O Żmiącej pomiędzy historią a nowoczesnością. Posłuchaj debaty intelektualistów

- Czy wieś Żmiąca może być przykładem narodowego, polskiego katolicyzmu? Posłuchaj debaty, jaka w tej sprawie odbyła się w Sądeckim Domu Spotkań z Historią w Żmiącej 9 maja 2022 roku. O Żmiącej pomiędzy historią a nowoczesnością z prof. Michałem Łuczewskim rozmawiał Jan Rokita.

- O tej książce słyszałem, że wśród socjologów jest bardzo kontrowersyjna, ale po jej przeczytaniu mogę stwierdzić, że największym zdumieniem jakie przeżyłem było to. że nie byłem zdumiony - mówił na początku rozmowy Jan Rokita.

- Główna teza książki, jeśliby ją uprościć i abstrahować od wszelkich, socjologicznych zawiłości, brzmi bowiem mniej więcej tak: poczucie narodowe we wsi polskiej, a zwłaszcza wsi galicyjskiej, poczucie narodowe, a zwłaszcza tożsamość narodową, ukształtował Kościół katolicki. Ta teza jest dość oczywista, skąd więc te kontrowersje, nieufność wobec niej? - pytał Jan Rokita.

- Ta kontrowersja bierze się chyba stąd, że w historiografii tak zwanej progresywnej, uprawianej głównie za czasów komunistycznych, choć teraz też stającej się coraz bardziej popularną, dominuje opowieść, że naród został stworzony przez zaangażowanych, progresywnych, liberalnych działaczy - odpowiadał prof. Łuczewski.

- Inteligencja, socjologowie, moi koledzy z Żoliborza i okolic, budując swoją pozycję, uznali, że sami wyzwolą chłopów sprzed stu lat. Stworzyli więc historię ludu jako historię stuleci ucisku przez panów, przez Kościół. Zatem ten Kościół w roli bohatera im nie pasuje. Trzeba więc jego historię wyciszyć, podobnie jak politycznego ruchu ludowego.(...)

POLECAMY obejrzenie i posłuchanie w całości tej fascynującej rozmowy! Profesor Łuczewski (socjolog, były dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II), który w Żmiącej bywa od 20 lat (a po raz pierwszy próbował znaleźć nocleg w chacie, będącej częścią obecnego Sądeckiego Domu Spotkań z Historią!) jest autorem wydanego przed dziesięciu laty ponad 500-stronicowego opracowania socjologicznego o mieszkańcach wsi Żmiąca, „Odwieczny naród. Polak i katolik w Żmiącej”.

Jana Rokity, byłego posła, publicysty, również felietonisty miesięcznika "Sądeczanin", nikomu przedstawiać chyba nie trzeba. ([email protected]) Realizacja nagrania: Maksymilian Zięba