Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Wtorek, 30 kwietnia. Imieniny: Balladyny, Lilli, Mariana
17/04/2024 - 08:40

Czarna lista i ranking prymusów. Do którego zestawienia trafił Nowy Sącz i sądeckie gminy

Tym razem to nie czarna lista, a zestawienie prymusów. Polski Alarm Smogowy opublikował ranking najaktywniejszych gmin w Programie Czyste Powietrze od początku jego funkcjonowania. Chodzi o likwidację kopciuchów. Gdzie w tym ogólnopolskim rejestrze lokuje się małopolska i sądeckie gminy. Niestety nie ma powodu do dumy.

Prezentowany ranking obejmuje okres od początku funkcjonowania Programu Czyste Powietrze czyli 2018 roku do końca 2023 roku. W uwzględniającym 2477 polskich gmin wzięto pod uwagę liczbę wniosków o wymianę starych urządzeń grzewczych.

Czytaj też Ile zarabia radny, ile wójt, burmistrz i prezydent. Takie pieniądze po wyborach dostaną starzy wyjadacze i debiutanci 

Kto jest prymusem?

Na pierwszym miejscu znajduje się Rybnik, z liczbą 6481 złożonych wniosków. Wśród dwudziestu najaktywniejszych samorządów w Czystym Powietrzu najwięcej jest gmin z województwa śląskiego. Gdzie wśród prymusów lokuje się Małopolska? Szóstą lokatę zajmuje Kraków, siedemnaste miejsce Skawina.

Jak w rankingu wypada Sądecczyzna?

Najwyżej, bo na 43. miejscu lokuje się Nowy Sącz. Liczba złożonych wniosków to 1274. Na 44 pozycji jest gmina Chełmiec, która ma na swoi koncie 1259 złożonych wniosków.

Kolejne sądeckie samorządy pojawiają się dopiero…. W trzeciej setce zestawienia. Na 205 miejscu jest Podegrodzie (658 wniosków), na miejscu 222 jest Stary Sącz. Reszta gmin zajmuje jeszcze bardziej odległe miejsca. Cały ranking można zobaczyć TUTAJ.

Czytaj też Pędzi ekspresem inwestycja gigant niedaleko Nowego Sącza [ZDJĘCIA] 

Samorząd ma wpływ na jakość powietrza

Jak podkreślają aktywiści Polskiego Alarmu Smogowego to przede wszystkim od aktywności samorządu lokalnego zależy stopień poprawy jakości powietrza. - Tam gdzie samorząd działa prężnie i pomaga mieszkańcom przy wymianie starych źródeł ciepła, tam widać efekty w postaci czystszego powietrza – mówi Andrzej Guła, lider PAS. - To właśnie dzięki tej postawie i tak dużemu zaangażowaniu ze strony samorządu gminy te znalazły się na szczycie rankingu - dodaje Guła i podkreśla, że w Rybniku, który znalazł się na syczycie zestawiania poprawa jakości powietrza jest spektakularna. W 2010 roku odnotowano 134 smogowych dni, w 2014 r. - 127, w 2018 r. - 108, w 2021 r. - 67, a w 2023 r. zaledwie 16 dni z przekroczeniami dopuszczalnego dobowego poziomu pyłu zawieszonego PM10. 

Jakie są dane z Nowego Sącza?

Mówił o tym w rozmowie z „Sądeczaninem” Grzegorz Tabasz, dyrektor wydziału ochrony środowiska miejskiego magistratu. - Jeśli chodzi o problem smogu w Nowym Sączu zmieniło się bardzo dużo w ostatnich latach. I to na plus.  Chociażby to, że liczba tzw. dni smogowych w mieście (maksymalnie może ich być w ciągu roku – od stycznia do grudnia - 35) zmniejszyła się. Potwierdzają to dane Państwowego Monitoringu Środowiska. Pomiarowe urządzenia są zainstalowane przy ulicy Nadbrzeżnej. Dla przykładu, w 2019 roku było 71 dni smogowych, w 2020 – 71, 2021 – 76, 2022 – 56 i 2023 – 29 dni smogowych. - Jak widać, liczba tych dni z roku na rok spada. Obniżył się też w Nowym Sączu poziom rakotwórczego benzoalfapirenu. Spadł też poziom pyłów PM2,5 – wskazywał Tabasz.

Czytaj też Już wiadomo, kiedy ruszą dopłaty do fotowoltaiki. Jakie są nowe zasady Programu Mój prąd 2024  

PAS postanowił sprawdzić, na ile do poprawy jakości powietrza przyczyniają się działania antysmogowe, a na ile jest to wynik czynników meteorologicznych. Taką analizę dla Rybnika przeprowadzili badacze z Europejskiego Centrum Czystego Powietrza.

– Często dostajemy pytanie na ile poprawa jakości powietrza jest wynikiem działań podejmowanych przez samorządy, a na ile wynika ona z cieplejszych zim – mówi Dominika Mucha, wice-prezeska ECAC. Jak wynika z analizy ECAC, które badało poprawę jakości powietrza w Rybniku w ostatnich latach, aż 71% poprawy uzyskano dzięki działaniom antysmogowym takim jak wymiana starych, najbardziej zanieczyszczających powietrze urządzeń grzewczych, tzw. kopciuchów, w których spalany jest węgiel lub drewno. – Zaledwie 29% poprawy można przypisać czynnikom meteorologicznym, czyli efektowi „ciepłej zimy” – mówi Dominika Mucha i dodaje, że Rybnik może służyć za wzór skuteczności działań antysmogowych dla innych samorządów. 

Czytaj też Budują to na dwunastu hektarach niedaleko Nowego Sącza. To pierwsza taka inwestycja w Polsce [ZDJĘCIA] [WIZUALIZACJA] 

Czy w Nowym Sączu można było zlikwidować więcej kopciuchów?

- Miasto otrzymała w 2022 roku, niemal w ostatniej chwili 5,5 mln złotych na poprawę jakości powietrza etap III – wyjaśniał wydziału ochrony środowiska sądeckiego urzędu miasta. – Środki te musiały być wydane do września 2023 roku. Z tej puli udało się wymienić 200 kotłów. Jesienią 2023 roku pozostało nam jeszcze 2,5 mln złotych na docieplenie budynków, ale, niestety zabrakło czasu, aby wymienić kolejne kotły w sądeckich budynkach. I tę unijną kwotę musieliśmy zwrócić. Dotację tę otrzymaliśmy za późno. Nie było też dużego zainteresowania termomodernizacją. Gdyby było więcej czasu to wówczas moglibyśmy zmienić przeznaczenie tych środków z termomodernizacji na wymianę kopciuchów – tłumaczył Grzegorz Tabasz.

Wedle jego szacunków, w Nowym Sączu do wymiany pozostało jeszcze około 2 900 kotłów bezklasowych, które nie spełniają żadnych norm.

Jakie piece w miejsce kopciuchów instalowali mieszkańcy miasta? To przede wszystkim ogrzewanie gazowe, ale też pompy ciepła i nowoczesne kotły na pellet.

Czytaj też Co to za inwestycyjna ofensywa pod Nowym Sączem za ponad 70 milionów [ZDJĘCIA] 

W Brukseli wydali wyrok na kotły gazowe

Komentarze aktywistów Polskiego Alarmu Smogowego nie uwzględniają najnowszych decyzji jakie zapadły w Brukseli. W Parlamencie Europejskim przegłosowano nowe przepisy dotyczące charakterystyki energetycznej budynków. Jednym z kluczowych postanowień jest zmiana dotycząca ich ogrzewania. Od 2025 roku nie będzie już dozwolone dotowanie zakupu kotłów na gaz, a od 2030 roku takie urządzenia nie będą montowane w nowych nieruchomościach. Więcej na ten temat można przeczytać w artykule Piece gazowe, także w domach, idą do obowiązkowej likwidacji. Klamka już zapadła  (jagienka.michalik@sadeczanininfi)







Dziękujemy za przesłanie błędu