Regionalny Zespół Pieśni i Tańca "Dolina Dunajca". Kandydaci do Nagrody SKT "Sądeczanin"

Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Dolina Dunajca” działa od 1967 r., początkowo jako Zespół przy nowopowstałym zakładzie chemicznym SZEW (obecnie SGL CARBON POLSKA SA). Grupa młodych pracowników SZEW , chcących śpiewać i tańczyć tak, jak śpiewali i tańczyli ich Rodzice i Dziadowie na weselach, chrzcinach i innych ważnych uroczystościach, zorganizowała się aby kontynuować piękne tradycje i prawdziwe umiłowanie tańca i muzyki jakie od wieków w dolinie Dunajca i Popradu wypełniało ludzkie serca.

Za oficjalną datę początków Zespołu "DOLINA DUNAJCA" przyjęto miesiąc październik 1969 roku, kiedy to młody Zespół odniósł pierwszy znaczący sukces na Ogólnopolskim Festiwalu Zespołów Regionalnych  i Kapel Ludowych Związku zawodowego Chemików w Kędzierzynie.

Założycielem i pierwszym Kierownikiem Zespołu został pracownik Zakładu, muzyk z zamiłowania Władysław Ścianek, wywodzący się z Kamienicy. Kolejny sukces na  Festiwalu Artystycznym Związku Zawodowego Chemików w Grudziądzu stanowił pewien akcent i bodziec zachęcający Zespół „DOLINA DUNAJCA” do wzbogacania programów artystycznych oraz  dalszego rozwoju. 
Stroje na początek wypożyczono od zaprzyjaźnionego zespołu "Gorce" z Kamienicy, zaś program rozpoczęto budować w  oparciu o tańce i śpiewki z okolic Łącka i Kamienicy, wzbogacając później  o program Lachów - i  tak już pozostało.

Obecnie Zespół liczy ok. 60 osób; skupia grupę starostów,  grupę doświadczonych tancerzy, oraz najbardziej liczną grupę  młodzieży,  dopiero co rozpoczynającą swoją przygodę z folklorem, łącząc przyjemne spędzanie wolnego czasu z promowaniem regionu z którego się wywodzi. W ten sposób, podjęto trudne zadanie wykształcenia młodego pokolenia tancerzy i śpiewaków zgodnie z tradycjami regionu górali łącko-kamienickich i Lachów sądeckich. We współpracy z ekspertami w zakresie folkloru tychże regionów, Zespół przekazuje młodemu pokoleniu autentyczną wiedzę w tym zakresie.

Dolina Dunajca to też często całe rodziny, które w „DOLINIE DUNAJCA” tańczą nieprzerwanie od ponad 20 lat. Głównym celem Zespołu jest zachowanie od zapomnienia kultury i tradycji ludowych, rozbudzanie świadomości kulturowej wśród młodego pokolenia, promowanie kraju i regionu, przez udział w festiwalach krajowych i zagranicznych,
W swoim repertuarze zespół „DOLINA DUNAJCA” posiada dwa różne programy.

Pierwszy to artystycznie opracowany folklor górali łącko-kamienickich. Program ten zachwyca temperamentem i kunsztem artystycznym, przedstawiany jest przez zespół w barwnych strojach i żywiołowych tańcach. Drugi program, to folklor oparty na tańcach i muzyce Lachów sądeckich. Różnorodność ubioru z bogatą ornamentacją, barwnym haftem zachwyca swym pięknem podczas skocznych polek, krakowiaka, sztajera czy chodzonego.

Zespół aktywnie uczestniczy w życiu społeczno-kulturalnym miasta i okolicy w której działa, uczestnicząc w licznych uroczystościach kościelnych i świeckich. Tradycją stało się coroczne kolędowanie czy oprawa Mszy Świętej odpustowej w Biegonicach. Członkowie Zespołu wspólnie przygotowują tradycyjną palmę Wielkanocną, którą w barwnym korowodzie, idąc uliczkami osiedla  w strojach ludowych zanoszą do kościoła, aby poświęcić podczas Mszy Św. w kościele parafialnym Św. Wawrzyńca w Biegonicach.

Palma jest pozostawiana w kościele na czas Wielkanocny aby zdobiła wnętrze świątyni, oraz przypominała o pięknej tradycji tworzenia palm z witek wierzbowych  i wiklinowych, bazi, bibułkowych barwnych kwiatów i wstążek. Wspólnie z Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu, Zespół corocznie, współrealizuje warsztaty tańca i śpiewu dla dzieci, młodzieży i dorosłych w Sądeckim Parku Etnograficznym w Nowym Sączu.

Zespół chętnie uczestniczy w różnorodnych, lokalnych imprezach, (np. pikniki rodzinne) na Os. Biegonice - na którego terenie ma siedzibę RTPiT „DOLINA DUNAJCA” - czy też organizowanych przez miasto Nowy Sącz.

Podczas tych spotkań, prezentując swoje programy artystyczne, stara się zaszczepić w młodym pokoleniu chęć kultywowania tradycji ludowych i zachęcić do czynnego włączenia się w działalność folklorystyczną. Zespół próbuje sięgać coraz dalej w głąb tradycji m. in. poprzez odtwarzanie dawnych, zapomnianych strojów ludowych.

Ostatnio, we współpracy z ekspertami, po konsultacjach i poszukiwaniach w muzeum etnograficznym, udało się odtworzyć - starszy - niż ten, w którym obecnie Zespół prezentował folklor łącki - strój damski. W przeciwieństwie do znanego powszechnie stroju, na gorsecie zamiast barwnych, bogato, haftowanych koralikami kwiatów, widnieją  delikatne hafty wykonane sznureczkiem, a spódnice są prawie jednobarwne z drobnym motywem kwiatowym. Nowe stroje wzbogacają prezentowany folklor górali łącko – kamienickich, a publiczności pokazują jeszcze większą różnorodność strojów, w jakie ubierali się nasi przodkowie.

W ciągu ponad  45 lat swojej działalności Zespół DOLINA DUNAJCA  nieustannie odnosi sukcesy artystyczne;  od zakwalifikowania się w 1973  roku do Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu, poprzez udział w  Międzynarodowym Festiwalu Ziem Górskich w Zakopanem, gdzie wywalczył "Srebrną Ciupagę" w kategorii zespołów artystycznie opracowanych  - do wielu późniejszych, prestiżowych Festiwali już jako znany i popularny  Zespół. 

Rok 1974 to pierwszy wojaż artystyczny za granicę - do Szwecji i pierwsze międzynarodowe sukcesy artystyczne Zespołu. Kolejne lata to  Brązowa  i wreszcie „Złota Ciupaga” czyli Grand Prix -Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem.

Jako członek CIOFF (Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej) jak i bazując na bezpośrednich kontaktach z organizatorami, „DOLINA DUNAJCA” wielokrotnie reprezentuje  Polski folklor na międzynarodowych festiwalach folklorystycznych: na Węgrzech, Czechosłowacji, Niemczech, Hiszpanii, Francji, wielokrotnie we Włoszech, w Finlandii, Austrii, na Wyspach Kanaryjskich, Grecji, Macedonii, Bułgarii, byłym Związku Radzieckim, krajach byłej Jugosławii, na Ukrainie, w Turcji, na Cyprze, Sardynii, Sycylii. Zespół koncertował też w Libii. Ze wszystkich Festiwali „DOLINA DUNAJCA” wracała z bagażem kolejnych nagród i wyróżnień za taniec, muzykę i śpiew.

DOLINA DUNAJCA parokrotnie brała udział w spotkaniach z Ojcem Świętym Janem Pawłem II. Po dziś dzień wspominają członkowie Zespołu audiencje i spotkania na Watykanie, tę bliskość, wzruszenie i tę wyczuwalną miłość do Ojczyzny, również do tej naszej małej „Sądeckiej”.
W roku 2004, po raz czwarty Zespół "DOLINA DUNAJCA" wziął udział w spotkaniu z Ojcem Świętym z okazji jego urodzin, które w pamięci członków Zespołu pozostało niestety "ostatnim pożegnaniem".

W 2005 r. "DOLINA DUNAJCA" nagrała wraz z Zespołem Artystycznym Wojska Polskiego Koncert Wigilijny dla żołnierzy pełniących misje pokojowe oraz ich rodzin. Koncert był bezpośrednio transmitowany i emitowany w Telewizji Polskiej. "DOLINA DUNAJCA" nagrała „małą płytę" z muzyką i śpiewkami górali łąckich oraz 2 kasety z prezentowanym programem artystycznym. Wiele razy Zespół brał udział w nagraniach dla Polskiego Radia i Telewizji.

Oprócz łącznych sukcesów z Zespołem "DOLINA DUNAJCA", Kapela występowała również samodzielnie zdobywając między innymi:  kilkakrotnie I –sze miejsce i nagrody Polskiego Radia  i Telewizji na VII Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem, w Ogólnopolskim Przeglądzie Kapel Ludowych w Kazimierzu n/Wisłą, oraz liczne nagrody  i wyróżnienia podczas Międzynarodowych Festiwali Folklorystycznych. W kwietniu bieżącego roku, na festiwalu w Dąbrowie Górniczej kapela zdobywa  I  miejsce w konkursie kapel.

Wielkim wyróżnieniem dla Zespołu było zaproszenie w roku 2000, całego jego składu osobowego do udziału w Narodowej Pielgrzymce do Ziemi Świętej, która niestety nie doszła do skutku, ze względu na zaistniałą tam sytuacje polityczną. Zaproszenie było aktualne przez lata i czekało tylko na „właściwy czas”. W marcu 2015 "DOLINA DUNAJCA", po latach oczekiwania, odbyła  tę jedyną w swoim rodzaju, niezapomnianą pielgrzymkę do Ziemi, z której wywodzą się korzenie naszej wiary.

Od stycznia 2014 roku Zespół "DOLINA DUNAJCA", współpracuje z nowym instruktorem – panem Jarosławem Sareckim. Pod jego kierunkiem, prezentowany od prawie 45 lat przez Dolinę Dunajca folklor górali łącko kamienickich i Lachów sądeckich zyskuje zupełnie nowe opracowanie choreograficzne. Mimo tak krótkiego czasu, ten „odnowiony” program artystyczny, w odmłodzonym również składzie osobowym tancerzy i śpiewaków, już zyskał uznanie publiczności i ekspertów, przynosząc kolejne nagrody.

Rok 2014:
- II miejsca na Międzykulturowym Festiwalu „Zagłębie i Sąsiedzi” w Dąbrowie Górniczej oraz wyróżnienia za muzykę i śpiew.
- III miejsca na festiwalu „O Kujawski Wianek” we Włocławku.
W bieżącym roku Zespół uczestniczył już w kilku  różnego rodzaju wydarzeniach artystycznych oraz 2 konkursach,  zdobywając:
- GRAND PRIX Międzykulturowego Festiwalu „Zagłębie i Sąsiedzi” w Dąbrowie Górniczej – kwiecień 2016
- I miejsce dla Kapeli Zespołu Dolina Dunajca Festiwalu „Zagłębie i Sąsiedzi” w Dąbrowie Górniczej – kwiecień 2016
- I miejsce w kat. zespołów artystycznie opracowanych na Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym „Złoty Kłos” w  Zebrzydowicach - maj 2016.

Zespół „DOLINA DUNAJCA” działający od  ponad 45 lat , poprzez udział w  różnorodnych festiwalach i imprezach folklorystycznych, odnosząc znaczne sukcesy  nie tylko na terenie Małopolski i kraju ale również poza granicami,  stał się prawdziwym ambasadorem Sądecczyzny.

Każdy udział w imprezach poza Nowym Sączem, Zespół wykorzystuje nie tylko do prezentowania rodzimego folkloru, ale także do promowania Nowego Sącza i Małopolski, wykorzystując przy tym materiały reklamowe, udostępnione Zespołowi przez centrum Informacji Turystycznej m. Nowy Sącz. Za przyczyną DOLINY DUNAJCA, Nowy Sącz jest więc znany we wszystkich niemal regionach nie tylko Polski ale i świata.

Podczas koncertów,  Zespół nie szczędzi wysiłków by ukazać szerokiej publiczności swoje umiłowanie do tradycji i kultury naszego regionu, bogactwo folkloru, historię i tradycję Naszej Małej Ojczyzny. Zespół „DOLINA DUNAJCA” w pełni zasługuje na  przyznanie  nagrody „Sądeczanina”. 

Zespół Pieśni i Tańca „DOLINA DUNAJCA” z siedzibą w Nowym Sączu, przy ul. Węgierskiej 188 działa w ramach Stowarzyszenia, które nie prowadzi działalności gospodarczej, a jego działalność opiera się wyłącznie na pracy społecznej zarządu  i członków, wspomaganej pozyskanymi od sponsorów dotacjami. Funkcję Prezesa Zarządu RTPiT „DOLINA DUNAJCA” i jednocześnie kierownika Zespołu pełni Kazimiera Legutko, choreografia - Jarosław Sarecki, kierownictwo Kapeli - Kazimierz Talar. Kandydata zgłasza Józef Kantor, dyrektor Wydziału Kultury, Sportu, Komunikacji Społecznej i Promocji Urzędu Miasta Nowego Sącza.

Projekt realizowany przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego