COOP Jednota Slovensko – Słowacy postawili na protekcjonizm lokalny i wygrywają

Amerykańscy studenci protestują przeciwko wojnie w Gazie

COOP Jednota Słowacja jest spółdzielnią konsumencką, której członkami jest 30 regionalnych spółdzielni konsumenckich, które prowadzą sieć sklepów jedną z najstarszych na Słowacji. W marcu 2021 r. COOP Jednota prowadziła na Słowacji 2 080 supermarketów i sklepów spożywczych. Obecnie liczba ta wynosi poniżej 2 tysięcy sklepów.

Poprzedniczka COOP Jednota była pierwszą w historii spółdzielnia na terytorium Słowacji oraz pierwsza na kontynencie europejskim spółdzielnia pieniężna założona w 1845 roku pn. Spolok gazdovský (Stowarzyszenie gazdowskie), które założył pedagog, działacz oświaty publicznej i kultury, organizator spółdzielczości – Samuel Jurkovič. Do spółdzielni mógł przystąpić każdy, kto żył uczciwie i moralnie i wpłacił depozyt podstawowy 30 srebrnych grajcarów oraz tygodniową wpłatę wynoszącą 3 grosze. Dzięki zgromadzonemu w ten sposób kapitałowi nawet zwykły człowiek mógł otrzymać pożyczkę z korzystnym oprocentowaniem, co było wówczas czymś niespotykanym.

Później w 1869 roku w mieście Revúca powstał poprzednik spółdzielczego sklepu detalicznego Potravinový spolok (Stowarzyszenie produktów spożywczych). Osoby zrzeszone w tym stowarzyszeniu zaopatrywały stowarzyszenie również w produkty spożywcze, co zapewniało im zbyt produktów, a pozostałym członkom lepszy dostęp do towaru. Koncepcja ta sprawdziła się i do 1900 roku powstało na terytorium Słowacji prawie tysiąc tego typu stowarzyszeń. 

Tu wydasz mniej na urlop? Fiński przemysł turystyczny wciąż zostaje w tyle

Po upadku Austro-Węgier na Słowacji nie było siedziby, dlatego utworzono w 1918 roku centralną spółdzielnię w Bratysławie i jednocześnie Spółdzielnię Konsumencką Jednota w Koszycach.

W latach 1952 - 1974 powołano Słowacki Związek Spółdzielni Konsumenckich jako organ zarządzający siecią Jednota. Na przełomie 2001 - 2002 Związek połączył się ze spółką COOP Centrum i zmienił nazwę na COOP Jednota Slovensko, spółdzielnia konsumencka.

Kartę klienta COOP Jednota posiada ponad 1 milion klientów, dzięki czemu powstały miejsca pracy dla 14 000 pracowników i tak spółdzielnia należy do grupy największych pracodawców na Słowacji. Według badania przeprowadzonego w listopadzie 2018 r. przez Słowacką Izbę Rolno-Spożywczą, COOP Jednota sprzedaje największą część słowackich produktów. Badanie wykazało, że największą reprezentację słowackiej żywności na swoich ladach w 2018 roku miała sieć COOP Jednota Slovensko (61 procent) i najmniej słowackich produktów oferowała sieć Lidl (16 procent).

Swoje produkty COOP Jednota pozyskuje współpracując z prawie 800 lokalnymi dostawcami. COOP Jednota Slovensko oferuje produkty własnej marki COOP Jednota i w 2018 roku klienci mogli na półkach sklepowych znaleźć 707 produktów tej marki. Obroty detaliczne grupy COOP Jednota za lata 2018 - 2022 kształcą się na poziomie około 1,4 miliardów euro w 2018 roku (prawie 5,9 miliarda złotych) aż do 1,7 miliardów euro w 2022 roku (około 7,6 miliarda złotych). Łączna sprzedaż grupy COOP Jednota w 2022 roku wyniosła 2,253 mld euro (około 9,7 miliardów złotych).

Pomimo coraz silniejszej walki o klienta i intensywnej ekspansji konkurencyjnych sieci, COOP Jednota utrzymała pozycję lidera sprzedaży żywności wśród sieci detalicznych. Jednocześnie jest także największą i najsilniejszą słowacką siecią handlową, z największym udziałem słowackich produktów, których średnio aż 70 procent znajduje się na jej ladach. Udział sprzedanego w COOP Jednota słowackiego mięsa kurcząt w całkowitym obrocie ze sprzedaży stanowi prawie 100 procent, słowackie mleko 99 procent, śmietana 98 procent i słowacki miód 97 procent.

Wejście Biedronki na słowacki rynek prawdopodobnie skomplikuje sytuację COOP Jednota, bo presję konkurencji odczują nie tylko sieci handlowe, ale także słowaccy rolnicy i producenci żywności. Mówiąc o niższych, konsumenckich cenach żywności w Polsce, co w oczach wielu symbolizuje wspomniana Biedronka, warto zwrócić uwagę na rolę podatku VAT. W Polsce jest on nadal niższy niż na Słowacji. Klienci dokonując zakupów nie interesują się stawkami podatku VAT w jednym i drugim kraju. Po prostu widzą cenę na ladzie i trudno będzie przekonywać klientów o tym, żeby kupili droższy produkt, skoro dostępny będzie tańszy.

COOP Jednota ma również swoją Fundację, która powstała w 2001 roku z zamiarem niesienia ukierunkowanej pomocy w obszarach pożytku publicznego. Głównymi odbiorcami dotacji w są dzieci i młodzież z chorobami wrodzonymi, a w mniejszym stopniu organizacje non-profit zajmujące się poprawą jakości życia ciężko chorych dzieci i młodzieży. Fundacja COOP Jednota wspiera słowacki system opieki zdrowotnej, dążąc jednocześnie do poprawy jakości procesów leczenia jak największej liczby pacjentów. Poprzez zakup wyrobów medycznych dla szpitali i placówek medycznych stara się kompleksowo poprawiać jakość życia osób zależnych od opieki medycznej. Poprzez Program Wspierania Społeczności Lokalnych Fundacja wspiera instytucje kulturalne, sportowe i edukacyjne w regionach, a w szerszym kontekście także rozwój gmin i zadowolenie ich mieszkańców. Fundacja COOP Jednota opiera swoją działalność na trzech podstawowych filarach: wspólnota i wzajemne wsparcie, kultura i tradycje oraz człowiek i zdrowie. (Martin Barčík ISW Fot.: ilustracyjne pixabay.com autor: Ajale) © Materiał chroniony prawem autorskim

Bibliografia:
150 rokov COOP Jednoty | COOP Jednota Slovensko | https://coop.sk
Mapa predajní COOP Jednota: | COOP Jednota Slovensko | https://www.coop.sk
Samuel Jurkovič – Matica slovenská
O nás | COOP Jednota Slovensko | https://coop.sk
Šéf COOP Jednota: Biedronka prinesie ešte väčší tlak na slovenské potraviny, Kaufland nás napadol za reklamu o bačovi a honelníkovi - Ľudia - Ekonomika - Pravda
Len 4 z 10 potravín v obchodoch pochádzajú zo Slovenska (tovarapredaj.sk)
Nadácia COOP Jednota | COOP Jednota Slovensko | https://coop.sk