"Mam dwadzieścia siedem lat i czuję się stary"

Fragmenty części 3. Der Krieg Ist Vorbei

[...] Podnoszę twarz ku późnojesiennemu, powojennemu niebu. Mam dwadzieścia siedem lat i czuję się stary. Wiele przeżyłem. Mam dwadzieścia siedem lat, metr osiemdziesiąt wzrostu, jestem chudy, mundur wisi na mnie, jakbym worek w talii ścisnął. Jestem gładko ogolony, jednak dawno nie byłem u fryzjera, moje buropopielate włosy są zmierzwione i jeszcze polepione starą krwią w nieprzyjemne kłaki, mam też wszy. Próbuję założyć oficerską czapkę, ledwie się mieści na bandaż, ściągam więc bandaż i od razu czuję, że tył głowy robi się wilgotny, z nie do końca zagojonej rany cieknie trochę krwi, zlepiając włosy jeszcze bardziej. To nic. To nic.

Na rogu Wrangelstraße stoi stary wąsaty weteran bez prawego ramienia i bez żadnych dystynkcji na szarym mundurze. Na froncie już od dawna zasłaniano wyszyte na pagonach numery pułków szarymi pochewkami, on jednak swoje pagony w całości odpruł, podobnie jak belki z kołnierza. Na czapce zamiast cesarskiej kokardy czarno-biało-czerwonej przypiął czerwoną wstążkę, jakby ktoś mu czoło przestrzelił. Płaszcza nie ma, tak samo jak i ja, i widzę, że zimno musi być mu tak samo jak mnie, a mnie jest bardzo zimno. Podchodzę, pozdrawiam, tylko odburkuje coś w odpowiedzi, chociaż widzi przecież oficerski mundur. Powinienem być zdziwiony, jednak nie jestem. Na jedynym przedramieniu, jakie mu pozostało, ma przewieszone pęto najtańszych serdelków, w których mięsa świńskiego nie ma pewnie wcale, ale i tak wyglądają najsmakowiciej, chętnie kupiłbym kilka, jestem głodny, ale przypominam sobie, że w kieszeni nie mam ani feniga. Nic. [...] 

Szczepan Twardoch, „Pokora”, Wydawnictwo Literackie, wrzesień 2020