W cieniu wielkiego grodu. O parafii Olszanka w najnowszym miesięczniku
Historia Olszanki ściśle powiązana jest z pierwszymi stałymi osadnikami Ziemi Sądeckiej. Jak piszą historycy, w naszych okolicach osady ludzkie pojawiły się już w około 4000 – 3000 r. p.n.e. W VIII wieku na terenie dzisiejszych Naszacowic (Podglinka) powstał potężny gród obronny.
– Stanowił on prawdopodobnie jeden z ważniejszych ośrodków tzw. państwa Wiślan (zaliczany jest do wielkich grodów wiślańskich; powierzchnia grodziska to ok. 10 ha, co umiejscawia go wśród największych tego typu założeń w Małopolsce, po Stradowie i Demblinie, oba pow. 20 ha) – informują autorzy „Elementarza Historycznego Sądeczanina” Jakub Bulzak, dr Łukasz Połomski, Sylwester Rękas i dr Sławomir Wróblewski.
– Gród pełnił funkcję punktu strażniczego przy szlaku biegnącym wzdłuż Dunajca, a także – prawdopodobnie – ważnego punktu handlu niewolnikami. Na terenie grodziska odkryto m.in. kilkanaście tysięcy fragmentów naczyń, groty strzał, elementy kolczugi; część zabytków zidentyfikowano jako przedmioty pochodzenia awarskiego i wielkomorawskiego, co potwierdza transgraniczny charakter przebiegającego w pobliżu szlaku. Gród w Naszacowicach funkcjonował do XI wieku – opisują sądeccy historycy. Rolę najważniejszego ośrodka przejął po „Zamczyskach” gród w Podegrodziu, który stał się centrum Sądecczyzny i jako pierwszy zyskał miano „Sącza”.
Dalsze koleje losów Olszanki powiązane są z działalnością świętej Kingi, która otrzymała Ziemię Sądecką od księcia Bolesława Wstydliwego. Pani Ziemi Sądeckiej ufundowała w Starym Sączu klasztor Klarysek. Według pochodzącego z Olszanki księdza Józefa Zielonki, a równocześnie autora książki dotyczącej jego rodzinnej miejscowości, w tym czasie istniała już Mała Olszana, której nazwa została później przekształcona właśnie w Olszankę. Ta miejscowość również stanowiła własność starosądeckich Klarysek.
Więcej o historii Olszanki i miejscowej parafii można przeczytać w lutowym wydaniu miesięcznika „Sądeczanin”. Znajdziecie tam również rozmowę z proboszczem księdzem Pawłem Pająkiem. Przeczytacie również, co o Olszance uważają sami parafianie. Papierowe wydanie „Sądeczanina” znajdziecie w dobrych kioskach. Jeśli nie chcecie czekać, zamówcie e-wydanie naszego miesięcznika już teraz za jedyne pięć złotych. Kliknij TUTAJ i wybierz najbardziej korzystną dla siebie opcję. ([email protected], fot. Daniel Szlag)