"Mojemu Miastu": ocalone historie sądeckich rodów i sądeczan

Pierwsza część monografii o sądeckich rodach i wybitnych sądeczanach napisanych przez autorkę ukazała się pod takim samym tytułem: "Mojemu Miastu" w 2008 roku. W ubiegłym roku światło dzienne ujrzała druga książka stanowiąca zbiór kolejnych unikatowych biogramów.

Anna Dziedzic - Totoń jest "chodzącą encyklopedią" dziejów Nowego Sącza i regionu. Dla wielu osób interesujących się historią i szperających w dziejach miasta i jego mieszkańców jest niejednokrotnie "ostatnią deską ratunku". Ona zna, jak nikt inny dzieje wielu sądeckich rodów. Od lat bada historię sądeczan. Te dwie monografie, nie jedyne zresztą, jakie wydała, nie licząc wielu artykułów są efektem jej benedyktyńskiej pracy.

Co nią kierowało?

Chciała ocalić pamięć o mieszkańcach Nowego Sącza. Druga część "Mojemu Miastu" została wydana, by uczcić 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości oraz 726. rocznicę lokacji Nowego Sącza.

W wprowadzającym rozdziale, który Anna Totoń poświęciła swoim ukochanym rodzicom - Walerii i Janowi Dziedzicom - pisze tak: "Moim kochanym rodzicom" postanowiłam poświecić tę publikację, pisząc dalej o ludziach , o których nie chciałabym, aby o nich w moim ukochanym mieście zapomniano".

Druga część monografii "Mojemu Miastu" została zgłoszona do VII edycji Konkursu o Nagrodę im. Ks. Prof. Bolesława Kumora w kategorii "Książka o Sądecczyźnie". Publikację rekomenduje Marek Urban z Wydawnictwa FLEXERGIS z Nowego Sącza.

- Czytelnicy otrzymują publikację prezentującą sylwetki zasłużonych sądeczan, których Anna Totoń obdarza szczególną atencją - mówi Marek Urban. - „Mojemu Miastu-część druga” zawiera biogramy i wspomnienia przybliżające osoby mogące być wzorem do naśladowania i utrwalenia w pamięci pokoleń. Anna Totoń od lat z wielkim zaangażowaniem zgłębia historię naszego regionu, żywo zainteresowana zarówno czasami odległymi jak współczesnymi. Swą twórczą pasję, wrażliwość społeczną, imponującą aktywność kształtowała przez kolejne lata – od młodzieńczych w „Zielonej Budzie” (II LO im. M. Konopnickiej), przez aktywność przewodnicką, pracę meteorologa oraz bibliotekarza. Z tych zainteresowań, doświadczeń, obserwacji zrodziła się chęć utrwalenia pamięci o osobach i rodzinach, które są chlubą Sądecczyzny. 

Książka „Mojemu Miastu - część druga”, poprzedzona zapoznaniem się z archiwaliami, relacjami rodzin, opracowaniami, jest publikacją bardzo osobistą. To własne spojrzenie, poszerzone o prywatne wspomnienia i refleksje, to często zapis rozmów, spotkań i korespondencji. Wielu ze swoich bohaterów znała, ceniła, zachowała we wdzięcznej pamięci. Doceniała w nich postawy patriotyczne i obywatelskie, pracowitość i pasję działania. Byli wzorem do naśladowania i inspiracją dla samej autorki. Dlatego w książce jest tak dużo osobistych odniesień.

- Anna Totoń jest osobą, która pięknie mówi i pięknie pisze - wypowiada się o autorce książki Zofia Pulit, dyrektor w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu. - Zachowuje te rzeczy, które, być może bez jej bardzo mrówczej pracy i mrówczych poszukiwań prawdopodobnie nigdy nie ujrzałyby światła dziennego, albo też poszłyby w zapomnienie.

Książka składa się z 15 rozdziałów. Nie są one napisane według jednego schematu. Na łamach tej publikacji opisuje 25 postaci. Jedne znała, z innymi współpracowała, z jeszcze z innymi jeździła  na wycieczki. O innych czytała.

W pierwszym rozdziale autorka wspomina swoich rodziców, a karty kolejnych podzielone są na następujące rozdziały: Ludmiła Maria Remi. Z domu Kosturkiewicz, Wanda Straszyńska – Skrzeszewska, Stefan Jarosz. Geograf. Podróżnik, Janina Habela-Juin. Bardziej znana w naszym mieście jako Habelanka, Henryk Dobrzański – zegar – tradycja, Ród Butscherów, Maria Butscher-Długopolska. Dla bliskich sercu Maniusia, Władysław Stefaniszyn i jego rodzina, Józef Bieniek, Mjr Jerzy Erazm Michał Iszkowski, Karol Koszycki – „Lolo” i jego bracia, Henryk Zgłobicki, Marian Mółka, Jakub Wierny. Zapomniany malarz.

W unikatowym, pod każdym względem wydawnictwie znajduje się też 265 unikatowych zdjęć - własnych, ale także udostępnionych przez rodziny osób, które w tej publikacji zostały opisane.

Książka liczy 232 strony. Wydawnictwo FLEXERGIS w Nowym Sączu.

IM.