Przestępcy i firmy łamiące sankcje wykorzystują lukę w brytyjskiej klauzuli tajności danych spółek

Ta firma to Alpha Consulting z siedzibą na Seszelach, która aktywnie pomogła w utworzeniu ponad 900 spółek partnerskich w Wielkiej Brytanii, które wykorzystały lukę w klauzuli o tajemnicy danych spółek, aby ukryć swoich prawdziwych właścicieli. Jedna ze spółek była np. zaangażowana w omijający sankcje handel ropą.

Jak się okazało w wyniku śledztwa dziennikarskiego BBC, jedną z osób, która korzystała z usług Alpha, był szef Grupy Wagnera Jewgienij Prigożyn. Założona w 2019 r. Beratex Group Ltd ukrywała własność jego prywatnego odrzutowca i jachtu. Dokumenty, które wyciekły – uzyskane przez Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych i zbadane w ramach dochodzenia w sprawie Pandora Papers w 2021 r. – pokazują, że Alpha pomogła założyć firmę Beratex na Seszelach, zarejestrowaną na teściową Primożyna.

Ponadto śledztwo wykazało, że klientem firmy Alpha był Leonid Reiman, bliski przyjaciel i współpracownik Putina. W 2006 roku, gdy Reiman był ministrem komunikacji Rosji, szwajcarski sąd uznał Reimana za tajnego właściciela firmy otrzymującej nielegalne płatności z tytułu działań korupcyjnych.

Dochodzenie ujawnia również, że Alpha, prowadzona przez rosyjską bizneswoman Victorię Valkovską, pomogła w utworzeniu 927 spółek komandytowych, co stanowi 25% wszystkich spółek zarejestrowanych w Anglii, Walii i Irlandii Północnej od 2017 roku. Spółki komandytowe, tworzone zwykle przez dwie lub więcej osób w celu wspólnego posiadania i prowadzenia działalności gospodarczej, są często wykorzystywane do obchodzenia przepisów dotyczących zachowania przejrzystości działalności gospodarczej.

Po wprowadzeniu w 2016 r. przepisów, wymagających od brytyjskich spółek składania deklaracji, kto jest ich właścicielem lub kto faktycznie sprawuje nad nim kontrolę, nastąpił gwałtowny wzrost rejestracji spółek komandytowych, które były zwolnione z tego obowiązku. Wymóg ten został rozszerzony na szkockie spółki komandytowe rok później, po ujawnieniu, że są one coraz częściej wykorzystywane do prania pieniędzy i innych przestępstw.

BBC i Finance Uncovered ujawniły rosnące wykorzystanie angielskich spółek komandytowych oraz dowody łączące wiele z nich z oszustwami, terroryzmem i praniem pieniędzy. Mimo to rząd brytyjski nie zdołał rozszerzyć przepisów nakładających na spółki obowiązek identyfikowania osób faktycznie sprawujących kontrolę na wszystkie spółki komandytowe.

Ze śledztwa dziennikarzy BBC wynika, że Alpha pomogła w utworzeniu spółek komandytowych, które służyły do nabycia aktywów i ukrywania ich właścicieli – w tym tankowca Delfi, który doprowadził do zanieczyszczenia wód i wybrzeża Ukrainy w 2019 roku.

W toku dochodzeń władze uzyskały dokumenty identyfikujące właściciela tankowca jako spółkę komandytową z siedzibą w Cardiff o nazwie Mister Drake PC. Po tym wypadku sąd nałożył na Mister Drake PC karę finansową, jednak nigdy nie udało się ustalić prawdziwego właściciela, a kara nigdy nie została zapłacona.

Dochodzenie dziennikarzy ujawniło wewnętrzne dokumenty Alpha, z których wynika, że rzeczywistym właścicielem Drake PC jest niejaka Ałła Kowtunowa, matka byłego lokalnego polityka z obecnie zdelegalizowanej prorosyjskiej Partii Regionów na Ukrainie.

Dochodzenie ujawniło kolejnych osiem spółek powiązanych z Alpha, które w pewnym momencie były zarejestrowane jako armatorzy statków. Jak ujawnili dziennikarze, we wrześniu 2020 roku niejaki Luther Denis został wymieniony w dokumentach innej spółki, Cilkon PC, która zajmowała się obsługą tankowca Ostra. Tego samego tankowca, który pod inną nazwą złamał sankcje nałożone na Syrię w 2019 r., a wcześniej uczestniczył w nielegalnym, łamiącym sankcje amerykańskie, handlu wenezuelską ropą.

Inne spółki, które Alpha Consulting pomogła założyć, obejmują: Green Line LP, firma, która nielegalnie sprzedawała zakazane środki farmakologiczne; NIC International Services LP, która prowadziła stronę internetową paperwriter.com oferującą pisanie dla prac magisterskich – usługę nielegalną w Anglii; Hisstol Corporate LP, firma oskarżona o udział w „oszustwie na dużą skalę” w Rosji, w ramach którego kilku rosyjskich urzędników zamówiło chemikalia dla przemysłu obronnego po zawyżonych cenach od kontrolowanej przez nich firmy należącej do Hisstolu.

Firma Biniatta Trade LP, nielegalnie wspierała kampanię wyborczą Lulzima Bashy, przywódcy Albańskiej Partii Demokratycznej, z pieniędzy rosyjskich. Niedawno ujawniono, że faktycznym właścicielem tej firmy jest obywatel Rosji, Maxim Trofimets.

V. Valkovskaya, dyrektor zarządzająca Alpha, kategorycznie zaprzecza, że jej firma była zaangażowana w jakąkolwiek nielegalną działalność oraz twierdzi, że „Nie angażuje się w zarządzanie, działanie ani podejmowanie decyzji na rzecz naszych klientów końcowych ani spółek, w tworzeniu których pomagamy im, ani nie ponosi za nie żadnej odpowiedzialności”. W październiku Seszele zostały dodane do czarnej listy rajów podatkowych UE. (Andrzej Skrzydło/ISW) Fot. gov.uk

Źródła:
Banned Russian oligarchs exploited UK secrecy loophole - BBC NewsSmash-and-Grab-The-UKs-Money-Laundering-Machine.pdf (bellingcat.com)
https://www.thetimes.co.uk/article/british-firms-secretly-send-killer-asbestos-to-worlds-poor-bbf38v6v6
https://www.opendemocracy.net/en/odr/how-central-asian-business-empire-dines-out-british-secrecy/
Pandora Papers - BBC News
Criminals and sanctions-busters exploiting UK secrecy loophole - BBC News