodno, Białystok.

Na zamku królewskim w Nowym Sączu umieszczono tablice z nazwiskami 194. żołnierzy pułku, którzy oddali życie w walce za wolną Polskę. Liczne miasta i miejscowości z Podhala i Ziemi Sądeckiej, w tym w 1938 roku Nowy Sącz, w uznaniu zasług nadały pułkowi obywatelstwo honorowe.

Tablice z sądeckiego zamku zostały zdemontowane przez Niemców w czasie II wojny światowej. Nie wróciły już na mury zamku, który uległ zniszczeniu podczas wybuchu 18 stycznia 1945 roku. Ślad po nich zaginął.

Wybór daty 31 października na uroczystość przywrócenia tablic nie jest przypadkowy. To właśnie tego dnia w 1918 roku z Polskiej Komisji Likwidacyjnej z Krakowa nadszedł do Nowego Sącza szyfrowany telegram złożony z dwóch słów: „Już czas!”. Bez rozlewu krwi zajęto koszary, obsadzono składy broni, amunicji, żywności. Na budynku stacji kolejowej zawieszono transparent: „Wolna, Zjednoczona, Niepodległa Polska”.

Po raz pierwszy w tym dniu, w Niepodległej Polsce, właśnie w Nowym Sączu orkiestra oficjalnie odegrała Mazurka Dąbrowskiego, który później stał się hymnem państwowym. Już 2 listopada w sądeckim ratuszu odbyła się uroczystość, podczas której przedstawiciele władz miejskich z ówczesnym burmistrzem Władysławem Barbackim na czele oraz milicji, złożyli przysięgę na wierność odrodzonej Rzeczypospolitej.

Akt przywrócenia tablic ma upamiętnić tamte wydarzenia - 100. rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę i 100-lecie I Pułku Strzelców Podhalańskich.  Swój udział w uroczystościach zadeklarowały 21. brygada Strzelców Podhalańskich z Rzeszowa oraz Karpacki Oddział Straży Granicznej. Organizatorami październikowych wydarzeń jest Prezydent Miasta Nowego Sącza Ryszard Nowak i Lokalna Grupa Działania "Partnerstwo dla Ziemi Sądeckiej".

Projekt realizowany przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego




Zobacz także w tej kategorii



Dziękujemy za przesłanie błędu