W trzecim Festiwalu Lachów i Górali wzięło udział aż 12 tysięcy osób!

Festiwal tradycyjnie zainaugurowała msza święta przed ołtarzem polowym parafii pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Piwnicznej-Zdroju. Uczestniczyły w niej wszystkie zespoły regionalne, samorządowcy, organizatorzy, sympatycy i festiwalowa publiczność.

Potem ruszył przez Piwniczą – Zdrój korowód, w którym obejrzeć można było trzydzieści pięć zespołów z Sądecczyzny, Podhala, Spisza, Słowacji i Wileńszczyzny na czele z Banderią Konną ISKRA Dolina Dunajca i amazonkami z Ośrodka Jazdy Konnej z Piwnicznej-Zdroju, prowadzonego przez Tadeusza Maślankę. W korowodzie wzięła też udział zabytkowa, konna sikawka strażacka z OSP z Siołkowej w gminie Grybów. To było nie tylko piękne widowisko wizualne ale wspólna, spontaniczna zabawa, bo uczestnicy korowodu cały czas grali, śpiewali, tańczyli przy żywym współudziale publiczności.

Gdy korowód dotarł na Nakło, na Miasteczko Festiwalowe inicjator Festiwalu Lachów i Górali prezes SKT Sądeczanin Zygmunt Berdychowski, tradycyjnie w stroju ludowym, otworzył oficjalnie imprezę. - Ten festiwal zawdzięczamy marszałkowi Ryszardowi Terleckiemu dlatego, że jak przyszło szukać pieniędzy po to, żebyśmy się tutaj spotkać, grać, śpiewać i bawić się tutaj to on był osobą, która nam bardzo pomogła był właśnie on. Bardzo dziękujemy panie marszałku. Życzę udanej zabawy, życzę, aby każdy kto tu jest mile wspominał ten czas. Dziękuję za gościnę burmistrzowi oraz staroście powiatu nowosądeckiego.

Sam marszałek podkreślał z kolei: - Karpaty łączą. Karpaty tak bardzo łączą, że nawet Litwa jest z nami. W imieniu większości sejmowej kłaniamy się i cieszymy, że ta tradycja, przywiązanie do przeszłości i historii, do własnej kultury i języka, do stroju i muzyki żyje. A na Sądecczyźnie przede wszystkim.

Z kolei sekretarz stanu w Ministerstwie Sporu i Turystyki Andrzej Gut-Mostowy, reprezentujący góralską część festiwalu przywitał wszystkich gwarą. - Kultura góralska jest inna. Ten folklor, kultura, gwara to inne spojrzenie na świat. Jesteśmy przywiązani do tradycji, kościoła. My z dziada pradziada żyjemy w tym samym miejscu. My mamy inne spojrzenie na świat.

A my podkreślmy, że Gut-Mostowy był kolejną osobą, która bezpośrednio wsparła organizację przedsięwzięcia.

Burmistrz Piwnicznej - Zdroju Dariusz Chorużyk zaznaczał z kolei: - Nasza gościnna ziemia witała kiedyś kupców, którzy wędrowali szlakiem handlowym. Nasza ziemia była też miejsce przejścia kurierów. 

Zapachniało Łemkowszczyzną! Podium dla lepioszek Stowarzyszenia Rzemieślników, Twórców i Producentów Ziemi Obidzkiej

To nawiązanie do tego, że Piwniczna-Zdrój dzięki FLIG znów stała się takim gościnnym tyglem tradycji i kultury.  

Wśród zaproszonych gości byli też poseł Barbara Bartuś, starosta nowosądecki Marek Kwiatkowski, dzięki któremu odbył się m.in. towarzyszący FLIG Festiwal Smaku Sądecczyzny , wójt Rytra, gminy będącej drugim gospodarzem wydarzenia Jan Kotarba oraz ks. dr Stanisław Kowalik, kapelan Związku Podhalan, który celebrował wspomniane wyżej nabożeństwo.

Potem na scenie rozpoczęły prezentację kolejne regionalne zespoły. A przypomnijmy, że w ciągu trzech dni zaprezentowało się ich niemal 35. Przypomnijmy je wszystkie: Zespół Regionalny LACHY z Nowego Sącza (Lachy Sądeckie), Zespół Regionalny ŚWARNI z Nowego Targu (Górale Podhalańscy), Zespół Regionalny LIPNICZANIE z Lipnicy Wielkiej (Pogórzanie), Zespół Regionalny KIJOM WORCI z Pisarzowej (Lachy Limanowskie), Zespół Regionalny JANCZOWIOKI z Janczowej (Pogranicze Lachowsko-Pogórzańskie), Polski Zespół Artystyczny Pieśni i Tańca WILIA z Wilna (LITWA), Zespół Regionalny SĄDECZANIE z Nowego Sącza (Lachy Sądeckie), Zespół Regionalny KONIOKOWIANIE z Koniakowa (Górale Beskidu Śląskiego), Zespół Regionalny SKALNIK z Kamionki Wielkiej (Lachy Sądeckie), BŁANKOWIANY z Piwnicznej-Zdroju (Górale Czarni), GAJDUSZEK z Podegrodzia (Lachy Sądeckie), Zespół Wokalny CZARNI GÓRALE z Przysietnicy (Górale Czarni), Kapela Ludowa z KACPRÓWKA (Południowo-Wschodnie Mazowsze), Zespół Regionalny Detský Folklórny Súbor LETNIČKA z miasta Poprad (SŁOWACJA), Zespół Regionalny OCHOTNICANIE z Ochotnicy Górnej (Górale Ochotniccy), Zespół Regionalny SKRZYDLANIE ze Skrzydlnej (Lachy Szczyrzyckie), Zespół Regionalny Detský Folklórny Súbor LETNIČKA z miasta Poprad (SŁOWACJA), Zespół Regionalny DOLINA DUNAJCA z Nowego Sącza (Repertuar Górali Sądeckich), Kapela/Zespół Regionalny SIENNIOKI z Siennej (Lachy Północne), Zespół Regionalny DOLINA POPRADU z Piwnicznej-Zdroju (Górale Czarni), Zespół Regionalny PODEGRODZIE z Podegrodzia (Lachy Sądeckie), Zespół Regionalny KASINIANIE-ZAGÓRZANIE z Kasiny Wielkiej (Górale Zagórzańscy), Kapela Ludowa z KACPRÓWKA (Południowo-Wschodnie Mazowsze), Zespół Regionalny STAROSĄDECZANIE ze Starego Sącza (Lachy Sądeckie), Zespół Regionalny SŁOPNICZANIE ze Słopnic (Górale Biali), Zespół Regionalny NISKOWIOKI z Niskowej (Lachy Sądeckie), Kapela Ludowa z KACPRÓWKA (Południowo-Wschodnie Mazowsze), Zespół Regionalny PIĄTKOWIOKI z Piątkowej (Lachy Sądeckie), Zespół Regionalny CIARDASIE z Czarnej Góry (Górale Spiscy), Zespół Regionalny PRZYSZOWIANIE z Przyszowej (Lachy Sądeckie), Zespół Regionalny TOPĽAN z miasta Giraltovce (SŁOWACJA).

W jury tegorocznego konkursu zasiadali: Benedykt Kafel absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, etnograf, specjalizujący się w ocenie obrzędów ludowych, który zajmuje się całością kultury ludowej Lachów i Górali i ponad 40 lat pracował w Małopolskim Centrum Kultury „Sokół”, gdzie był kierownikiem działu folkloru i sztuki ludowej dokumentującej zwyczaje ludowe, Aleksander Smaga - który oceniał uczestników pod kątem muzycznym oraz Marek Harbaczewski – folklorysta, pedagog, animator kultury, od wielu lat instruktor i choreograf Zespołu Regionalnego „Mogilanie”, współtwórca i twórca widowisk prezentujących folklor ziemi krakowskiej w kraju i za granicą.

- Co można powiedzieć o tegorocznej edycji Festiwalu? To zasłużone GRAND PRIX dla Zespołu Regionalnego „Dolina Popradu”. Kto był, ten widział. Mieliśmy wszystko: magię, która przewija się nie tylko w samym programie. Komisja była pod wrażeniem tego występu. Pozostałe zespoły prezentowały też wysoki poziom. Mamy jednak do czynienia z formułą festiwalową. Ktoś musi zwyciężyć - komentował już po ogłoszeniu werdyktu Marek Harbaczewski. 

Aż scena drżała! Fotorelacja z pierwszego dnia Festiwalu Lachów i Górali. Zobacz, kto wystąpił na scenie

Zwycięzcy zaprezentowali program „Na flisie” obrazującą dawne zajęcia ludności osiadłej w dolinie rzeki Poprad, trudniącej się spławem drewna. Program prezentuje moment wyruszenia na flis flisaków z Piwnicznej, Montaż tratwy, pożegnanie i wypłynięcie na Poprad z elementami inicjacji młodego flisaka, wyruszającego na flis po raz pierwszy.

Autorką scenariusza i reżyserką widowiska jest poetka, pisarka i regionalistka z Piwnicznej, Wanda Łomnicka-Dulak. Warto dodać laureatka konkursu o Nagrodę im. ks. prof. Bolesława Kumora.

W przygotowaniu przedstawienia pomagał Zbigniew Samogranicki. Choreografią zajęła się Katarzyna Sikorska-Tomasiak. Na potrzeby programu bracia Jan i Andrzej Tomasiakowie z Suchej Strugi wykonali sześciometrową tratwę.

Ale folklor, to nie jedyna dziedzina, w której mierzyły się zespoły bowiem jednym z nieodłącznych elementów FLIG są Igrzyska Lachów i Górali. W tym roku rywalizacja objęła przeciąganie liny, skoki przez linę, wyścigi w workach, rzut kapeluszem prezesa SKT „Sądeczanin”, cięcie piłą ręczną klocka, podnoszenie odważnika, skrobanie zimnioka na czas, konkurencja „z przysiadem”.

Uczestnicy walczyli do ostatniej minuty a pierwsze miejsce w tegorocznych Igrzyskach zdobyła drużyna Zespołu Regionalnego „Dolina Popradu” z Piwnicznej – Zdroju, która obroniła zeszłoroczny tytuł mistrzów. Drugie miejsce przypadło w udziale Zespołowi Regionalnemu „Koniakowianie” z Koniakowa, trzecie - Zespołowi Regionalnemu „Kasinianie – Zagórzanie”.

O tym, jak potrzebnym i ważnym przedsięwzięciem był Festiwal Lachów i Górali najdobitniej mówią te dane - liczba widzów, uczestników, odbiorców Festiwalu Lachów i Górali, Festiwalu Smaku Sądecczyzny i towarzyszącemu im Festiwalowi Biegowemu sięgnęła aż 12 000! Ale tego sukcesu, by nie było bez współorganizatorów oraz partnerów imprezy oraz wsparcia wojewody małopolskiego Łukasza Kmity i oczywiście wszystkich przybyłych zespołów i niezawodnej publiczności. Serdecznie dziękujemy i do zobaczenia za rok!

([email protected] Fot.: ES/IM) © Materiał chroniony prawem autorskim