Spotkanie z historią w Żmiącej. O tych, którzy dla Polski chcieli oddać wszystko

Cykl rozmów na temat Polskiego Państwa Podziemnego – historii i czynu zbrojnego – odbył się w Żmiącej, położonej w gminie Laskowa w powiecie limanowskim. W tej maleńkiej i niezwykłej zarazem wiosce znajduje się wspaniałe miejsce, gdzie można poznawać dawne dzieje nie tylko wsi, ale też regionu i całego narodu polskiego.

Mowa o Domu Spotkań z Historią Fundacji Sądeckiej, którego drzwi zostały otwarte w maju 2022 roku. W tym klimatycznym miejscu w sobotę, 1 października, spotkali się znamienici goście. Wśród nich był m.in. Andrzej Gut Mostowy, wiceminister sportu i turystyki, Piotr Stach, wójt gminy Laskowa, Andrzej Szkaradek, zasłużony działacz "Solidarności" oraz  historcy, lokalni działacze, przedstawiciele instytucji czy organizacji. Polskie Państwo Podziemne – historia i czyn zbrojny – oto temat, który przyświecał dzisiejszej konferencji.

Październikowe spotkanie z historią w Żmiącej to cykl pięciu rozmów z ekspertami. Na początku o Polskim Państwie Podziemnym w okresie II wojny światowej opowiedział dr Wojciech Frazik z Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie.

Pierwszy rozmówca Zygmunta Berdychowskiego, przewodniczącego Rady Programowej Forum Ekonomicznego, próbował zdefiniować czym właściwie jest Polskie Państwo Podziemne. Doktor Frazik wspomniał również o szlachetnych motywacjach, które potrafiły zjednoczyć Polaków bez względu na poglądy czy wyznawane wartości.

- Ludzie to robili dla Polski. Bez względu na to, jaki to był poziom konspiracji (…), wiedzieli, że Polsce muszą oddać wszystko – podkreślał przedstawiciel krakowskiego oddziału IPN.

O strukturach zbrojnych PPP w okresie 1939 – 1945 opowiedział Arkadiusz Bąk z Muzeum Armii Krajowej im. generała Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie.

- Trudno jest podać dokładną liczbę żołnierzy działających w Armii Krajowej. Historycy podają, że było to pomiędzy 300, a 380 tysięcy. (…) Czyli mówi się, że co dziesiąty Polak był w Armii Krajowej – mówił Arkadiusz Bąk. – A mamy jeszcze oddziały, które nie scaliły się z Armią Krajową, lub nie dokonały tego scalenia w pełni.

Profesor Olgierd Grott z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie skupił się na konspiracyjnym czynie zbrojnym na terenie Małopolski. Również na Sądecczyźnie i w okolicach nie brakowało oddziałów partyzanckich.

- Konspiracja rozwijała się na terenach, które sprzyjały temu, aby partyzantkę poprowadzić. Dobrym terenem są góry. Również teren, gdzie się obecnie znajdujemy; tutaj las dawał schronienie – mówił profesor Grott.

Jednym z gości sobotniego spotkania w Żmiącej był Marcin Ociepa, sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej. Rozmowę poprowadził Grzegorz Biedroń, prezes Małopolskiej Organizacji Turystycznej.

Minister opowiedział o wpływie działalności państwa podziemnego na budowę tożsamości społecznej w latach 1945 – 1989. – Wojna i sytuacja kryzysowa oddziela chłopców od mężczyzn – podkreślał Marcin Ociepa.

O Armii Krajowej jako fenomenie na tle europejskiego ruchu oporu w latach II wojny światowej mówi z kolei dr Paweł Naleźniak z Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie.

- Pamiętajmy, że czasy okupacji to 66 tysięcy zabitych żołnierzy AK i 50 tysięcy kolejnych zesłanych na tereny sowieckie – mówił Naleźniak. – W czasie okupacji ta śmierć czekała na ludzi na każdym kroku.

Mimo wszystkich tragicznych konsekwencji, jakie niosła ze sobą przynależność do konspiracji, Polacy nie bali się walczyć o niepodległość. Jednoczyli się, aby wspólnie walczyć o wolność swoją i przyszłych pokoleń.

Spotkaniu z historią w Żmiącej towarzyszyła wystawa tematyczna: „Polskie Państwo Podziemne. Historia i czyn zbrojny”. Zaproszeni goście mogli również zobaczyć prezentację krakowskiej grupy rekonstrukcyjnej ruchu oporu II wojny światowej. Zobacz więcej tutaj: Burza rozpoczęła się na Wołyniu. To historia, o której często zapominamy [ZDJĘCIA]

Relacje ze wszystkich rozmów dostępne są na portalu „Sądeczanin”. W poniższej galerii zdjęć można zobaczyć fotorelację z tego wydarzenia. ([email protected], fot. SKS)