"Pod słońcem", Julia Fiedorczuk, nowość Wydawnictwa Literackiego (6)

(…). Wieczorami, przy lampie naftowej w skromnym pokoiku na stancji wynajmowanej od cichej, smutnej kobiety o kasztanowych włosach, Misza notował te okruchy i myśli, którymi one stopniowo obrastały, z dzikiego materiału swojej wyobraźni lepiąc kształty zdań, szukając wyrazu dla tej jednej jedynej rzeczy, którą — mało o niej wiedząc — bezsprzecznie posiadał: dla swojego niepowtarzalnego istnienia.

Zdarzało mu się ślęczeć nad zeszytem długo w noc, aż płomień lampy zaczynał przygasać. Kobieta o kasztanowych włosach wstawała przed świtem, żeby napalić w piecu. Kiedy półprzytomny z niedospania wychodził rano ze swojego pokoju, jej już przeważnie nie było —

ale było ciepło. Szedł do szkoły, siedział na lekcjach, nie biorąc w nich udziału, odgrywał swoją codzienną komedię z kolegami: „Misza, ten kacap — w sumie równy gość”. Szedł do profesora, studiował poezje. Popołudniami kobieta przygotowywała posiłki, jedli je przeważnie w milczeniu.

Ruski jest dom pieśni. Polski jest dom pisma — notował wieczorem w dzienniku. I dalej: Nauczyłem się ostatnio kilku wierszy, a już czytałbym nowe. Czuję, że poeci wyrażają to, czego inaczej nie da się powiedzieć, a co siedzi głęboko w człowieku i czeka, żeby być nazwane. Kiedy czytam Puszkina, wydaje mi się, że pisał za mnie, to znaczy w moim imieniu. Czytając, sam siebie poznaję. Sam się ze sobą spotykam. Kim jestem i czym? Dlaczego jestem właśnie mną, a nie drzewem, nie chmurą, nie ptakiem? I czemu, skoro jestem tym, kim jestem, tak bardzo za nimi tęsknię, za tą całą resztą?

Pod lichym słońcem polskiej zimy płynął czas: Misza miał siedemnaście lat. (…)

Julia Fiedorczuk, „Pod słońcem”, WL, Kraków 2020
Dziękujemy Wydawnictwu Literackiemu za udostępnienie cytowanych fragmentów