"Jedna z najważniejszych książek, jaką przeczytałem"- Bill Gates

Nasze dramatyczne instynkty oraz przesadnie pesymistyczne spojrzenie na świat

I tak oto powstała ta książka. Znajdują się w niej wnioski, które mogą wyjaśnić, dlaczego tak wiele osób, począwszy od ogółu społeczeństwa, a na świetnie wykształconych ekspertach kończąc, uzyskuje wyniki gorsze niż szympansy w teście dotyczącym sytuacji na świecie. Do wniosków tych doszedłem na podstawie wieloletniego doświadczenia, jakie zdobyłem, próbując nauczyć ludzi spojrzenia na świat opartego na faktach oraz słuchając, jak błędnie interpretują te fakty, nawet jeśli mają je tuż przed oczami. (Powiem ci też, jak można temu zaradzić.) W skrócie:
Pomyśl o świecie. Wojny, przemoc, katastrofy naturalne i spowodowane przez człowieka, korupcja. Sytuacja nie wygląda dobrze i wydaje się, że jest coraz gorzej, prawda? Bogaci się bogacą, a biedni popadają w jeszcze większe ubóstwo. Do tego liczba ubogich nieustannie rośnie. Ponadto wkrótce zabraknie nam surowców naturalnych,
jeśli nie podejmiemy jakichś drastycznych kroków. Taki przynajmniej obraz większość ludzi na Zachodzie widzi w mediach i nosi w swojej świadomości. Nazywam to przesadnie pesymistycznym spojrzeniem na świat. Jest ono stresujące i zwodnicze.

Tak naprawdę zdecydowana większość ludzi na świecie żyje pośrodku skali dochodowej. Może nie należą do grupy, którą określilibyśmy mianem klasy średniej, ale nie żyją też w skrajnym ubóstwie. Ich córki chodzą do szkół, ich dzieci poddawane są szczepieniom, ich rodziny składają się średnio z dwójki dzieci, a na wakacje zagraniczne chcieliby wyjechać, ale nie w charakterze uchodźców. Stopniowo, rok po roku, sytuacja na świecie się poprawia. Oczywiście nie w każdej kwestii i nie każdego roku, ale ogólnie rzecz ujmując.
Choć przed nami jeszcze poważne wyzwania, już teraz poczyniliśmy ogromny postęp. Oto obraz świata oparty na faktach.

To właśnie przesadnie pesymistyczne spojrzenie na otaczającą nas rzeczywistość sprawia, iż moi respondenci wybierają najbardziej dramatyczne i negatywne odpowiedzi. Ludzie nieustannie i intuicyjnie odnoszą się do obrazu świata, jaki mają w głowach, gdy myślą i uczą się o nim, czy też snują na jego temat przypuszczenia. A zatem gdy twój obraz świata jest błędny, systematycznie będziesz dokonywał błędnych przypuszczeń.(...)

Moje doświadczenie zdobyte w ciągu kilkudziesięciu lat wygłaszania wykładów, testowania i słuchania, w jaki sposób ludzie mylnie interpretują fakty, nawet jeśli mają je tuż przed oczami, pozwoliło mi zrozumieć, że przesadnie pesymistyczny obraz świata jest mocno utrwalony z powodu sposobu, w jaki funkcjonuje nasz mózg. (...)

Hans Rosling, "Factfulness. Dlaczego świat jest lepszy niż myślimy…", przekład Monika Popławska, Media Rodzina, 2018