To już czterdzieści lat. Rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce
Polskie Radio nadało przemówienie Wojciecha Jaruzelskiego o godzinie 6:00. Trzy godziny później pojawiło się ono również na antenie obu programów telewizyjnych. Nie działały telefony, a wszystkie przesyłki pocztowe objęła cenzura. Spikerzy w telewizji (nadawał tylko jeden program telewizyjny i radiowy) ubrani byli w wojskowe mundury. Wstrzymano również wydawanie większości pism.
Od godziny 22:00 do 6:00 obowiązywała godzina milicyjna. Zamknięto granice, a opuszczenie miejsca zamieszkania wymagało zdobycia specjalnej przepustki. Na ulicach pojawiło się wojsko wraz z czołgami i opancerzonymi transporterami.
Wprowadzenie stanu wojennego miało zakończyć „karnawał Solidarności” – jak zwykło się określać okres pomiędzy sierpniem 1980 roku, a grudniem roku 1981 – rozpoczęły się więc internowania działaczy związku.
13 grudnia 2021 roku obchodzimy czterdziestą rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. W Nowym Sączu upamiętnienie ofiar tych tragicznych wydarzeń rozpocznie się w południe na Rynku. Otwarta zostanie wystawa Instytutu Pamięci Narodowej Oddział Kraków pt. „Stan Wojenny 1981 – 1983”. Później nastąpi retrospekcja historyczna.
Na godzinę 16:00 w sali im. Małachowskiego w Ratuszu zaplanowano spotkanie z Sylwestrem Adamczykiem na temat książki „Tajemnice sądeckiej bezpieki”. O godzinie 18:00 w sanktuarium świętej Rity odprawiona zostanie msza święta w intencji ojczyzny i ofiar stany wojennego. Dalsza część uroczystości będzie się odbywać pod pomnikiem „Solidarności”, naprzeciwko kościoła.
O wydarzeniach z 1981 roku młode pokolenie uczy się w szkołach, są wśród nas jeszcze ci, którzy doskonale pamiętają tamten czas. – Pisząc o „Solidarności”, zwłaszcza w ujęciu lokalnym, często lakonicznie omawia się genezę i warunki w jakich się ona zrodziła. Działo się to z prostego powodu, dla dużej części starszego pokolenia, niektóre sprawy były i są tak oczywiste, że nie widziano sensu skupianiu się na nich. Jednakże pokolenia się zmieniają, niedługo minie pół wieku od momentu gdy doszło do powstania „Solidarności” – odpowiedzią na te potrzeby jest najnowsze wydanie kwartalnika „Sądeczanin HISTORIA”.
W kwartalniku znajdziecie wiele ciekawych propozycji, w tym m.in. opis „karnawału Solidarności” na Sądecczyźnie autorstwa Sylwestra Rękasa. Materiały zgromadzone w „Sądeczanin HISTORIA” pozwolą przypomnieć sobie tamte lata lub odkryć szerszy kontekst. Więcej o najnowszym wydaniu kwartalnika przeczytasz tutaj: Zanim ogłosili stan wojenny. „Sądeczanin HISTORIA” o początkach
W galerii zdjęć poniżej można znaleźć natomiast ulotki, plakaty i zdjęcia pochodzące z Archiwum Narodowego w Krakowie Oddział w Nowym Sączu oraz z prywatnego archiwum Henryka Najducha. ([email protected])