„Nie dla zamykania granic”. Protest mieszkańców polsko-słowackiego pogranicza

Po trzytygodniowym otwarciu przejść granicznych, Słowacy ponownie zamykają kilka z nich, w tym również to w Leluchowie. W związku z tym, w poniedziałek (5 lipca) o godzinie 15, odbył się protest mieszkańców przygranicznych miejscowości polskich i słowackich, którzy żyją z wymiany handlowej.

W Leluchowie jest 70 punktów handlowych, w których można kupić buty, odzież, ale przede wszystkim produkty spożywcze, które mają określony termin do spożycia i są sprowadzane na zamówienia Słowaków. Od dziś wymiana polsko-słowacka całkowicie zamarła.  

-Niedawno zamówiłam dużą ilość produktów spożywczych, których polski klient nie kupi. Sprowadzam je dla odbiorcy słowackiego. Co teraz z tym zrobię, granice zamykają z dnia na dzień, bez wcześniejszego poinformowania nas o tym - martwi się kobieta, która prowadzi sklep spożywczy.

Rozkwit wymiany handlowej w Leluchowie rozpoczął się od otwarcia Mostu Wyszehradzkiego (6 września 2003 r), wejścia Polski i Słowacji do Unii Europejskiej (1 maja 2004 r.), a przede wszystkim od przystąpienia do układu z Schengen, znoszącego wewnętrzne granice UE (21 grudnia 2007 r.)

W krótkim czasie na granicy powstało centrum handlowe. Na bazarku codzienne sprawunki robili mieszkańcy słowackiego Čirču, po większe zakupy przyjeżdżali nawet Słowacy z miejscowości oddalonych o kilka, kilkanaście kilometrów.

- Nie rozumiemy zupełnie decyzji rządu słowackiego. Dlaczego zamykane są granice, skoro cała Słowacja zaznaczona jest na zielono, jako bezpieczna - dodaje przedsiębiorca, który zatrudnia także słowackie sprzedawczynie. Teraz będzie musiał zwolnić pięć z nich, gdyż nie ma czym im zapłacić. Przedsiębiorca dodaje, że miał zamknięty punkt sprzedaży pół roku, otworzył go na trzy tygodnie, po czym ponownie, bez jakiegokolwiek uprzedzenia musi go zamknąć. 

Do protestujących przyjechali, ze strony polskiej burmistrz Miasta i Gminy Muszyna Jan Golba i przewodniczący rady miasta Jerzy Majka, a ze słowackiej starosta Circa Michal Didik. 

To zaskakująca decyzja słowackich władz. Przez to przejście przyjeżdża do Polski wielu Słowaków i wielu Polaków wyjeżdża do Słowacji i dalej. W Leluchowie prowadzą działalność handlową Polacy i Słowacy, utrzymując swoje rodziny tylko z tej pracy.

- Po raz kolejny, tym razem z zaskoczenia, zostali pozbawieni swoich miejsc pracy akurat w momencie, kiedy liczba zachorowań na Covid jest bardzo niska, a ludzie myśleli, że odetchną od pandemii. Nie rozumieją tej decyzji, zarówno Słowacy, jak i Polacy - mówi burmistrz Jan Golba. 

Czy Covid-19 jest niebezpieczny tylko na niektórych przejściach granicznych, a na innych już nie? O co tu chodzi?

- Ja też tej decyzji nie rozumiem. Oczekujemy na pilną interwencję naszego rządu w tej sprawie. Razem z moimi przyjaciółmi ze Słowacji oczekujemy na zmianę decyzji przez rząd Słowacji. Mam nadzieję, że moje słowackie koleżanki i koledzy z Bardejova, Starej Lubovni, Lipan, Sabinova poprą mnie w tych działaniach - dodaje burmistrz Jan Golba

O godz. 19 w Leluchowie zamknięty został punkt graniczny, pojawiły się patrole polskiej oraz słowackiej policji i straży granicznej. Mają  tam też zostać ustawione betonowe barykady.

Dla turystów i osób przejeżdżających przez Słowację otwarte będą tylko przejścia graniczne drogowe: Vyšný Komárnik - Barwinek, Mníšek nad Popradom - Piwniczna, Podspády - Jurgów, Trstená - Chyżne, Oravská Polhora - Korbielów, Skalité - Zwardoń (autostrada) i Skalité - Zwardoń (droga nr 1/12), kolejowe: Palota - Lupków, Plaveč - Muszyna, Skalité - Zwardoń oraz turystyczne  (piesze, rowerowe): Lesnica - Szczawnica, Červený Kláštor - Sromowce Niżne, Osturňa - Lapszanka, Veľká Franková - Kacwin, Sulín - Żegiestów, Malý Lipník - Andrzejówka. Każdy wjeżdżający na teren Słowacji ma obowiązek zarejestrować się na stronie www.korona.gov.sk/ehranica. (MK) fot. aut.