Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Czwartek, 28 marca. Imieniny: Anieli, Kasrota, Soni
17/03/2023 - 15:00

Na alkoholu zbili ogromny biznes. ​Zwack – das ist ein Unikum!

Początki firmy Zwack sięgają 1840 roku, kiedy to József Zwack założył firmę produkującą ziołowe likiery. Firma została oficjalne zarejestrowana w 1883 roku. Obecnie szóste już pokolenie rodziny Zwack podtrzymuje tradycję. Najbardziej znanym produktem jest Unicum, które powstaje z około czterdziestu różnego rodzaju ziół i przypraw, pozyskiwanych z pięciu kontynentów, według sekretnej rodzinnej receptury. W latach 2000 – 2012 eksport firmy wzrósł trzykrotnie, a produkty firmy są obecne w ponad 45 krajach.

Jak wiadomo, alkohol szkodzi zdrowiu, ale był obecny w życiu człowieka od zarania dziejów. Nie będzie przesadą stwierdzenie, że każdy naród ma swój alkohol narodowy. Wyjątkiem nie są w tym przypadku również Węgry. Państwo kojarzące się przede wszystkim ze spożyciem wina lub pálinki, może się pochwalić alkoholem z długą historią.

Wszystko zaczęło się już w 1790 roku, kiedy to doktor Gáspár Zwack, lekarz dworu cesarskiego, zaoferował Józefowi II Habsburgowi łyk produktu Unicum jako lekarstwo na niestrawność. Legenda głosi, że komentarz Józefa II był następujący: Dr. Zwack, das ist ein Unikum! Co w języku niemieckim znaczyło, że ziołowy likier, którego nazwa pochodzi od nazwiska pomysłodawcy, jest naprawdę wyjątkowy.

Ziołowy napój stopniowo zyskiwał na popularności, a po upływie pięćdziesięciu lat, w 1840 roku potomek doktora Zwacka, József, założył firmę o nazwie Zwack w ówczesnym mieście Pest. József Zwack stał na czele firmy jeszcze długo po osiągnięciu wieku emerytalnego. Zyskał przydomek „Generała”, ze względu na sposób zarządzania. Swoja fabrykę odwiedzał jeszcze w wieku dziewięćdziesięciu czterech lat, a rok przed śmiercią przeglądał i podpisywał 400 listów dziennie. Co ciekawe, József urodził się w 1821 roku w czeskiej miejscowości Batelov, niedaleko miasta Jihlava.

22 maja 1883 roku oficjalnie zarejestrowano pod numerem 805-071 ziołowy likier pod nazwą Unicum, sporządzony według tajnej receptury rodziny Zwack z 1790 r. Likier był prezentowany również jako lek na cholerę.

Firma w 1885 roku zatrudniała 22 pracowników. Od samego początku Unicum sprzedawany był w oryginalnej, okrągłej butelce z czerwonym krzyżem na widniejącym na etykiecie, choć od 1899 roku za pozwolenie na używanie tego znaku trzeba było opłacać hojną składkę na fundusz emerytalny Czerwonego Krzyża. Po 1922 roku, po wygaśnięciu tej umowy, czerwony krzyż został zastąpiony złotym krzyżem na czerwonym tle i tak jest do dziś.

W 1886 roku syn Józsefa Zwacka - Lajos, dołączył do firmy ojca, która w ten sposób przekształciła się w firmę J. Zwack i Wspólnicy. W 1892 roku dotychczasowy zakład produkcyjny okazał się zbyt mały i firma zbudowała swoją obecną destylarnię nad brzegiem Dunaju, która do dziś pozostaje siedzibą Zwack Unicum.

Od 1867 roku Austrię i Węgry łączyła jedynie osoba monarchy i wspólnego ministra spraw zagranicznych, wojny i finansów, a w 1895 roku spółka otrzymała upragniony tytuł Wyłącznego Dostawcy Cesarsko-Królewskiego Dworu Cesarza Franciszka Józefa I. W tym czasie firma Zwack była jedną z czołowych destylarni w Europie Środkowej, produkującą ponad 200 rodzajów likierów i alkoholi, eksportującą swoje wyroby na cały świat, w tym do USA. Produkty Zwack zdobyły międzynarodowe uznanie, otrzymując liczne nagrody i złote medale.

Do 1926 roku do firmy dołączyło kolejne pokolenie, Béla i János Zwack. Przedsiębiorstwo pod kierownictwem braci przeżywało rozkwit w okresie międzywojennym, pomimo że prywatnie obaj panowie często się ze sobą nie zgadzali, ale w trosce o dobro firmy potrafili dojść do porozumienia. Podczas gdy Béla zajmował się technologią produkcji i rozwojem produktów, János zarządzał działami marketingu i eksportu destylarni. Firma Zwack od początku była i jest do dziś firmą rodzinną.

Pod koniec lat dwudziestych i na początku lat trzydziestych kryzys gospodarczy dotknął kraje na całym świecie, w tym Węgry i firmę Zwack. Rynek produktów luksusowych znacznie się zmniejszył, a prohibicja w Stanach Zjednoczonych drastycznie ograniczyła rynek eksportowy. Aby uzupełnić braki i zagospodarować powierzchnię produkcyjną, spółka rozpoczęła produkcję żarówek i oświetlenia taśmowego, które pojawiły się również na rynku krajowym, a neony Unicum rozświetliły ulice i place Budapesztu.

Druga wojna światowa miała druzgocące konsekwencje dla Węgier i gorzelni Zwack. Budapeszt był jednym z najbardziej zbombardowanych miast w Europie, a fabryka została całkowicie zniszczona. W 1945 rodzina rodzina Zwack zaczęła pracować w dwóch pokojach pośród ruin.

Natychmiast przystąpili do odbudowy i modernizacji fabryki, a gdy w 1948 roku całkowicie przywrócono jej stan przedwojenny, gorzelnia została skonfiskowana przez państwo bez odszkodowania.

Po wojnie losy rodziny były bardzo ciekawe. Syn Jánosa – Péter uciekł z komunistycznych Węgier przez Jugosławię i port w Trieście aż do Stanów Zjednoczonych. Béla z zarządcy firmy stał się szeregowym pracownikiem, nadzorując produkcję Unicum, ale udostępniając nowemu zarządowi fałszywą recepturę.

János rozpoczął w Stanach Zjednoczonych batalię sądową o prawa do używania znaku towarowego, który bezprawnie wykorzystywały nowe węgierskie władze. János Zwack nie dożył pomyślnego dla siebie wyroku, który zapadł po długim procesie sądowym, ponieważ on i Béla Zwack zmarli w odstępie dwóch tygodni, w 1958 roku.

Péter mieszkał najpierw w Chicago, a następnie w Nowym Jorku wraz z żoną Iris i pięciorgiem dzieci: Peterem, Gioią, Alexą, Iris i Jancsi. Był zdeterminowany, aby utrzymać markę Zwack przy życiu w Stanach Zjednoczonych i w tym celu zawarł kontrakt z firmą Jim Beam na produkcję i dystrybucję ginu, wódki i śliwowicy pod nazwą Zwack.

W 1970 roku Péter Zwack – który przez wiele lat pracował dla czołowych amerykańskich firm spirytusowych, odegrał kluczową rolę we wprowadzaniu win butelkowanych w Stanach Zjednoczonych – wrócił do Europy, aby śledzić produkcję i marketing Zwack Unicum przebywając we Włoszech. Péter wraz z rodziną wrócił na Węgry w latach 1987-1988:

- Byłem jednym z ostatnich, którzy wyjechali, a dziś jestem jednym z pierwszych, którzy wracają – powiedział w jednym z wywiadów Péter.

On i jego partner handlowy, Emil Underberg z niemieckiej dynastii spirytusowej, utworzyli Peter Zwack und Consorten AG i weszli w spółkę joint venture. Również w 1993 roku firma Zwack Unicum weszła na giełdę w Budapeszcie.

W 2008 roku, po 20 latach pełnienia funkcji prezesa zarządu, Péter Zwack przekazał pałeczkę swojemu synowi Sándorowi, a jego córka Izabella również została członkiem zarządu. W ten sposób rodzinna tradycja przetrwała do szóstego pokolenia.

Likier Unicum, produkowany jest z około czterdziestu różnych rodzajów ziół i przypraw pozyskiwanych z pięciu kontynentów, według sekretnej rodzinnej receptury. Firma Zwack obecnie produkuje m. in. następujące produkty: Unicum, Fütyülős, Vilmos, St. Hubertus, Kalumba, Lánchíd, Hírӧs itd.

Firma odnosi sukcesy w eksporcie, odnotowując dynamiczny rozwój. W latach 2000-2012 eksport zwiększył się trzykrotnie. Obecnie istnieje ponad 45 krajów, w których można znaleźć ponad 10 marek produkowanych przez firmę Zwack. Prawie 80 proc. eksportu stanowi Unicum. Najważniejszymi rynkami eksportowymi są Włochy i Niemcy, ale firma duży nacisk kładzie  również na kraje sąsiednie, takie jak Rumunia oraz Słowacja.

Firma Zwack stara się eksponować rodzinną tradycję firmy, a osoby zainteresowane historią przedsiębiorstwa mogą odwiedzić muzeum, w którym prezentowana jest m.in. największa w Europie Środkowej kolekcja mini butelek, zawierająca ponad 17 000 różnych egzemplarzy. Chętni mogą zwiedzać starą gorzelnie, w której eksponowane są ponad 100-letnie systemy destylacyjne, kamienne beczki służące do ekstrakcji oraz aromatyczne zioła.

Ostatnią stacją wycieczki jest piwnica Unicum, czyli labirynt z prawie 500 dębowymi beczkami, w których Unicum dojrzewa przez pół roku. Zwiedzający mogą skosztować oryginalnego Unicum i Unicum Plum prosto z dębowych beczek, delektując się oryginalnymi zapachami i smakami tych ziołowych likierów.

Firma Zwack zatrudniała w 2022 roku 254 pracowników. Dochody netto firmy bez podatku akcyzowego wynosiły w 2022 roku 17 691 milionów forintów węgierskich (około 212,5 tysięcy złotych) i są one wyższe od poprzedniego roku o około 55 tysięcy złotych. Przychody netto ze sprzedaży produktów będących przedmiotem obrotu wzrosły rok do roku o 43,2 proc. (Martin Barčík, fot. Pixabay)







Dziękujemy za przesłanie błędu