Poznaj miasto, w którym zawiera się historia świata
Fragment rozdziału:
ŻYDOWSKI KSIĄŻĘ SUŁTANA:
PROTESTANCI, FRANCISZKANIE I MUR
Rozbudowę Jerozolimy Sulejman finansował z podatków zbieranych w Egipcie. Funduszami tymi dysponował Abraham de Castro, naczelnik mennicy i poborca podatkowy, który dowiódł swej lojalności, uprzedzając sułtana o buncie planowanym przez lokalnego namiestnika. Jak wskazuje jego nazwisko, Castro był żydowskim uchodźcą z Portugalii i nie równał się wpływami z bajecznie bogatym portugalskim Żydem, który został doradcą Sulejmana, a na koniec protektorem Palestyny i Jerozolimy.
Wypędzenie Żydów stanowiło kolejną fazę wojen religijnych. Drugiego stycznia 1492 roku wojska Ferdynanda, króla Aragonii i Sycylii, i jego żony Izabeli, królowej Kastylii, zdobyły Granadę, ostatnią twierdzę muzułmańską w Europie. Monarchowie, którym ten triumf bardzo dodał pewności siebie, uczcili sukces swojej krucjaty dwoma decyzjami o historycznej doniosłości. Najpierw wezwali siwowłosego żeglarza nazwiskiem Cristóbal Colón, syna genueńskiego oberżysty, który od wielu lat zabiegał o ich poparcie dla planów podróży przez Atlantyk do Indii i Chin. Jeśli jednym z jego marzeń była podróż do Indii, to drugim – wyzwolenie Jerozolimy. Od początku wiązał ze sobą te sprawy: „Zaproponowałem Waszym Wysokościom, aby wszystko, co zdobędę podczas tej podróży, zostało użyte do wyzwolenia Jerozolimy. Wasze Wysokości odpowiedziały z uśmiechem, że ten pomysł im się podoba”. Charyzmatyczny i opętany swoją ideą Colón naprawdę wierzył, że zdoła wyzwolić Jerozolimę, przybywając do niej od wschodu.
Siedemnastego kwietnia 1492 roku monarchowie zgodzili się sfinansować wyprawę Colóna i mianowali go admirałem oceanu. Dwunastego października żeglarz, który przeszedł do historii jako Krzysztof Kolumb, odkrył wyspy Indii Zachodnich, a podczas trzeciej wyprawy wybrzeża Ameryki Południowej. Ale nigdy chyba nie zrozumiał, że odkrył Nowy Świat (nazwany w 1507 roku imieniem florentyńskiego żeglarza Ameriga Vespucciego, który uświadomił sobie charakter odkryć Kolumba). Wiele lat później, kiedy nowoodkryte złotodajne ziemie weszły w skład hiszpańskiego imperium, Kolumb pisał do Ferdynanda i Izabeli w swojej Księdze proroctw, że Jerozolima i Góra Syjon zostaną odbudowane przez Hiszpanów. Złoto z kraju Ofir – czyli Indii – miało zostać użyte do pozłocenia odbudowanej Świątyni, dworu „ostatniego cesarza”. Ale admirał Kolumb, który w 1506 roku zmarł jako człowiek bogaty, ale wciąż niespokojny duchem, nie mógł przewidzieć, że Ameryka i Jerozolima będą kiedyś związane ze sobą tysiącem nici. (...)
Jerozolima, Simon Sebag, Montefiorewydawca: Znak Horyzont, tłumaczenie: Maciej Antosiewicz, Władysław Jeżewski, Rok wydania: 2023 |