Władysław Gurgacz. Książka w stulecie urodzin jezuity

W 1948 r. do działającej na Sądecczyźnie Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowców przystąpił jezuita ks. Władysław Gurgacz. Za swój obowiązek uznał roztoczenie opieki duszpasterskiej nad partyzantami. Komuniści za odprawianie polowych Mszy św. i nauczanie partyzantów życia zgodnego z nakazami katolickiej wiary skazali go na śmierć. Historię ks. Gurgacza i polskiego duchowieństwa w Polsce pojałtańskiej, a także wybrane pisma sądeckiego kapłana znalazły się w książce „Władysław Gurgacz. Jezuita wyklęty” autorstwa Dawida Golika i Filipa Musiała, którą przygotowało Wydawnictwo WAM.

Książka „Władysław Gurgacz. Jezuita wyklęty” zawiera szkic historyczny epoki, potem rys biograficzny jej bohatera, a na koniec wybór jego tekstów. Publikacja jest świadectwem losu polskiego patrioty i jednocześnie dojrzewania moralnego polskiego duchownego. Jezuita urodził się w Jabłonnicy Polskiej koło Brzozowa 2 kwietnia 1914 roku. W 1931 wstąpił do Towarzystwa Jezusowego w Starej Wsi, by w 1942 roku przyjąć święcenia kapłańskie. Pracował jako duszpasterz szpitala w Gorlicach i Sióstr Służebniczek w Krynicy. W 1948 roku dołączył do partyzantów z Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej.
PPAN była antykomunistyczną partyzantką działającą na Sądecczyźnie w latach 1947-1949 r. Organizację założył leśniczy z Nawojowej Stanisław Pióro, ps. „Emir”. Przez jej szeregi przewinęła się setka patriotycznej młodzieży z Nowego Sącza i sądeckich wiosek. Swoje bazy PPAN miała w Beskidzie Sądeckim, m.in. w okolicy Hali Łabowskiej.
W lesie ks. Gurgacz, noszący ps. „Sem”, ale nazywany „Ojcem”, odprawiał Msze Święte dla chłopców, spowiadał, zaopatrywał na śmierć do 1949 roku, kiedy to organizacja została rozbita. Ks. Gurgacz został aresztowany po nieudanym napadzie PPAN na bank w Krakowie. Okrzyknięto go inspiratorem akcji, która miała przynieść partyzantom środki na ucieczkę za granicę. Podczas pokazowego procesu w Krakowie, kapłan nie poszedł na żadne kompromisy ze swoimi prześladowcami. Został stracony w więzieniu na Montelupich 14 września 1949 roku. Dopiero w latach 60. ubiegłego stulecia byli partyzanci PPAN odnaleźli grób swego kapelana na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, ale publiczny hołd bohaterskiemu jezuicie można było oddać dopiero po przełomie 1989 roku.
***
W środę, 2 kwietnia minie sto lat od narodzin „Jezuity wyklętego”. W tym dniu, o godzinie 18 w kościele Ducha Świętego przy ul. ks. Piotra Skargi 10 w Nowym Sączu zostanie odprawiona uroczysta Eucharystia. Po mszy i złożeniu kwiatów pod tablicą pamiątkową umieszczoną na budynku Bursy Księży Jezuitów przy ul. Św. Ducha 12, w Bursie rozpocznie się spotkanie z dr hab. Filipem Musiałem, pracownikiem Instytutu Pamięci Narodowej, współautorem książki „Władysław Gurgacz. Jezuita wyklęty”.

„Władysław Gurgacz. Jezuita wyklęty”. autor: Dawid Golik, Filip Musiał, Wydawnictwo: WAM, luty 2014

Oprac. (KB)

Skomentuj