Jan Bukowski, wybitny młodopolski artysta. W Nowym Sączu zobaczysz jego prace w…

Pierwszego października ubiegłego roku na bloku przy ul. Królowej Jadwigi 39 został odsłonięty przepiękny mural upamiętniający tego artystę malarza. Otwarta została też wystawa plenerowa, jemu poświęcona. Wystawę można było oglądać przed Nowosądecką Małą Galerią na plantach.

Natomiast w 2022 roku ukazała się drukiem przepiękna książka pt. „Sztuka Jana Bukowskiego” pod redakcją naukową Piotra de Bończa Bukowskiego i Artura Jurczyszyna. Książka została zgłoszona do XII konkursu o Nagrodę im. ks. prof. Bolesława Kumora 2023 w kategorii „Książka o Sądecczyźnie”. Jednak z uwagi na to, że nie spełniała wymogów konkursu, bo została wydana w 2022 roku, opisujemy ją oddzielnie.

Książka pt. Sztuka Jana Bukowskiego” to wspaniała monografia o tym zapomnianym w Nowym Sączu i na Sądecczyźnie artyście.

Jan Bukowski był malarzem, grafikiem, projektował witraże. Wykonywał okładki do książek (stworzył ich przy współpracy z innymi osobami blisko 400). Przez 11 lat był kierownikiem drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był twórcą ponad 30 polichromii w wielu kościołach m.in. w Krakowie, w klasztorze w Mogile, w części kaplic w kościele Mariackim, w kościele w Szczyrzycu i kościele św. Kazimierza w Nowym Sączu. Polichromie i obraz Jana Bukowskiego (ok. 1931 rok) można też podziwiać w nowych łazienkach zdrojowych w Krynicy – Zdroju.

W Nowym Sączu jego prace można oglądać w kościele św. Kazimierza, będącym znakomitym przykładem kościoła Młodej Polski. Projekt polichromii znajdujących się w świątyni jest autorstwa Jana Talowskiego, ale wykonał je właśnie Bukowski.

- Książka „Sztuka Jana Bukowskiego” jest niezwykle ważną pozycją przybliżającą postać zapomnianego malarza – tak rekomendował tę wartościową publikację zgłaszający. – Malarza, który swoją sztuką malarską ozdobił wiele obiektów sakralnych. Na trwale związany z Nowym Sączem poprzez swoje malarstwo.

Książkę wydała Fundacja Centrum Leczenia Szpiczaka w Krakowie.

Jak czytamy w słowie wstępnym do książki autorstwa prof. dr. hab. nauk medycznych Artura Jurczyszyna, kierownika Ośrodka Leczenia Dyskrazji Plazmocytowych w Katedrze i Klinice Hematologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie i prezesa tejże Fundacji:

Jan Bukowski urodził się w 1873 roku w Barszczowicach niedaleko Lwowa, a zmarł w 1943 roku w Nowym Targu. Skala działalności Bukowskiego była bardzo szeroka, a dorobek niezwykle bogaty i wszechstronny. Bukowski studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie. Począwszy od 1895 roku, odbywał podróże naukowe za granicę: do Wiednia, Wenecji, Florencji, potem do Paryża i Monachium. Był uczniem wielu znakomitych artystów m.in. Władysława Łuszczkiewicza, Leona Wyczółkowskiego, Jacka Malczewskiego, Jana Stanisławskiego, Teodora Axentowicza.

Jak dowiadujemy się z publikacji, Bukowski wykonał liczne polichromie w kościołach i świeckich gmachach publicznych Małopolski i nie tylko. Stworzył również projekty witraży, mebli, dekoracji wnętrz mieszkalnych, kilimów, książek, plakatów, ekslibrisów. Za swoje dzieła zdobywał często nagrody w kraju i za granicą. W latach 1904-1915 Jan Bukowski był kierownikiem artystycznym Drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego. W tym okresie Drukarnia UJ wyróżniona została pierwszą nagrodą na wystawie drukarskiej "Polska Sztuka Stosowana", zaś jej współpracownicy - Stanisław Wyspiański i Jan Bukowski - srebrnymi medalami za zasługi artystyczno-drukarskie. Jan Bukowski jest też autorem exlibrisu Biblioteki Jagiellońskiej. Wykonał dekoracje ścienne wnętrz Nowych Łazienek Mineralnych w Krynicy – Zdroju.

O jego fascynującym życiu i dokonaniach można przeczytać w tej fascynującej książce.

Integralną częścią tej książki są znakomite zdjęcia dzieł Jana Bukowskiego autorstwa fotografika Tadeusza Łyczakowskiego.

Monografia o sztuce Jana Bukowskiego została przepięknie wydana. Jej autorami są:

Marcin Bukowski (1902 – 1987), architekt, konserwator zabytków, historyk sztuki. Profesor Politechniki Śląskiej, długoletni kierownik Katedry Historii Architektury, Sztuki i Techniki na tej uczelni,

Piotr de Bończa Bukowski – Prof. nauk humanistycznych, literaturoznawca, badacz kultury. Instytut Filologii Germańskiej. Uniwersytet Jagielloński

Grażyna Fijałkowska, nauczyciel dyplomowany, radna Miasta Krakowa i Dzielnicy XII Bieżanów-Prokocim. Autorka książek na temat historii i kultury Krakowa.

Artur Jurczyszyn, prof. nauk medycznych, kierownik Ośrodka Leczenia Dyskrazji Plazmocytowych, Kliniki Hematologii, Wydział Lekarski UJ CM, prezes Fundacji Centrum Leczenia Szpiczaka.

Tadeusz Łyczakowski, doktor nauk medycznych, chirurg dziecięcy. Pasjonat fotografii, autor zdjęć do albumu wydanego z okazji stulecia bazyliki Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie.

Agata Wójcik, doktor nauk humanistycznych, historyk sztuki. Autorka licznych prac naukowych o polskiej sztuce użytkowej. Instytut Sztuki i designu, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie.

Książka liczy 315 stron, oprawa twarda.

Redakcja naukowa: prof. dr hab. Piotr de Bończa Bukowski, prof. dr hab. n. med. Artur Jurczyszyn

Recenzent naukowy: dr hab. Dorota Kudelska, prof. KUL

Opracowanie redakcyjne i DTP – Pracownia Edytorska Od A do Z (oda-doz.pl)

Redakcja: Magdalena Gierej, Katarzyna Kolowca-Chmura

Korekta: Wanda Leśniak

Layout, skład oraz opracowanie graficzne rycin: Anna Cupiał

Projekt okładki: Tymon Wodnicki (tymon.pl)

W projekcie okładki wykorzystano fotografie Tadeusza Łyczakowskiego

Wydawca: Fundacja Centrum Leczenia Szpiczaka, Kraków 2022.

 W 2023 roku minęła 150. rocznica urodzin Jana Bukowskiego, przedstawiciela młodopolskiej szkoły zdobnictwa artystycznego

([email protected], fot. IM)