Ciasta i desery wprost od Czarnych Górali. Nowe inspiracje znad Popradu

- W tradycyjnej kuchni spotykamy wiele przepisów na ciasta drożdżowe, które najczęściej pomijamy, bo są trudne w wykonaniu. Może warto spróbować? Jeśli jednak wolimy łatwiejsze rozwiązania to polecam biszkopty. Własnoręcznie wykonany biszkopt przełożony lekką masą na bazie słodkiej śmietanki, serka mascarpone będzie zupełnie inaczej smakował niż ten ze sklepu. Własnego pomysłu deserki z wykorzystaniem sezonowych owoców, galaretek to dobry sposób na zaspokojenie potrzeby czegoś słodkiego. Dużo przyjemności przyniesie nam spożywanie suszek owocowych, orzechów, miodu. Jeśli dołożymy do tego zdrową kaszkę to deser będzie naprawdę obfity – radzi nam eksperta regionalnej kuchni Pani Danuta Kulig.

Oto pomysły na kilka smacznych typowo słowiańskich słodkości! 

Buchta na dużą blachę

Składniki: 2 kg mąki, 10 dag drożdży, ? kg cukru, 2 szklanki mleka, kostka masła lub margaryny,

12 żółtek, pół szklanki oleju, torebka rodzynek, otarta skórka pomarańczowa, wanilia.

Wykonanie: Rozetrzeć drożdże z łyżką cukru i ciepłym mlekiem, dodać tyle mąki, aby ciasto było gęstości kwaśnej śmietany, odstawić do wyrośnięcia. Mąkę przesiać. Żółtka utrzeć z cukrem. Wlać rozczyn do mąki, dodać utarte żółtka, wymieszać. Do ciasta dodać szczyptę soli, roztopione masło, olej. Dobrze wyrobić. Dodać bakalie. Odstawić do wyrośnięcia. Wyłożyć na wysmarowaną blachę, gdy podrośnie posmarować roztrzepanym jajkiem. Piec około 50 minut w temperaturze 160-180 stopni.

Takie ciasto smakowało wyśmienicie. Posmarowane świeżym masłem i podane z mlekiem mogło zastępować deser.

Chleb razowy wiejski

Składniki: 2 kg mąki pszennej, 0,5 kg mąki razowej, 5 dag drożdży, 6 sztuk ugotowanych ziemniaków, 2 łyżki soli, 1 szklanka siemienia Inianego, serwatka lub woda

Wykonanie: Zrobić rozczyn z mąki razowej, drożdży, zmielonych ziemniaków, ? I płynu (woda lub serwatka). Odstawić w ciepłe miejsce na 2-3 godziny. Następnie do rozczynu dodać mąkę pszenną, sól, siemię lniane i wyrabiać. Podczas wyrabiania dolewać wody lub serwatki, aby ciasto było średnio gęste. Wyrabiać aż będzie" odstawało" od ręki. Pozostawić w cieple na około 15 minut. Wyłożyć na blachę wysmarowaną tłuszczem. Gdy lekko podrośnie wstawić do nagrzanego piekarnika i piec około 50 minut.

Podana ilość składników wystarcza na dużą blachę lub 3 keksówki.

Kołacz z serem

Składniki: Ciasto: 1kg 30 dag mąki pszennej, 10 dag drożdży, 1 szklanka mleka, 2 łyżki cukru, szczypta soli, 3 żółtka, 1 jajko, cukier wanilinowy, 1/2 roztopionej kostki masła lub margaryny, kieliszek oleju

Ser:

1 kg sera, 3-4 żółtka, 1 jajko, niepełna szklanka cukru, 1/2 margaryny lub masła, piana z 3-4 białek, 2 łyżki budyniu waniliowego lub grysiku

Wykonanie: Ciasto: Drożdże rozetrzeć z cukrem rozpuścić w ciepłym mleku, pozostawić do wyrośnięcia. Mąkę przesiać, wlać do niej drożdże, wymieszać. Dodać jajka, sól i wyrabiać. Gdyby było za gęste, dodać ciepłego mleka. Wlać rozpuszczoną, letnią margarynę i olej. Ciasto wyrabiać, aż będzie ,,odstawało" od ręki. Rozłożyć na brytfance, posmarować rozmąconym jajkiem, wyłożyć masę serową. Piec do ok. 40 min. W temp. 180 stopni. Ser: Ser zemleć. Żółtka, jajko, cukier zmiksować do białości, dodawać po łyżce margaryny, potem sera. Wsypać cukier wanilinowy, budyń, wymieszać. Na końcu dać pianę z białek i lekko wymieszać.

Zawijoki (strucle)

Składniki: Ciasto: 60 dag mąki, 12 dag cukru, 10 dag masła, 4 żółtka, szklanka mleka, 5 dag drożdży, szczypta soli

Składniki: Nadzienie: może być masa makowa, może być marmolada, może być suche kakao wymieszane z cukrem i posypane na rozwałkowane ciasto

Wykonanie: Z drożdży, łyżki cukru, mleka (ciepłego) zrobić rozczyn, odstawić do wyrośnięcia. Mąkę przesiać. Żółtka utrzeć z cukrem, dodać do mąki. Wlać rozczyn, wymieszać. Dodać sól i mleko w takiej ilości, aby ciasto łatwo się wyrabiało, ale nie było za rzadkie. Pod koniec dodać rozpuszczone masło i wyrabiać. Gotowe ma być lśniące, gładkie i ,,odstawać" od ręki. Wtedy trzeba je położyć w ciepłym miejscu do wyrośnięcia. Następnie wyjąć na stolnicę posypaną mąką, podzielić na dwie części, każdą rozwałkować, posmarować nadzieniem i zrolować. Ułożyć na blaszce spojeniem do spodu, odstawić do wyrośnięcia. Posmarować rozmąconym jajkiem i piec około 45 minut.

Pieczenie ciasta drożdżowego wymaga dużego doświadczenia. Zbyt mocno nagrzany piekarnik spowoduje, że z wierzchu ciasto się przypali, a wśrodku będzie surowe. Wyrabianie ciasta ma na celu jego ,,napowietrzenie", przez co łatwiej się upiecze, bo będzie lekkie.

Po więcej przepisów kuchni regionalnej zapraszamy do naszych artykułów. Wszystkie zostały opracowane przez specjalistki regionalnej kuchni Panią Danutę Kulig oraz Bogumiłę Janik. (red. Tomasz Szewczyk, Fot.: Danuta Kulig)

Zobacz też: Lachowskie obiady i Lachowskie zupy, idealne na zimę