Krynica-Zdrój: po wodę do źródła. Lecznicze właściwości krynickich wód mineralnych

Krynica-Zdrój: Stary Dom Zdrojowy

W samym centrum Krynicy-Zdroju, przy deptaku, stoi Stary Dom Zdrojowy. Neorenesansowy budynek powstał w 1889 roku i swoim wyglądem przypomina pałac – w końcu został zaprojektowany przez dwóch wybitnych architektów: Juliana Niedzielskiego i Jana Zawiejskiego.

W północnym skrzydle Starego Domu Zdrojowego znajdziemy pijalnię, gdzie zasmakować można wody ze źródła Mieczysław. Woda ta polecana jest w chorobach przewodu pokarmowego, nerek, dróg moczowym oraz w przypadku niedokrwistości.

Krynica-Zdrój: Stare Łazienki Mineralne

Pijalnia Uzdrowiskowa zlokalizowana jest w budynku Starych Łazienek Mineralnych w Krynicy-Zdroju. To budowla wzniesiona w 1866 roku według projektu Feliksa Księżarskiego. W Pijalni Uzdrowiskowej można posmakować wody Jan, Zuber, Tadeusz, Słotwinka oraz Kryniczanki ze Zdroju Głównego.

Krynica-Zdrój: Pijalnia Główna

Krynicka Pijalnia Główna to potężny budynek, który jest symbolem uzdrowiska. Historia pijalni sięga 1896 roku. Wtedy nad Zdrojem Głównym wybudowaną pierwszą pijalnię wód mineralnych. Po 100 latach budynek został rozebrany. Zastąpił go obiekt oddany do użytku w 1971 roku. W 2014 roku Pijalnia Główna przeszła gruntowną modernizację.

W sercu Krynicy-Zdroju, przy deptaku można spróbować wód, które rozsławiły sądecką miejscowość. Kuracjusze i turyści obowiązkowo muszą spróbować wody Słotwinka, Tadeusz, Zuber, Jan i wodę ze Zdroju Głównego.

Na co pomagają krynickie wody?

Woda Jan to delikatna w smaku woda słabo zmineralizowana. Zawiera naturalny rozpuszczony dwutlenek węgla. Ma działanie moczopędne, obniża poziom glikemii i cholesterolu. Zalecana jest osobom zmagającym się z kamicą moczową, zapaleniem nerek czy dróg moczowych oraz przy cukrzycy i hipercholesterolemii.

Zuber jest z kolei jedną z najsilniej zmineralizowanych wód leczniczych w całej Europie. Pomaga kuracjuszom ze stanami zapalnymi przewodu pokarmowego, z nadkwaśnością przełyku, żołądka i dwunastnicy. Woda Zuber stosowana jest także w chorobach wrzodowych żołądka i dwunastnicy oraz przy zapaleniu dróg żółciowych, wątroby i w cukrzycy. Co ciekawe, woda Zuber potrafi złagodzić objawy nadużycia alkoholu.

Woda Tadeusz zawiera żelazo i naturalny rozpuszczony dwutlenek węgla. Dzięki temu pobudza układ krwiotwórczy. Zalecana jest w niedokrwistości z powodu niedoboru żelaza i przy zapaleniu jelit. Tadeusz stosowany jest tylko w krynickim uzdrowisku.

Woda ze Zdroju Głównego – potocznie nazywana Kryniczanką – zapoczątkowała działalność krynickiego uzdrowiska. Ta łagodna w smaku woda o swoistym zapachu została odkryta już w 1793 roku. Jest bogata w wapń i naturalny rozpuszczony dwutlenek węgla. Alergicy i osoby zmagające się ze stanami zapalnymi żołądka (z niedokwaśnością) powinni jej spróbować. Woda ze Zdroju Głównego reguluje działanie układu wegetatywnego.

Na odwiedzających Krynicę-Zdrój czeka również Słotwinka. Jest to woda o łagodnym, lekko słodkawym maku. Bogata jest w magnez i wapń. Ze względu na działanie alkalizujące i moczopędne zalecana jest osobom zmagającym się z nerwicą, przewlekłym stresem, alergiami, osteoporozą i przewlekłymi stanami zapalanymi przewodu pokarmowego.

Krynica-Zdrój: pijalnia Jana i Józefa

Kolejna pijalnia znajduje się u stóp Góry Parkowej w Parku Zdrojowym. Znajdziemy tutaj wodę ze zdroju Jan oraz Józef. Obie wody są dobre w leczeniu kamicy nerkowej oraz innych schorzeń nerek i dróg moczowych. Jan oraz Józef korzystnie wpływają także na przemianę materii. Blisko stuletnia pijalnia przy alejce Nikifora została wyremontowana w 2019 roku.  

Krynica-Zdrój: pijalnia Słotwinka

Drewniany budynek jest najstarszym, zachowanym obiektem w uzdrowisku. Pawilon pijalni Słotwinka postawiono w 1808 roku. Pierwotnie budynek stał nad Zdrojem Głównym, gdzie obecnie znajduje się Pijalnia Główna.

W 1863 roku pijalnię Słotwinka przeniesiona do Parku Słotwińskiego, gdzie znajduje się po dziś dzień. Drewniany pawilon został wpisany do rejestru zabytków. Przez wiele lat Słotwinka była nieczynna.

Otwarto ją ponownie w 2019 roku. W czasie sezonu mieszkańcy, kuracjusze i turyści mogą tutaj zasmakować wody mineralnej Słotwinka, a przy okazji obejrzeć wystawy, ponieważ pawilon pełni obecnie również funkcję kulturową. W sąsiedztwie obiektu w Parku Słotwińskim powstała niedawno tężnia solankowa.

Krynica-Zdrój: ujęcie Ciurkacz

„Ciurkacz” należy do kilku ogólnodostępnych ujęć wody źródlanej w krynickim uzdrowisku. Można je znaleźć przy ulicy Puławskiego, powyżej skrzyżowania z ulicą Zieleniewskiego. Źródełko wypływa u podnóża szczytu Huzar. W tym miejscu nad ujęciem obudowanym blokami skalnymi znajduje się drewniana altana.

Krynica-Zdrój: źródło Słoneczne

Studnia z kręgów betonowych usytuowana jest na południowo-wschodnim zboczu Góry Parkowej w Krynicy-Zdroju. Przy ulicy Słonecznej, w pobliżu dworca PKP, znajdziemy oznakowanie, które wskaże turystom kierunek wędrówki.

Woda ze słonecznego źródła to szczawa wodorowęglanowo – wapniowo - żelazista. – Odpływ odbywa się samoczynnie przez przelew i dalej grawitacyjnie, rurociągiem do punktu poboru – tłumaczą autorzy Małopolskiego Szlaku Wód Mineralnych.

Krynica-Zdrój: źródło miłości

Z wodą wypływającą z tego źródełka łączy się romantyczna legenda, według której każdy kto skosztuje wody ze źródełka miłości odnajdzie swoją drugą połówkę. Ujęcie z drewnianą altanką można znaleźć przy ścieżce edukacyjno-przyrodniczej na stokach Góry Parkowej w Krynicy-Zdroju.

Woda z tego owianego legendą źródełka to słaba szczawa, zawierająca m.in. magnez, wapń i żelazo. Zalecana jest w leczeniu chorób układu pokarmowego oraz w zaburzeniach układu nerwowego.

Krynica-Zdrój: źródło Bocianówka

Elementem charakterystycznym tego ujęcia wody jest wykonana z brązu rzeźba bociana obejmującego dziecko. Nawiązanie to wzięło się z przekonania, że krynicka Bocianówka potrafi wyleczyć kobiety z niepłodności. Źródło znajdziemy na stoku Góry Parkowej w Krynicy-Zdroju, przy ścieżce spacerowej na skraju polany Michasiowej. 

W kolejnym odcinku zaprezentujemy ujęcia wód mineralnych w Tyliczu, Muszynie, Piwnicznej-Zdroju i okolicach.

Zobacz również: Tylickie szczawy ludzie pili już przed setkami lat. Te źródła trzeba koniecznie odwiedzić

Zadanie zrealizowano w ramach konkursu „Kocham Sądeckie- Edycja 2022” przy wsparciu finansowym Powiatu Nowosądeckiego.

([email protected], fot. DS, MK, UMWM)