Poniemieckie - obrazy i obrazki

Obrazy i obrazki        

Arystokracja i światli mieszczanie wieszali sobie w salonach martwe natury, portrety, polowania, sceny batalistyczne, mityczne i rodzajowe. W wielu sypialniach wisiały dekoracyjne secesje w stylu popularnego jeszcze na przełomie wieków Hansa Makarta czy Alfonsa Muchy. W postępowych i lewicujących domach o modernistycznym wystroju można było natknąć się na awangardy, choć z rzadka – rodzącej się dopiero sztuki awangardowej nie powielano jeszcze na skalę masową. Poza tym w latach trzydziestych XX wieku artyści awangardowi zostali w Niemczech skazani na egzystencję pokątną i pogardzaną, w ocenie brunatnej władzy tworzyli bowiem dzieła zdegenerowane. Termin entartete Kunst, sztuka wynaturzona, wziął się od tytułu wystawy otwartej w Monachium pod auspicjami ministra propagandy Josepha Goebbelsa w listopadzie 1937 roku.

(…) dwa warianty (…) stały się prawdziwymi szlagierami kasowymi i zagościły na równych prawach zarówno w domach katolickich, jak i protestanckich. Pierwszy wariant przedstawia schludny mieszczański pokój, a w nim dwójkę dzieci. Młodsze, odziane w nocną koszulkę, siedzi na łóżeczku, przykryte do pasa kołdrą. Obok łóżeczka stoi starsze dziecko, najczęściej dziewczynka. Z pobożnie złożonymi rączkami odmawiają modlitwę – wieczorną lub poranną – w zależności od tego, czy kawałek nieba widoczny za oknem przedstawia ciemniejące niebo pełne gwiazd czy promienie wschodzącego słońca. W głowach łóżka stoi kobiecy Anioł Stróż w powłóczystej szacie i czuwa nad modlącymi się dziećmi, otwierając ramiona w opiekuńczym geście.

Karolina Kuszyk , „Poniemieckie”, Wydawnictwo Czarne, 2019.