Maria Giza-Podgórska dołączy do grona uhonorowanych Tarczą Herbową „Zasłużony dla Miasta Nowego Sącza”?

W imieniu grupy radnych projekt uchwały rekomendował będzie Janusz Kwiatkowski, przewodniczący Rady Miasta Nowego Sącza.

Maria Giza-Podgórska jest córką gen. Gizy i nauczycielką języków obcych. W 1993 roku opublikowała pierwszą biografię swojego ojca pt. „Z Sącza rodem” - czytamy w uzasadnieniu uchwały (projekt). - W tym samym roku została współzałożycielką Fundacji im. Gizów przy Szkole Podstawowej im. gen. Józefa Gizy w Wielogłowach. W „Almanachu Sądeckim”, nr 64/65 (2008), opublikowała cenne z punktu widzenia historycznego okupacyjne reminiscencje, a w numerze 90/91 (2015) wraz z synem Tomaszem Podgórskim ważne uzupełnienie do prac historycznych Józefa Bieńka pt. „Niemieccy funkcjonariusze Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu w oczach Polaków”.

Zobacz także: „Pamiętnik wojenny” Józefa Gizy, najbardziej sądeckiego z sądeckich generałów. Wydawnicza „perełka” z historii wojskowości

W 2013 r., razem z braćmi Kazimierzem i Tadeuszem przekazała Muzeum Okręgowemu w Nowym Sączu elementy umundurowania gen. Józefa Gizy m.in. świetnie zachowany płaszcz ze wszystkimi dystynkcjami i mundur generała, a także czapkę kadecką Mieczysława Gizy, jego najstarszego syna. W ubiegłym roku do muzeum trafił natomiast pas oficerski typu Sam Browne generała brygady Józefa Gizy. Cenną pamiątkę, w imieniu rodziny przekazał jego wnuk dr Tomasz Podgórski. 
Maria Giza – Podgórska, podporucznik Armii Krajowej uhonorowana została odznaczeniami resortowymi, tytułem Zasłużonego dla Gminy Chełmiec oraz dyplomem uznania Starosty Nowosądeckiego.  

***

Maria Giza-Podgórska urodziła się 21 listopada 1921 r., w Nowym Sączu w rodzinie Józefa Gizy i Wiktorii ze Szkaradków. Uczęszczała do szkół powszechnych w Nowym Sączu, Iwieńcu, Brześciu nad Bugiem i Sanoku, a następnie do Gimnazjum i Liceum Humanistycznego w Bielsku-Białej i Katowicach, gdzie zdała maturę w maju 1939 r. Na początku okupacji niemieckiej, po opuszczeniu Polski przez ojca Pani Marii płk. Józefa Gizę i śmierci brata Mieczysława w bitwie pod Radłowem 8 września 1939 r., powróciła do Nowego Sącza. W kwietniu 1940 r., była zatrudniona jako praktykantka biurowa w Zarządzie Gminy Nowy Sącz - Wieś, a następnie jako stenotypistka i tłumaczka w Starostwie w Nowym Sączu. Jesienią 1943 r., została przeniesiona do Wydziału Cen, później do Urzędu Wyżywienia i Rolnictwa.

Jako przedwojenna harcerka zaangażowała się w działalność konspiracyjną (roznosiła komunikaty z nasłuchu tajnych radiostacji i prasę podziemną). Będąc łączniczką Armii Krajowej w rejonie Gorlic (ps. „Maja”) dostarczała meldunki jeżdżąc w tamte strony rowerem lub pociągiem. Do pracy tej została zaangażowana przez Zofię Kuhnen-Gawrońską, szefową łączniczek nowosądeckiego Inspektoratu AK „Sarna”. Szczególnie odczuwaną przez Nią niedogodnością była niemożność kontynuowania nauki. W tej sytuacji samodzielnie poszerzała znajomość niemieckiego, angielskiego i łaciny. Po zakończeniu okupacji niemieckiej rozpoczęła studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, które przerwała na II roku ze względu na sytuację materialną rodziny. Od października 1945 do 1950 r., pracowała w pionie spółdzielczym w Nowym Sączu (m.in. w PSS Społem).

Następnie, aż do przejścia na emeryturę w 1981 r., w Rejonie Dróg Publicznych w Nowym Sączu, gdzie była współzałożycielką Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Po przejściu na emeryturę zajęła się działalnością edukacyjną, literacką i pamiętnikarską. 4 czerwca 1949 r., zawarła związek małżeński ze Zbigniewem Podgórskim, pracownikiem Starostwa w Nowym Sączu, zaangażowanego w czasie okupacji w nielegalne dostarczanie przydziałów żywnościowych miejscowej Delegaturze Rady Głównej Opiekuńczej oraz żołnierzom Armii Krajowej.

[email protected], fot, HSZ, arch. Marii Gizy-Podgórskiej