Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
26/09/2022 - 15:45

Czym jest zapalenie mięśnia sercowego: przyczyny, objawy i leczenie

Zapalenie mięśnia sercowego to schorzenie, które stanowi realne zagrożenie dla życia. Nieleczone ZMS może prowadzić do groźnych zaburzeń rytmu, uszkodzenia fragmentu mięśnia serca, do zatrzymania krążenia, a w skrajnych sytuacjach nawet do zgonu pacjenta. Jak rozpoznać przewlekłe i ostre zapalenie mięśnia sercowego? Jak leczyć tę chorobę? Jakie badania wykonuje się w celu zdiagnozowania zapalenia mięśnia sercowego?

Zapalenie mięśnia sercowego (ZMS) to schorzenie, które wywołane jest przez proces zapalny zlokalizowany w środkowej warstwie serca, czyli śródsierdziu. Czasami obejmuje także osierdzie – zewnętrzną warstwę okalającą serce. Nie ma ono podłoża genetycznego, nie występuje więc rodzinnie. Na zapalenie mięśnia sercowego może zachorować każdy niezależnie od wieku, a szczególnie narażone są osoby z chorobami autoimmunologicznymi i niedoborami odporności.

Ze względu na przebieg zapalenia mięśnia sercowego wyróżnia się kilka postaci:

  • piorunującą – z nagłym początkiem i szybkim rozwojem objawów, które mogą prowadzić do wstrząsu, a czasami zgonu (zwykle jednak ustępuje samoistnie);
  • ostrą – o mniej wyraźnym początku i mniej uporczywych objawach, które mogą minąć samoistnie po kilku tygodniach lub miesiącach;
  • podostrą lub przewlekłą – o powolnym przebiegu, która prowadzi do zaawansowanej niewydolności serca.

Zapalenie mięśnia sercowego przyczyny

Zapalenie mięśnia sercowego nierzadko jest chorobą wtórną. Istnieje wiele potencjalnych przyczyn jej rozwoju. U sporej grupy pacjentów poprzedzają ją infekcje wirusowe, bakteryjne oraz pasożytnicze. Nie można również nie wspomnieć o zakażeniu układu pokarmowego. Odrębną grupę stanowią osoby z chorobami autoimmunologicznymi. Upośledzona praca układu odpornościowego prowadzi do wyniszczania przez organizm własnych tkanek. Warto dodać, że zapalenie mięśnia sercowego może być także następstwem zatrucia np. lekami.

Do przyczyn zapalenia mięśnia sercowego można zaliczyć m.in.:

  • infekcje wirusowe, bakteryjne, pasożytnicze;
  • powikłania po chorobie (np. grypie, covid-19);
  • zakażenie układu pokarmowego;
  • choroby autoimmunologiczne;
  • zatrucie toksynami, lekami, środkami odurzającymi itd.;
  • toczeń rumieniowaty układowy;
  • sarkoidozę.

Jakie są główne objawy zapalenia mięśnia sercowego?

Nie tylko objawy sercowe takie jak ból w klatce piersiowej czy nieregularne lub szybkie bicia serca wskazują na zapalenie mięśnia sercowego. Ból w klatce piersiowej zlokalizowany jest zazwyczaj za mostkiem, promieniujący do lewego barku i szyi. Ból często nasila się podczas leżenia na plecach. Tachykardia to również jeden z powszechnie występujących objawów. Polega ona na przyspieszeniu akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę. 

Do często występujących objawów należą również:

  • duszności w spoczynku lub przy niewielkim wysiłku,
  • obrzęki kostek i podudzi.
  • bóle głowy, mięśni i stawów,
  • gorączka. 

Jak widać, objawy zapalenia mięśnia sercowego są różnorodne i nie trudno pomylić je można z innymi schorzeniami. Dlaczego właśnie postawienie szybkiej diagnozy wymaga wykonania odpowiednich badań. 

Diagnostyka zapalenia mięśnia sercowego

W każdym przypadku, gdy stwierdzimy u siebie, czy też kogoś nam bliskiego, występowanie objawów mogących sugerować istnienie zapalenie mięśnia sercowego, powinniśmy niezwłocznie zasięgnąć specjalistycznej porady lekarskiej. Lekarz po wykonaniu badania przedmiotowego i podmiotowego zleci badania dodatkowe i diagnostyczne w celu potwierdzenia lub wykluczenia tego rozpoznania.

  • elektrokardiogramu (EKG),
  • badań laboratoryjnych krwi,
  • zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej.

Inne, bardziej specjalistyczne badania, które znalazły zastosowanie w diagnostyce zapalenia mięśnia sercowego to badanie echokardiograficzne, rezonans magnetyczny oraz biopsja mięśnia sercowego.

Leczenie zapalenia mięśnia sercowego

Im później zostanie postawiona poprawna diagnoza i wdrożenie leczenia, tym rokowania dla pacjenta są gorsze. Leczenie zapalenia mięśnia sercowego uzależnione jest od przyczyny. Jeśli przyczyną zapalenia mięśnia sercowego nie jest wirus, wówczas leczy się zapalenie mięśnia sercowego przez podawanie antybiotyków bądź leków przeciwpasożytniczych. Podstawą leczenie tej uciążliwej choroby jest przede wszystkim oszczędny tryb życia.

Najbardziej korzystny jest odpoczynek, leżenie w łóżku, brak silnej aktywność fizycznej. Należy także zapobiegać powikłaniom zatorowo-zakrzepowym oraz skupić się na leczeniu powikłaniach choroby, tj. niewydolności krążenia czy zaburzeń rytmu. W przypadku wdrożenia nieskutecznego leczenia choroba może zakończyć się koniecznością przeszczepu serca.

Zobacz też: Zapalenie błony śluzowej żołądka - przyczyny, objawy i leczenie

Wysiękowe zapalenie osierdzia, mocznicowe zapalenie osierdzia, olbrzymiokomórkowe ZMS i wszelkie ciężkie przebiegi choroby wymagają leczenia szpitalnego, gdzie chory znajduję się pod stałą opieką specjalistów. Rozwój zapalenia mięśnia sercowego jest pod odpowiednią kontrolą.

[email protected],  fot. Freepik







Dziękujemy za przesłanie błędu