Sądecki bohater trzech wojen, generał Józef Giza, uhonorowany w Tarnowie

Uroczyste nadanie imienia gen. Józefa Gizy placówce Straży Granicznej w Tarnowie odbyło się 28 października. Wcześniej odprawiona została msza święta w kościele pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Najmłodszy syn generała, Tadeusz Giza oraz przedstawicielka krakowskiego oddziału IPN, Cecylia Radoń, odsłonili tablicę pamiątkową.

Tablica z brązu została ufundowana przez Instytut Pamięci Narodowej, a wykonał ją krakowski artysta, rzeźbiarz Wojciech Batko.

- Jestem przekonany, że postać generała Gizy będzie na zawsze dobrym wzorem do naśladowania w niełatwych czasach współczesnych wyzwań stojących przed obrońcami granic – takie słowa zawarł w liście dyrektor krakowskiego IPNu, Filip Musiał. Podczas uroczystości list odczytała jego zastępczyni.

Generał Józef Giza urodził się w 1887 roku w Nowym Sączu. Już w czasie nauki w gimnazjum działał w Polskich Drużynach Strzeleckich. – Jako żołnierz (potem oficer) austriackiego 20. pułku piechoty wziął udział w I wojnie światowej. W 1918 r. uczestniczył w likwidacji władz zaborczych na terenie Tarnowa. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, biorąc m.in. udział w wyprawie kijowskiej – tak postać sądeckiego generała opisuje IPN.

„Przez cały okres międzywojenny służył w Wojsku Polskim. Był m.in. dowódcą Batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza „Iwieniec”, zastępcą dowódcy 82. Pułku Piechoty, zastępcą dowódcy 2. Pułku Strzelców Podhalańskich i dowódcą 3. Pułku Strzelców Podhalańskich. Podczas wojny obronnej 1939 r. stał na czele Górnośląskiej Brygady Obrony Narodowej walczącej w składzie 55. Dywizji Piechoty.

Po internowaniu na Węgrzech przedostał się do Francji, a stamtąd do Wielkiej Brytanii. W 1942 r. skierowano go na Bliski Wschód, gdzie dowodził kolejno 4. Brygadą Strzelców, 5. Wileńską Brygadą Piechoty i 7. Dywizją Piechoty. Po zakończeniu działań wojennych pozostał na obczyźnie. Zmarł w 1965 r. w Londynie, został pochowany na tamtejszym cmentarzu Gunnersbury” (źródło: Instytut Pamięci Narodowej, oprac. [email protected], fot. Żaneta Wierzgacz, IPN Kraków).