Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Piątek, 29 marca. Imieniny: Marka, Wiktoryny, Zenona
19/01/2019 - 15:55

Okupant niemiecki zrujnował Krynicę. Mija 74 lata od wyzwolenia miasta

Mija właśnie 74 lata od wyzwolenia krynickiego uzdrowiska spod niemieckiej okupacji. Z tej okazji Biblioteka Publiczna przygotowuje wystawę plenerową „Krynica czasów wojny”. Odbędą się również oficjalne uroczystości (21 stycznia) oraz okolicznościowy koncert Orkiestry Zdrojowej (20 stycznia).

Po wkroczeniu we wrześniu 1939 roku wojsk niemieckich władze okupacyjne przekształciły krynickie uzdrowisko w ośrodek wypoczynkowy dla rekonwalescentów swojej armii. Niemcy przejęli większość prywatnych pensjonatów i domów leczniczych. Do Krynicy przyjeżdżały niemieckie dzieci, a także młodzież z Hitlerjugend.

Gestapo wybrało na swoją siedzibę i więzienie „Bajkę”, budynek położony obecnie przy ul. Pięknej. Rozpoczęły się aresztowania i prześladowania miejscowej ludności.

Wiele krynickich rodzin utraciło bliskich, którzy zginęli w czasie walk kampanii wrześniowej, na frontach II wojny światowej, w obozach koncentracyjnych i łagrach.

Niemcy wysiedlili z miasta całą ludność narodowości żydowskiej. Mieszkańcy, którzy pozostali cierpieli z powodu braku oświaty, opieki medycznej i aprowizacji.

Mimo to wiele osób z narażeniem życia angażowało się w ruch oporu. Krynica i jej okolice stały się miejscem działalności kurierów, którzy przerzucali uchodźców na Słowację i Węgry.
Pod niemiecką okupacją Krynica-Zdrój znajdowała się do 18 stycznia 1945 roku.  Wycofujący się Niemcy zagrabili niemal wszystkie urządzenia uzdrowiskowe. Wywieźli linie do butelkowania wód, urządzenia techniczne, wanny kąpielowe. Wkraczające wojska Armii Czerwonej zdewastowały to, co pozostało. Wszystkie budynki uzdrowiskowe wymagały pilnych remontów.

W 1945 roku zanotowano pierwszych gości, dwa lata później w uzdrowisku kurowało się  ich już 14 tys. Całkowicie Krynica odrodziła się w drugiej połowie lat pięćdziesiątych XX wieku.

Wystawę archiwalnych fotografii z tamtych lat można będzie oglądać na Deptaku, przy pomniku Adama Mickiewicza. Kilka lat wcześniej ekspozycja była prezentowana w Galerii Sztuki „Siedlisko”.  Na obrazy składają się fragmenty wspomnień, zapisków, dokumentów i zdjęć.

Znalezienie materiałów źródłowych i relacji świadków wydarzeń nie było łatwe. Chociażby ze względu na to, że czas wojny nie sprzyjał robieniu rodzinnych, pamiątkowych fotografii.

Nieocenionym zbiorem są albumy Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Starowiejskich. Zakonnice w czasie okupacji prowadziły ochronkę i sierociniec oraz dożywiały najbardziej potrzebujących.

Źródłem wiadomości o trudach życia codziennego są kroniki prowadzone przez siostry (w ochronkach przy ul. Kraszewskiego i Dąbrowskiego). 

Zgromadzone dokumenty i zdjęcia pochodzą z Narodowego Archiwum Cyfrowego.  Ekspozycję „Krynica czasów wojny” organizuje Biblioteka Publiczna.

21 stycznia, dla upamiętnienia 74. rocznicy wyzwolenia miasta władze i mieszkańcy złożą kwiaty pod tablicą pamiątkową przy ulicy Pięknej, gdzie mieściło się więzienie gestapo.

Uroczystości rozpocznie niedzielny (20 stycznia) koncert okolicznościowy Orkiestry Zdrojowej pod batutą Mieczysława Smydy, w sali balowej Starego Domu Zdrojowego.

Inicjatorem upamiętnienia daty wyzwolenia miasta jest krynicka Biblioteka Publiczna.

(MK) fot. aut, z wystawy Biblioteki Publicznej







Dziękujemy za przesłanie błędu