Zamek Sądecki na nowo

Obecnie przedstawiona wersja jest drugą koncepcją przygotowaną przez SARR. Pierwsza – nazwana „koncepcją nowoczesną” zawierała w sobie szklane dachy, szklaną wieżę narożną i kopułę wieży środkowej. Została przyjęta ze znaczną rezerwą przez różne opiniotwórcze środowiska, jak również mieszkańców Nowego Sącza.

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom bardziej „klasycznej koncepcji” Zespół SARR wykonał ją, opierając się na tradycyjnych staropolskich dachach i zwieńczeniach wież zamkowych. Odtworzone zostały również najbardziej reprezentacyjne sale Zamku, to jest Wielka Sala (Cavedium) z portretami królów Polski z dynastii Piastów, Przemyślidów i Jagiellonów oraz książąt Lubomirskich – Starostów sądeckich, a nadto Sala Rycerska z ekspozycją muzealną.

Założenie zamkowe obejmuje poza głównym budynkiem Basztę Kowalską (połączoną z nim pasażem szklanym jako elementem poprzedniej koncepcji, ale pozostawionym do dyskusji), bramę od strony ul. Kazimierza Wielkiego, budynek XIX-wiecznej Biblioteki, co do której przewiduje się wystrój wnętrz z okresu secesji i Młodej Polski oraz wyodrębniony Plac Zamkowy z fontanną. Plac ten występował od początku w źródłach historycznych, które dodają, że znajdowała się na nim studnia i wielka lipa; był znacznie ważniejszym elementem Zamku niż obecnie funkcjonujący zieleniec. Dziedziniec ten powinien w przyszłości stać się „salonem Nowego Sącza” na wolnym powietrzu z perspektywą na fasadę odbudowanego Zamku. Przewidując ważną funkcję zieleni miejskiej, Zamek będzie znajdował się w pobliżu planowanego do odtworzenia historycznego Ogrodu Franciszkańskiego, który rozciągał się wzdłuż Dunajca.   

Odbudowany Zamek Sądecki ma stanowić siedzibę nowoutworzonego Muzeum Miasta Nowego Sącza, które planuje założyć Prezydent Miasta Ludomir Handzel. Muzeum to powinno zarządzać najważniejszymi zabytkami Starego Miasta czyli Zamkiem, Ratuszem Miejskim oraz Podziemnym Starym Ratuszem pod Rynkiem, którego koncepcję powstania SARR już wcześniej zaprezentowała.

Z inspiracji Prezydenta Ludomira Handzla od czterech lat Sądecka Agencja prowadziła badania archeologiczne na wzgórzu zamkowym i w obrębie podziemnych ruin Starego Ratusza, dokonując wielu spektakularnych odkryć, gromadząc cenne znaleziska, w tym unikatową srebrną monetę z XIII wieku palatyna Węgier, Amadeja Aby oraz naczynia kultowe społeczności żydowskiej ukryte podczas II wojny światowej. Zabytki te powinny znaleźć się w stałej ekspozycji nowoutworzonego Muzeum.

Podsumowaniem dotychczasowych prac koncepcyjnych i rezultatów badań stało się wydanie przez SARR dwutomowej monografii o dziejach Zamku. I tom – pod tytułem „Zamek Królewski w Nowym Sączu (około 1300-1611)” napisał prof. Jerzy Rajman z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, a II tom – „Zamek Sądecki 1611-1945” przygotował znany historyk sądecki, Grzegorz Olszewski. W pierwszym tomie zostały opisane najważniejsze wydarzenia, jakie miały miejsce w epoce Jagiellonów, kiedy to na Zamku gościli monarchowie z całej Europy Środkowej. Natomiast osoby, które chcą się merytorycznie wypowiadać o kierunkach odbudowy Zamku, powinny zapoznać się z drugim tomem monografii stanowiącym niezwykle cenną podstawę w tym zakresie. Ponadto, wszystkie plany i schematy Zamku zostały wydane w książce „Geneza i plany Zamku Sądeckiego”.

Wskazane trzy książki są do nabycia w siedzibie SARR w Nowym Sączu przy ul. Jagiellońskiej 14 (II piętro) i na allegro.

Serdecznie zapraszamy do dyskusji o odbudowie Zamku na social mediach  SARR i do lektury wydanych książek.

Na stronach internetowych www.zameksacz.pl oraz www.sarr.com.pl znajdą Państwo ciekawe informacje na temat Zamku Sądeckiego i działalności Sądeckiej Agencji Rozwoju Regionalnego.

( fot. SARR)