Laureaci Nagrody Kumora 2014. Profesor i doktor uścisnęli sobie ręce

Za wyborem prof. Wojciecha Kudyby przemawiał jego bogaty dorobek naukowy, którym mógł się pochwalić.

Książka „Słownik gwary Lachów Sądeckich”, nad którą przez wiele lat pracował Zenon Szewczyk, ze względu na swoją wyjątkowość zebrała w 2014 roku zasłużone laury. „Słownik gwary Lachów Sądeckich” okazał się publikacja unikatową.

Profesor Wojciech Kudyba to znany pisarz, ceniony krytyk literacki, lituroznawca. Definiuje siebie mianem dumnego nowosądeczanina.

Urodził się 18 września 1965 roku w Tomaszowie Lubelskim. Studiował filologię polską na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W ramach stypendiów zagranicznych prowadził naukowe badania w uniwersytetach: Mons-Hainaut, Ruhr-Universität, Westfälische Wilhelms-Universität Münster i Christian-Albrechts-Universität zu Kiel.

W latach 1989-1998 pracował jako nauczyciel w Zespole Szkół Społecznych „Splot” w Nowym Sączu, następnie w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 1. im. Jana Długosza. Od 2006 r. pracuje w PWSZ w Nowym Sączu. Kierownik Katedry Polskiej Literatury Współczesnej i Krytyki Literackiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, wykładowca Studium Literacko-Artystycznego UJ.

Profesor Wojciech Kudyba jest autorem rozpraw o literaturze współczesnej i artykułów naukowych publikowanych między innymi w „Studiach Norwidianach”, „Pamiętniku Literackim”, „Tekstach Drugich” „Ethosie”, „Rocznikach Humanistycznych KUL” oraz „Ruchu Literackim”.

W jego imponującym dorobku literackim znalazło się już kilka wyjątkowych zbiorów poetyckich: "Wierność w małej rzeczy" (1992), "Zwykły porządek rzeczy" (1997), "Wiersze dla księdza Jana i innych bliskich osób" (1999), "Tyszowce i inne miasta" (2005), "Gorce Pana" (2007), "Ojciec się zmienia" (2011), "W końcu świat" (2014).

Jest także autorem książek o literaturze najnowszej, między innymi "Wiersze wobec Innego" (2012), "Generacja źle obecna" (2014), "Próba bólu. O poezji Joanny Pollakówny" (2016) oraz książek prozatorskich: "Nazywam się Majdan" (2015), "Imigranci wracają do domu" (2018), "Kamienica" (2018), "Pułascy. Aut vincere, aut mori!”  Tom 1. (2020), czy ostatnio "I co dalej?". Za tę ostatnią książkę otrzymał Nagrodę literacką imienia Marka Nowakowskiego za 2021 rok.

W 2014 roku zdobywcą Nagrody im. ks. prof. B. Kumora w kategorii „Książka o Sądecczyźnie” został dr Zenon Szewczyk z Podegrodzia, doktor językoznawstwa, filolog i właśnie autor m.in. „Słownika Gwary Lachów Sądeckich”. To, można powiedzieć dzieło życia tego znanego regionalisty. Autor pracował nad tą publikacją 30 lat 

- Zasadniczym celem prac podjętych nad Słownikiem była archiwizacja i ocalenie od zapomnienia zanikającego w szybkim tempie tradycyjnego zasobu słownictwa gwarowego Lachów Sądeckich, będącego świadectwem ciekawej i oryginalnej kultury, która w najbogatszej formie rozwinęła się w centrum Kotliny Sądeckiej", we wsiach w okolicach Podegrodzia, uznawanego tradycyjnie za stolicę kulturalną tego regionu. W zamyśle autora niniejsza praca jest także istotnym uzupełnieniem szczegółowego opisu systemu gramatycznego gwary Lachów Sądeckich, dokonanego przez prof. Eugeniusza Pawłowskiego w monografii Gwara podegrodzka wraz z próbą wyznaczenia południowo-zachodniej granicy gwar sądeckich"- napisał Zenon Szewczyk we wstępie.

Słownik zawiera ok. 13 tys. haseł. Jest poprzedzony obszernym wstępem, w którym autor opisał założenia metodologiczne pracy, dokonał charakterystyki etnograficznej regionu, przedstawił stan badań nad gwarami sądeckimi i podał podstawowe informacje o systemie gramatycznym gwary podegrodzkiej. Słownik zawiera ponadto obszerną bibliografię oraz zbiór 275 barwnych ilustracji, przywołujący odchodzący w przeszłość świat kultury Lachów Sądeckich, który dla młodszych mieszkańców jest już niemal światem egzotycznym.

[email protected], fot. JB- arch. Sądeczanin.info, Rafał Gajewski.