Trwa wczytywanie strony. Proszę czekać...
Poniedziałek, 20 maja. Imieniny: Bazylego, Bernardyna, Krystyny
11/11/2012 - 03:36

Egzekucja w rocznicę Święta Niepodległości w Auschwitz 1941 r.

Dwunastu sądeczan i znalazło się wśród więźniów rozstrzelanych podczas pierwszej egzekucji w KL Auschwitz w 1941 roku. 11. listopada - w dniu rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku.
11 listopada w 1941 roku na podwórzu bloku nr 11 pod Ścianą Straceń w KL Auschwitz - w rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku - odbyła się pierwsza egzekucja dokonana przez strzał w tył głowy z broni małokalibrowej. Skazańcy rozebrani do naga, ze skrępowanymi z tyłu rękami, byli rozstrzeliwani pojedynczo. Przed egzekucją wypisano każdemu z nich numer obozowy na piersiach. Jej przebieg obserwował komendant obozu Rudolf Höss oraz kierownik obozu i lekarz obozowy. Rozstrzeliwał podoficer raportowy Gerhard Palitzsch, każdorazowo ładując do karabinka nowy nabój.Wśród straconych było najprawdopodobniej 80 Polaków, przywiezionych z więzienia śledczego w Mysłowicach, których przed egzekucją umieszczono w celach aresztu obozowego w podziemiach bloku nr 11, zwanego „Blokiem Śmierci”.
W tym dniu rozstrzelano również 76 więźniów osadzonych wcześniej w KL Auschwitz. Wśród nich było 27 więźniów umieszczonych w celach aresztu w bloku nr 11 przez władze obozowe od 10 października do 2 listopada 1941 roku.
Ponadto gestapo obozowe wezwało z różnych bloków więźniarskich na terenie KL Auschwitz 49 więźniów, których również stracono. Wszyscy z nich w obozowych aktach zgonu mają odnotowane w języku niemieckim: „Erschiessung wegen Widerstand gegen die Staatsgewalt” (rozstrzelany z powodu oporu przeciw władzy państwowej). Jako datę śmierci podano fałszywie w ich aktach zgonu 10 listopada 1941 roku.
Wszyscy zamordowani pod obozową Ścianą Straceń - w rocznicę Święta Niepodległości - byli prawie że samymi Polakami. Zwłoki rozstrzelanych spalono w krematorium nr 1 na terenie obozu macierzystego w Oświęcimiu.

Wśród straconych było czterech więźniów, pochodzących z Nowego Sącza: uczeń Stanisław Bezeg (nr obozowy 11512), sędzia Zbigniew Butscher (nr obozowy 11515), sędzia Stanisław Wąsowicz (nr obozowy 11516) i urzędnik Bolesław Żurek (nr obozowy 12089), a także ośmiu więźniów z okolic Nowego Sącza: kupiec Jan Jędrzejowski (nr obozowy 11508) ze Starego Sącza, rolnik Jan Kantor (nr obozowy 9363) z Korzennej, robotnik Antoni Marek (nr obozowy 11513) z Łącka, Kazimierz Sikora (nr obozowy 11521) ze Starego Sącza, kupiec Ludwik Stankiewicz (nr obozowy 12059) z Muszyny, cieśla Józef Wojtas (nr obozowy 120 16) z Habaliny, robotnik Franciszek Zarzeka (nr obozowy 9342) z Wielogłów i nauczyciel Władysław Żytkowicz (nr obozowy 12082) z Zawady. Jako przyczynę ich zgonu podano: „Erschiessung wegen Widerstand gegen die Staatsgewalt”.

Brat jednego z rozstrzelanych - sędziego Stanisława Wąsowicza - Tadeusz Wąsowicz (nr obozowy 20035) również więziony w obozie Auschwitz, a następnie w Buchenwaldzie. Po wojnie był współtwórcą i pierwszym dyrektorem Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu w latach 1947-1952. Zmarł w listopadzie 1952 roku pełniąc funkcję dyrektora Muzeum. Miał 46 lat i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Adam Cyra
Oświęcim
  
 






Dziękujemy za przesłanie błędu