Ważna zmiana w PIT. Teraz więcej osób uprawnionych do ulgi na rehabilitację – będzie zmiana przepisów, ale już korzystaj

Zgodnie z poprawką naniesioną do jednej z nowelizowanych ustaw do grona osób uprawnionych do odliczeń od dochodu w ramach tak zwanej ulgi rehabilitacyjnej dodane zostaną dziadkowie i wnuczkowie mających na utrzymaniu niepełnosprawnego wnuka w pierwszym przypadku czy dziadka – w drugim.

Co ważne, zmienione przepisy wejdą w życie z mocą obowiązującą wstecz – od 1 stycznia 2023 r. To oznacza, że nawet etraz, nie czekając aż poprawka stanie się  formalnym prawem, o ile spełnia się warunki do ulgi i ma na utrzymaniu dziadka lub wnuczka, warto zbierać dokumenty potwierdzające poniesione wydatki, by móc je odliczyć w ramach rocznego rozliczenia PIT za 2023 r.

Ulga rehabilitacyjna: kto może skorzystać

Warto wiedzieć, że z ulgi korzystają bezpośrednio osoby niepełnosprawne lub osoby mające na utrzymaniu niepełnosprawnych.

Z ulgi możesz więc też skorzystać, jeśli masz na utrzymaniu osobę niepełnosprawną.

Osoba niepełnosprawna, która pozostaje na utrzymaniu podatnika - to Twój współmałżonek, dziecko własne, dziecko przysposobione, dziecko obce przyjęte na wychowanie, pasierb, rodzic, rodzic współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięć lub synowa.

W tym gronie nie ma obecnie (do zmiany przepisów) dziadków i wnuczków, choć mieszczą się oni w I grupie pokrewieństwa w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn. Poprawka ma to zmienić czyli także dziadkowie mający na utrzymaniu niepełnosprawnych wnuczków jak i wnuczkowie mający na utrzymaniu niepełnosprawnych dziadków skorzystają z ulgi na 2023 r.
Roczne dochody osoby niepełnosprawnej nie mogły przekroczyć 16 061,28 zł w roku 2022, przy czym wielu dochodów, zwłaszcza zasiłków, nie wlicza się do tego limitu.

Co można odliczyć w ramach ulgi na rehabilitację

Wydatki, które można odliczyć w ramach ulgi na rehabilitację są nielimitowane – oznacza to, że można odliczyć całą kwotę takiego wydatku lub limitowane - można odliczyć kwotę, która uwzględnia „górny” lub „dolny” limit kwotowy.

W ramach wydatków nielimitowanych można odliczyć np. wydatki na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb, które wynikają z niepełnosprawności, a także przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb, które wynikają z niepełnosprawności.

W ramach wydatków limitowanych można przykładowo odliczyć zakup leków, o których mowa w ustawie Prawo farmaceutyczne, jeżeli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować stale lub czasowo te leki. W tym przypadku odliczeniu podlegają wydatki w wysokości różnicy pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu, a kwotą 100 zł. Albo np. wydatki na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16. roku życia - maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2 280 zł.

Obie kategorie wydatków do odliczenia są szczegółowo skatalogowane i opisane w ustawie o PIT. Trzeba przy tym pamiętać, że ten katalog wydatków (zarówno nielimitowanych jak i limitowanych) ma charakter zamknięty. Oznacza to, że możesz odliczyć tylko te wydatki, które zostały wprost wymienione w przepisach ustawy PIT. 

Ulga rehabilitacyjna: jak dokumentować wydatki
Ponieważ można będzie odliczyć wydatki wstecz – w przypadku osób, które teraz nie są formalnie uprawnione do ulgi, a po zamianie będą uprawnione z mocą od 1 stycznia br., tym bardziej warto wiedzieć jak te wydatki dokumentować.
Jak dokumentować prawo do ulgi
Wysokość wydatków ustalasz na podstawie dokumentów, które potwierdzają ich poniesienie. Może to być np. faktura, rachunek, dowód wpłaty na poczcie lub potwierdzenie przelewu bankowego, o ile wynika z nich kto, kiedy, komu, ile oraz za co zapłacił.

Można odliczyć również wydatek poniesiony za granicą. Do przeliczenia poniesionych wydatków w walucie obcej na polskie złote stosujesz średni kurs Narodowego Banku Polskiego z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku.

Wydatków limitowanych na 1) opłacenie przewodników osób niewidomych zaliczonych do I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, 2) utrzymanie psa asystującego i 3) używanie samochodu osobowego - nie ma obowiązku dokumentować.

Jednak na żądanie organów podatkowych podatnik ma obowiązek przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia. W szczególności:wskazać z imienia i nazwiska osoby, którym zapłacił za to, że były przewodnikiem czy okazać certyfikat potwierdzający status psa asystującego.

Organ podatkowy ma prawo sprawdzić poprawność odliczeń, których dokonał podatnik uprawniony do ulgi na rehabilitację.

Urząd skarbowy może się zwrócić do podatnika, by ten udowodnił, że poniósł wydatek, nawet jeśli brak jest ustawowego wymogu dokumentowania wysokości określonych wydatków fakturą, rachunkiem lub innym dokumentem. Organ może to sprawdzić w ramach czynności sprawdzających lub postępowania podatkowego. ([email protected]) fot.pixabay